در قواره ظریف
هنوز چنـد روزی از خداحافظی محمدجواد ظریف از وزارت امور خارجه نگذشته که خلأ در دستگاه دیپلماسی کشور برای هر ناظر منصف و بی طرفی، مشهود است. بدون اغراق و هرگونه جانبداری احساسی یا حزبی باید بگویم، که عدم حضور دیپلمات شاخص، با استاندارهای بین المللی چون ظریف، در وزارت امور خارجه، یک خسارت و حتی بی‌توجهی و غفلت از یک سرمایه ملی و جهانی است.
به یاد ندارم، که در رویدادهای سیاسی منطقه‌ای و جهانی مرتبط با ایران، یا حتا منطقه، حضور دیپلماتیک ظریف در متن این رویدادها، تعادل را برنگردانده و شرایط را نرمال نکرده باشد، حتی اگر این حضور دیپلماتیک به نتیجه صددرصد موثر نرسیده باشد. اعتبار جهانی، توانایی‌ها و ظرفیت‌های فردی، و تجارب ارزشمند دیپلماتیک و ارتباطات نزدیک و تاثیر گذار در عالم سیاست با سیاست‌مداران و دیپلمات‌های برجسته، از ظریف، یک دیپلمات کم نظیر و تراز اول و ممتاز ساخته است.
نظرات و تحلیل‌های کارشناسی، مستقل، شجاعانه و حرفه‌ای ظریف، در داخل و خارج، او را از همتایانش، متمایز کرده و دیپلماتی مرجع از او ساخته است. قواره ظریف، حداقل در داخل کشور، و در میان اصحاب دیپلماسی، منحصر به فرد بود و ظریف فقط با خودش قابل قیاس بود. و هر کشوری و نظام سیاسی عقلانیت محور، به وجود چنین دیپلماتی غبطه می‌خورد. صداقت ظریف، شجاعت، درایت، تدبیر، تخصص، تعهد و میهن دوستی و تدین ظریف، از او یک برند و سرمایه‌ای در سطح ملی و جهانی ساخته است. هر چند در داخل، قدر و ارزش او به عنوان یک نخبه و سرمایه ملی، دانسته نشد و به بهانه های واهی، و یا از روی حسادت و کینه، با انگیزه‌های حزبی و غیرملی، مورد بی مهری و تهمت‌های جاهلانه و هتک حرمت قرار گرفت، اما این بی‌مهری‌ها و تخریب‌های ناجوانمردانه، نه تنها چیزی از ارزش‌های ظریف کم نکرد بلکه به اعتبار و ارزش‌های ماندگار او افزود.
قواره ظریف، قواره‌ای مختص خود او بود و تربیت چنین سرمایه‌ای، شاید سال‌ها وقت و زمان بخواهد، اما قدر این سرمایه را باید دانست و از تلاش برای تلاشی این سرمایه ملی پرهیز کرد. دکتر محمدجواد ظریف، از ملت، برای ملت و با ملت است، در حفظ منزلت این سرمایه و بهره مندی از استعداد و تجربه او بکوشیم و سرمایه سوزی نکنیم که ظریف در سخت‌ترین و پیچیده‌ترین شرایط منطقه‌ای و جهانی، مسئولیت خطیری پذیرفت، و در حد امکان، از عهده این مسئولیت بر آمد و من بعد نیز قادر به باز کردن کورترین گره‌ها و انتقال تجارب ذی قیمت خود، خواهد بود. قدر سرمایه‌های خود را بدانیم. سرمایه سوزی نکنیم. زیان این قدرناشناسی و سرمایه سوزی را ملک و ملت، خواهند دید.
هنر ظریف در کنش و واکنش دیپلماتیک، فقط صبوری، خوشرویی، خوش برخوردی، و انعطاف و عقلانیت، بلندنظری و نگاه بلند به آینده نبود، بلکه در موقع و زمان مقتضی، دیپلمات‌ها و خبرنگاران را با اعتماد به نفس، هنر و مهارت حاصل از تجربه و دانش، به چالش می‌کشید، و سربلندی میهن و حقوق ملت ایران، اولویت و دغدغه اصلی این دیپلمات ماندگار در تاریخ ایران بود. همانطور که با صراحت به طرف‌های مذاکره و آمریکایی‌ها گفت: هیچ وقت یک ایرانی را تهدید نکن!
بهرام گلزاده روزنامه‌نگار و مشاور رسانه
