آیا حمله هوایی حوثی‌ها به عربستان، باعث توقف گفتگو‌ها بین ریاض و تهران می‌شود؟

الخلیج انلاین در مطلبی به قلم یوسف حمود نوشت: در شرایطی که جنگ در یمن همچنان ادامه دارد، جریان یکی از شدیدترین حملات، حوثی‌ها تاسیسات مهم و مراکز مسکونی در عربستان را هدف گرفتند.

در حالی که بسیاری از تحلیلگران معتقدند مذاکرات مستقیم بین ریاض و تهران و ذوب شدن یخ رابطه بین آن‌ها می‌تواند موجب کاهش تنش‌ها در خاورمیانه و بازگشت آرامش به منطقه خلیج فارس شود، حملات حوثی‌ها به کلی محاسبات را بر هم زد.

در برابر این حملات گسترده و در شرایطی که رئیس جمهور جدیدی در ایران روی کار آمده، سوالات مهمی مطرح می‌شود مبنی بر اینکه بازگشت حوثی‌ها به حملات خود به داخل عربستان چه معنایی دارد و سرنوشت مذاکرات سیاسی بین ایران و عربستان چه خواهد بود؟

ائتلاف عربی در یمن در تاریخ ۴ سپتامبر ۲۰۲۱ اعلام کرد حوثی‌ها یک حمله پهپادی و بالستیک به تاسیسات نفتی عربستان سعودی ترتیب دادند که به گفته یک منبع سعودی اگاه، این حملات توسط سامانه‌های دفاع هوایی شکست خورده است.

سرنوشت مذاکرات در این شرایط چه می‌شود؟

این حملات که اخیرا افزایش هم داشته، سوالاتی را در مورد تاثیر آن بر مذاکرات بین عربستان و ایران به دنبال دارد. این در حالی است که عربستان سعودی در بیانیه‌های رسمی خود هیچ اشاره مستقیمی در مورد حمایت ایران از حملات حوثی‌ها نکرده است.

در آوریل گذشته، ولی عهد سعودی اعلام کرده بود که کشورش مایل است روابط مستحکم و مفیدی با ایران برقرار کند و ریاض نمی‌خواهد تهران ضعیف باشد.

طی هفته‌های گذشته تهران بار‌ها تاکید کرده که مذاکرات بین ایران و عربستان در عراق انجام می‌شود، همانطور که برهم صالح، رئیس جمهور عراق در می‌گذشته از پیشرفت این مذاکرات صحبت کرد.

از زمان پیروزی رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری در ایران، همه منتظر گام‌های عملی در مورد توافق ریاض و تهران هستند، بخصوص که این مهم همزمان شده است با به نتیجه نرسیدن تلاش‌ها در مذاکرات وین برای احیای توافق هسته ای.

رئیس جمهور جدید ایران به محض رسیدن به این منصب، تاکید کرد که کشورش دست دوستی به سمت دولت‌های همسایه دراز می‌کند. در آغاز سپتامبر جاری هم تهران برای بالا بردن سطح مذاکرات دو جانبه با عربستان اعلام آمادگی کرده بود. در همین راستا، علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران تصریح کرد که مذاکرات منطقه‌ای ضرورتی دائمی است و ایران از مذاکرات با عربستان برای رسیدن به نتایج مثبت استقبال می‌کند.

ایران و کلید راه حل

شاکر احمد، تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است که گفتگو بین ایران و عربستان اساسا پس از اوج گرفتن حملات حوثی‌ها به خاک عربستان مطرح شد، با این پیش زمینه که هر اندازه حملات حوثی‌ها افزایش یابد، عربستان در تهران به دنبال راه حلی برای این مشکل خواهد بود.

وی می‌گوید: ریاض می‌داند که کلید راه حل و تسلط بر حوثی ها، در دست ایران است، بنابراین هر اندازه حملات حوثی‌ها به عربستان بیشتر شود، سهم تهران افزایش یافته و نیاز سعودی‌ها به گفتگو با ایران بیشتر می‌شود.

این تحلیلگر می‌افزاید: از انجا که حوثی‌ها یک گروه شبه نظامی هستند، عربستان از مذاکرات مستقیم و رسمی با آن شرم دارد، از این رو، تهران را مسیر بهتری برای گفتگو می‌داند، بویژه آنکه مذاکرات احتمالا پرونده‌های متعددی را دربرمی گیرد که جنگ یمن یکی از آنهاست.

شاکر احمد معتقد است که اظهارات تهران، از موضع بالا بوده و سعی دارد میزان پذیرش شروط خود از طرف عربستان سعودی را بسنجد. وی افزود: طبق واقعیت، ایران در پرونده‌های متعددی دستاورد داشته و عربستان به عنوان یک بازنده بزرگ، به دنبال خروج از جنگ یمن است. با توجه به اینکه سعودی‌ها در صدد یافتن راه حل هستند، براساس شاخص‌های موجود، امکان شرط گذاشتن برای گفتگو‌ها یا عقب نشینی از آن را ندارند و هر اندازه حملات حوثی‌ها افزایش یابد، تهران می‌تواند شروط بیشتری را در میز مذاکرات با عربستان مطرح کند.

مهمترین پرونده مورد اختلاف

اما در مقابل، اسلام النسی، پژوهشگر مسائل ایران معتقد است که پرونده یمن یکی از مهمترین موضوعات مورد اختلاف بین تهران و ریاض است، چرا که ایران از شبه نظامیان حوثی دفاع می‌کند و عربستان به دنبال ان است تا دولت یمن به ریاست عبد ربه منصور، روی کار آید.

النسی در گفتگو با الخلیج انلاین تصریح کرد: حوثی‌ها به عربستان حمله می‌کنند و تنها گفتگو می‌تواند موجب توقف این حملات شود. به نظر می‌رسد این حملات حوثی‌ها در چارچوب تلاش ایران برای فشار بر عربستان و ارائه امتیاز‌هایی در مذاکرات انجام می‌شود.

النسی در مورد اینکه حملات حوثی‌ها به عربستان به کجا خواهد رسید، می‌گوید: پاسخ به این سوال می‌تواند موضع عربستان در گفتگو با ایران را مشخص کند.