ملی گرایی جدید در غرب آسیا
امروز با دور تازه‌ای از ملی گرایـــی در دنیا مواجه هستیم و به عبارت رسمی‌تر دوره تازه‌ای از نظام وستفالی در دنیا شکل گرفته و منافع ملی کشورها از هر چیزی برایشان مهم‌تر است.
همین باعث شده بسیاری از سازوکارهایی که از بعد فروپاشی دیوار برلین و نظام جنگ سردی که شکل گرفته بود و به‌ویژه آمریکایی‌ها که فکر می‌کردند سازوکارهای فراگیر بین‌المللی ایجاد می‌کنند و در آنجا می‌توانند نقش قدرت هژمون را بازی کنند این دوران دچار فروپاشی شده و اولین ضربه اساسی به آن را نیز خود آمریکایی‌َها وارد کردند که ترامپ در عمل شروع کرد و بایدن هم همین راه را ادامه داد. یعنی اتفاقا کاری که بایدن در افغانستان کرد کاملا ملی گرایانه‌تر از سیاست‌های ترامپ بود.
بایدن بعد از چند تریلیون دلار هزینه‌ای که آمریکا در افغانستان کرده بود و چند هزار کشته به یک باره تحت این عنوان که خود افغان‌ها باید امنیت خود را شکل دهند و آمریکا دیگر هزینه نمی‌کند نیروهای نظامی آمریکا را از 16پایگاه نظامی در افغانستان خارج کرد. این شرایط را داریم و سایر کشورها در منطقه هم این فروریختن سازوکارهای فراملی را می‌بینند. حتی کشوری مثل عربستان بی میل نیست که وارد سیاست تنش‌زدایی با ایران شود خود آنها نیز می‌دانند که آمریکایی‌ها بیش از این حاضر نیستند برای متحدان منطقه‌ای خود هزینه کنند. لذا به نظر می‌رسد دور جدیدی که اکنون در تحولات غرب آسیا شکل گرفته شکل‌گیری یک فضای ملی گرایانه تازه است که از قدرت‌های بین‌المللی تا کشورهایی که در منطقه هستند منافع ملی خود را می‌بینند. بر همین اساس به نظر می‌رسد که ایران نیز باید با یک رویکرد مبتنی بر منافع ملی سیاست‌های خود را در غرب آسیای جدید، خاورمیانه جدید و شبه قاره جدید دنبال کند.
تجربه نیز نشان داده که کشورها هر چقدر هم از منافع ملی خود عدول کردند و در جاهای دیگر هزینه‌های نظامی و اقتصادی و کردند فقط در جایی نتیجه گرفتند که سرمایه گذاری‌های راهبردی و اقتصادی بوده و در سایر زمینه‌ها حداقل دوران کنونی دوره‌ای نیست که به هر حال چنین هزینه‌هایی شکل بگیرد. به‌ویژه اینکه سیاستمداران در چنین عصری حتما می‌دانند که در آینده هرگونه هزینه صورت دهند و به منافع ملی و خزائن کشور خود تحمیل کنند باید در قالب منافع ملی کشورشان پاسخگو بوده و بازدهی لازم را داشته باشند. ایران کشوری است که در شرایط تحریم به سر می‌برد در این شرایط می‌بینیم که برای پیشبرد امور جاری کشور دولت‌ها هم دچار مشکل هستند.
باید اولویت اساسی کشور استفاده از فرصت‌های اقتصادی باشد که بعد از حضور راهبردی ایران در منطقه شکل گرفته است. واقعیت این است در جایی مثل عراق که ایران بیشترین هزینه‌ها را برای جلوگیری از فروپاشی نظام سیاسی و تاراج عراق توسط گروه‌های تروریستی انجام داد اما ملی گرایی عراقی‌ها باعث شد تا قدردانی و قدرشناسی لازم از ایران صورت نگیرد. به نظر می‌رسد در جاهای دیگری که ایران هزینه کرده باز هم خواهیم دید که ملی گرایی آن کشورها باعث خواهد شد که قدردانی لازم آن کشورها از ایران صورت نگیرد.
حشمت‌ا... فلاحت پیشه تحلیلگر مسائل بین‌الملل
