رئیس جمهور از خلوت به جلوت می آید

سرویس سیاسی خرداد/ احسان اسقایی: چند ماهی است  دکتر روحانی منتخب ملت نام گرفته و یازدهمین رئیس جمهور ایران شده است. او سخت مشغول برنامه ریزی برای جبران کاستی های دولت محمود احمدی نژاد است.  وی در شرایطی کشور را تحویل گرفته که بنا به گفته  کاظم جلالی  رئیس مرکز پژوهشهای مجلس، رشد اقتصادی کشور با عدد باور نکردنی منفی 5 درصد رسیده و این معضلات ساختاری و ایستاری کار روحانی را  دشوارتر کرده است.  دکتر روحانی قبل از هر چیز برای ورود به انتخابات ریاست جمهوری مطمئنا شرایط پیش روی کشور را بررسی کرده و می دانست که اوضاع سیاسی و اقتصادی و حتی فرهنگی کشور تا چه اندازه دچار حاشیه شده است. چنان که خود وی در اسفند ماه سال 91 گفت هر کس که می خواهد به کارزار ریاست جمهوری پا بگذارد خود را آماده فداکاری بزرگ کند. در مجموع می توان گفت او درک کرده بود تا چه اندازه شرایط کشور در چند سال گذشته بر مدار تلاطم بوده است. به همین دلیل بود که وی درشعار انتخاباتی خود دولت تدبیر و امید را مطرح کرد.  او با برسی که از اوضاع کشور انجام داده بود  تنها راه بازگشت کشور به ریل توسعه همه جانبه و پایدار را درتدبیر و برنامه ریزی منسجم می دانست لذا این روزها که خبر خاصی از حسن روحانی در رسانه ها مخابره نمی شود فرض محتمل و قطعی آنست که او سخت مشغول برنامه ریزی و رتق و فتق امور است.

روحانی و کسب رای

 حسن روحانی با نماد کلید آمد تا این مفهوم را به اذهان مخاطبین متبادر کند که قفل های بسته شده و گره های کوری که بر دروازه های اقتصاد و چمدان های دیپلمات بسته شده باز شدنی است او نشان داد که کسی آمده است که درایت دارد؛ درایتی همراه با ذکاوت و تدبیر . او یک بار دیگر هم  درمناظره های انتخاباتی  نفس را در سینه ها حبس کرد وگفت : من سرهنگ نیستم من یک حقوقدانم . حقوقدانم تنها یک کلمه بود. ولی چنان تاثیری در افکار بینندگان گذاشت که فردای روز انتخابات دکتر حسن روحانی با اختلاف زیادی از صندوق بیرون آمد.  جالب اینکه اولین آراء شمارش شده از آن روستاهای کشور بود که بیش از هر کس جان کلام روحانی را فهمیده بودند.  رای روستائیان نشان داد که توسعه مدنی و فهم سیاسی ایرانیان بصورت متوازن پیش می رود . مطلبی که نشان داد بسیاری از جامعه شناسان و سیاست مداران شناخت درستی از جامعه ایرانی ندارند.

حسن روحانی خوب درک کرده بود که مردم ایران چه چیز می خواهند او می دانست که ایرانیان اصولا از حاکمان جلو ترند و تحلیل گرایان را همواره کیش و مات می کنند . وی غیر قابل پیش بینی بودن ایرانیان را قبل از این در خرداد 76 و حتی در سال 84 دیده بود . پس  به خوبی می دانست کجا وچگونه باید از کلماتش استفاده کند و این رمز پیروزی او در24 خرداد بود. حال در ادامه راه نیز او نیازمند برقراری ارتباطی وثیق  با لایه های مختلف و متکثر مردم برای تداوم این روند است و انقطاع میان وی و حامیان اش می تواند آسیب زننده باشد چنان که خود وی نیز در فکر تمیهداتی در این خصوص است.

روحانی و مردم

روحانی رئیس جمهور ایران است و مورد مهر آنان اما همانگونه که  در افواه عمومی مصطلح است و ضرورت عقلی نیز چنین حکم می کند؛ حفظ و تداوم این محبوبیت از ایجاد آن مشکل تر بوده و نیازمند تمهید و تدارکی ویژه است. قبل از هر چیز اجرایی کردن وعده های انتخاباتی واجد اولویت است چرا که اعتمادی عمومی نسبت به وی را فزآینده کرده و بر قوامش می افزاید. او نباید فراموش کند که مردم با رای مستقیم خود اورا برگزیده اند و  وظیفه ای سنگین بر دوش او قرار داده اند  وی امروز چه بخواهد و چه نخواهد قهرمان مردم شده است.  قهرمانی که مردم  به او ایمان دارند که می تواند مشکلاتشان را حل کند. از سوی دیگر نکته ای که وی باید در نظر بگیرد این است که مردم ایران دوست دارند با رئیس جمهور خود در ارتباط باشند و او به میان آنها برود و با آنها از نزدیک صحبت کند . حضور او در میان مردم باعث می شود مردم او را برج عاج نشین ندانسته و از خود بدانند و این منجر به حفظ پایگاه مردمی او می شود. پایگاه مردمی ای که روحانی در همه جا به آن نیاز دارد . به عنوان مثال اگر دولت به این نتیجه برسد که عبور از وضعیت فعلی اقتصادی  نیازمند به برنامه ریاضتی است و با توجه به این نکته که اجرای چنین سیاست های انقباضی بطور معمول منجر به نارضایتی در برخی توده های نابرخوردار می شود اما اگر مردم با رئیس جمهورخود ملاقات مستمر داشته باشند و از زبان او با واقعیت ها و برنامه های کشور آشنا شده باشند، بهتر می توانند در جهت اجرای شدن برنامه ها او را یاری رسانده و ناملایمات مقطعی را تحمل کنند.  البته بدیهی است که  منظور از برقراری این ارتباط بروز و ظهور رفتارهای پوپولیستی و بدور از خویشتن داری معقولانه و نگاه جامع نگرانه نیست که حاشیه را بر متن غلبه داده و بجای ترسیم افق های مطلوب و حرکت در مسیر آن درگیر در برون ریزی های رفتاری عوام پسندانه شد. چنان که روحانی نیز به رفتارهای عوام گرایانه اعتقاد ندارد و عوام فریبی را دلیلی بر جامعه فریبی می داند. او اعتقاد دارد که  بیش از هر چیز باید عمل گرا بود و با انجام تعهدات  به مردم با آنها ارتباط برقرار کرد. او بر این است که آنالیز رای مردم نشان می دهد که جامعه به خصوص مردم عادی دیگر وعده را نمی پسندند و به دنبال تغییردر روند های موجود هستند و روحانی نیز می کوشد  خواست مردم را عملی کند اما حضور در میان مردم یکی از راه های فهم خواست آنها و کسب مشروعیت و سنجش محبوبیت است. در ضمن آن رئیس جمهور می تواند در دیدار با نخبگان و جمعیت های الیت هم طرح موضوع کرده و هم برآیند نظرات مردم را بدست بیاورد و البته استفاده از ابزارهای تکنولوژی برای ارتباط با مردم نیز بسیار راهگشاست چنان که وی اعلام داشته در اولین برنامه زنده تلویزیونی با مردم سخن خواهد گفت که باید به انتظار نشست و دید که وی در این برنامه چه با مردم خواهد گفت و چگونه به دغدغه های آنان پاسخ خواهد داد.