شکوفایی اقتصادی سالیان اخیر سعودی‌ها از کجا آب می‌خورد؟

خرداد | امیر عابدپور :  بیش از ۳۰۰ آپارتمان در مجتمع جدید «المجدیه» ریاض تنها در عرض یک ماه به صورت نقدی فروخته شدند؛ بدون اینکه حتی به تبلیغ نیاز داشته باشد. در عربستان سعودی، بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان، جای تعجب نیست که بازار املاک این‌طور داغ باشد؛ زیرا درآمد ناشی از افزایش قیمت انرژی در اقتصاد آن جریان دارد. با این حال، عبدالسلام الماجد، مدیر مجتمع المجدیه، می‌گوید که استقبال از خانه‌های یک میلیون ریالی (۲۶۶ هزار و ۴۰۰ دلاری) یک نکته مهم دیگر را هم منعکس می‌کند؛ تغییر اجتماعی و اقتصادی ناشی از برنامه تغییرات اساسی ولیعهد.

به گزارش خرداد به نقل از بلومبرگ، الماجد درباره تحول سبک زندگی مردم عربستان سعودی گفت: «آنچه امروز می‌بینیم، این است که در طرز فکر شهروندان و سبک زندگی آن‌ها تغییراتی ایجاد شده است. مردم عربستان سعودی امروز بیشتر از هر زمانی به سبک زندگی مدرن رو آورده‌اند و خواهان خلاقیت‌اند.»

بسیاری از سعودی‌ها قبلا برای حفظ حریم خصوصی، خانه‌هایی با دیوارهای بلند و پنجره‌های کوچک را ترجیح می‌دادند اما گشایش اجتماعی همراه با کوچک‌تر شدن خانواده‌ها سبب شد که انتخاب خانواده‌ها برای محل سکونتشان هم تغییر کند. با توجه به این تغییر نگرش، مجتمع المجدیه پاسخگوی نیاز متخصصان ثروتمندی است که خواهان خانه‌هایی با پنجره‌های بزرگ و نور طبیعی فراوان‌اند. این مجتمع همچنین کافه، سالن‌های ورزشی و مهدکودک دارد که نیازهای امروز زنان و مردان عربستان سعودی را برآورده می‌کند.

تغییر در شیوه زندگی مردم عربستان سعودی پس از آن رخ داد که شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور، محدودیت‌های اجتماعی و به‌ویژه مشکلات حضور زنان در جامعه را کاهش داد و هم‌زمان تلاش کرد اتکا به نفت را محدود کند.

۱۰ سال پیش، بسیاری از صاحبان املاک خانه‌هایشان را به زنان اجاره نمی‌دادند و زنان همواره برای بسیاری از تصمیم‌های زندگی به تایید یک قیم مرد نیاز داشتند. امروزه زنان بیشتری به بازار کار وارد شده‌اند؛ آن‌ها می‌توانند سرمایه‌گذاری کنند و املاک شخصی خود را بخرند؛ همان‌طور که ۳۰ درصد از خریداران مجتمع المجدیه را زنان تشکیل می‌دهند.

حضور زنان در عرصه کسب‌وکار و سایر تغییرهایی که در عرصه‌های اجتماعی، سرمایه‌گذاری و فناوری ایجاد شد، رشد چشمگیر اقتصاد عربستان سعودی را در پی داشت.

پس از تهاجم روسیه به اوکراین، در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان با تورم مواجه و از رکود اقتصادی‌ نگران‌اند، افزایش قیمت نفت باعث شد اقتصاد عربستان سعودی سریع‌ترین رشد را در میان اعضای گروه ۲۰ داشته باشد. بنا بر گزارش‌ها، سرمایه‌گذاری در عربستان سعودی در ماه‌های آوریل تا ژوئن، ۶۴ درصد رشد کرد، تولید ناخالص داخلی عربستان سعودی در سه ماهه دوم ۱۱.۸ درصد افزایش یافت و اقتصاد غیرنفتی آن ۵.۴ درصد رشد کرد.

آرامکو، شرکت دولتی انرژی عربستان سعودی، بین تمام شرکت‌های بورسی در جهان بیشترین سود تعدیل‌شده سه ماهه را گزارش کرد. اینک میلیاردها دلار به خزانه عربستان سرازیر می‌شود و سرمایه‌گذاری‌های دولتی و رقابت بخش خصوصی را توسعه می‌دهند. همه این‌ها در حالی است که تورم ماه گذشته عربستان سعودی ۲.۷ درصد بود؛ حدود یک‌سوم تورم در ایالات متحده یا منطقه یورو.

هم‌زمان با بهره‌مندی از منابع نفتی عربستان سعودی تلاش می‌کند تا از طریق ایجاد پروژه‌های بلندمدت مانند تولید خودروهای الکتریکی و توسعه گردشگری، وابستگی اقتصاد خود به نفت را کاهش دهد. در نتیجه این عوامل، بر اساس نظرسنجی بلومبرگ از اقتصاددانان، انتظار می‌رود که اقتصاد عربستان سعودی امسال ۷.۶ درصد رشد کند.