چرا بیلبورد «در دروغگویان خیری نهفته نیست» را در شهر نصب کردند؟

 در هفته‌های گذشته رسانه‌ای شدن موضوع درهای حائل در واگن‌های مترو با طرح‌های گل و شکوفه موضوع شوخی و کنایه کاربران فضای مجازی شد. برخی نیز انتقادهایی از نظر ایمنی به این درهای جدا کننده جدید داشتند و گروهی نیز این جداسازی را راستای اقدامات مدیریت شهری در برخورد با زنان فاقد پوشش رسمی توصیف می‌کردند.

انتقادها تا جایی بود که مسعود درستی، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو تهران و حومه در توضیح این طرح‌ها گفت: نصب درهای حائل برای ممانعت از ورود آقایان به واگن زنان، با طرح‌های مناسبتی، فرهنگی و تبلیغاتی پوشیده شده که این طرح‌ها با توجه به شرایط قابل تغییر است. این موانع شیشه‌ای است و همکاران ما برای اینکه تنوع و حال و هوای بهاری به آن بدهند یک طرح و استیکر گلدار روی شیشه نصب کرده‌اند. هدف اصلی از نصب موانع شیشه‌ای جلوگیری از ورود آقایان به واگن‌های ویژه زنان است و طرحی که روی شیشه نصب می‌شود، متغیر است.

حاشیه دیگر مربوط به تصاویری از نصب بیلبوردهای شهرداری تهران در شبکه‌های اجتماعی بود که در آنها کنار طرح کاریکاتوری پینوکیو و چند نفر که چشم‌های‌شان پانسمان شده، نوشته شده است: «در دروغگویان خیری نهفته نیست.» طرحی که مدیران شهری می‌گفتند مربوط به سه سال پیش و قدیمی است اما به‌تازگی منتشر شده است.

شهرداری برای شفاف‌سازی این تصویر پرحاشیه، گزارشی تصویری تولید می‌کند که با این جمله آغاز می‌شود: «شنیدی می‌گن حرف رو بندازی زمین صاحبش خودش برمی‌داره و چرا هر وقت حرف دروغ می‌شه سریع به خودشون می گیرن...»

نیلوفر آقایی، کارشناس مامایی که در اعتراضات پاییز گذشته در مقابل ساختمان نظام پزشکی هدف گلوله پینت‌بال قرار گرفت و یک چشمش را از دست داد، به بیلبورد شهرداری تهران واکنش نشان داد. او با زدن ضربه به پروتزی که به عنوان چشم مصنوعی در صورتش کار گذاشته شده جمله بیلبورد شهرداری را تکرار کرد و گفت: «البته که در دروغگویان خیری نهفته نیست.»

گفته می‌شود برخی آسیب‌دیدگان از شهرداری شکایت هم کرده‌اند. رسانه‌ها به نقل از پیام درافشان، وکیل دادگستری که وکالت پنج تن از این آسیب‌دیدگان را برعهده دارد، نوشتند: مسئولین مربوطه شهرداری درخصوص این بیلبورد توهین‌آمیز و خلاف واقع باید پاسخگو باشند و در مورد طرح و نصب چنین ادعاهایی مسئولیت کیفری دارند.

سید جعفرتشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران این نوع رفتارها در شهرداری را ناشی از بی‌تدبیری می‌داند.

او درباره درهای جدید جداکننده در واگن‌های مترو و برخی انتقادها درخصوص ایمنی مسافران در زمان خطر و تخلیه مسافران به خبرآنلاین می‌گوید: «تفکیک واگن خانم‌ها و آقایان اتفاقی است که پیش از این رخ داده و در بسیاری از متروهای دنیا هم این کار انجام می‌شود لذا به اصل قضیه ایراد جدی وارد نیست؛ اما درهایی که گذاشتند به لحاظ ایمنی حتما باید به‌گونه‌ای باشد که هیچ مخاطره‌ای در زمان تخلیه اضطراری به وجود نیاورد و مدیران شرکت بهره‌برداری مترو با توجه به این که باید همه استانداردها را رعایت کنند به‌خصوص در حوزه ایمنی مطمئنم این ملاحظات را داشتند ولی اگر نقصی هم باشد حتما از شرکت مترو درخواست می‌کنیم که ایمنی مسافران را در اولویت قرار دهند و طراحی این تفکیک به‌گونه‌ای صورت گیرد که در زمان‌های اضطرار هیچ مشکلی برای تخلیه مسافران نباشد.»

او درخصوص اینکه به نظر می‌آید مدیران شهری برخلاف اینکه مدعی هستند برخی به دنبال حاشیه‌سازی هستند، خودشان می‌خواهند ایجاد حاشیه کنند، طرحی قدیمی را در زمانی که ممکن است برداشت‌های متفاوتی شود؛ اکران می‌کنند یا درهای حائل قدیمی را دوباره به بهانه طراحی‌های جدید خبری می‌کنند تا واکنش‌هایی را به دنبال داشته باشد، می‌گوید: «بیشتر از اینکه چنین کاری را یک کار حرفه‌ای ببینم و فکر کنم کاری است که ممکن است با هدف حاشیه‌سازی و ایجاد حساسیت انجام شده باشد، به‌نظر می‌آید رنگ و بوی بی‌تدبیری دارد و شاید کسانی که این‌گونه طرح‌ها را اجرا می‌کنند به تبعات اجتماعی یا به‌دنبال راه‌حل‌هایی بگردند که حداقل واکنش‌های اجتماعی را داشته باشد. مشکلمان نه در این بحث، بلکه در خیلی از موضوعات این است که افراد گاهی اوقات کارهایی انجام می‌دهند که هزینه‌های بیجا برای کشور می‌سازد و نباید این اتفاق بیافتد و باید طوری کارها انجام گیرد که احساسات، عواطف و خواست مردم و ملاحظات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تماما در کنار هم دیده شود.»

وی ادامه می‌دهد: «اگر گاهی بی‌سلیقگی در کارها که ناشی از بی‌تجربگی است رخ دهد جز این که هزینه برای کشور بسازد فایده دیگری ندارد. هر تصمیمی به‌خصوص در کارهایی که با مردم مواجه است باید با تدبیر، عقلانیت، درایت و تجربه به شکلی انجام شود که واکنش‌های اجتماعی و هزینه‌سازی بی‌جهت برای جامعه نداشته باشد.»