چگونگی تاثیر سیاست خارجی بر سلامت شهروندان

سرویس اجتماعی خرداد: دکتر سید محمد اکرمی دبیر شورای راهبردی گردشگری سلامت و امور بهداشت و درمان مناطق آزاد با بیان اینکه در مذاکرات بین‌المللی دستور‌کارهای مهمی هست که می‌توان به امنیت، اقتصاد و عدالت اجتماعی‌ اشاره کرد که سلامت، بخش جدایی‌ناپذیر همه آنهاست، گفت: امنیت جوامع در شرایط گسترش بیماری‌ها از جمله همه‌گیری بیماری‌های نوپدید و بازپدید متزلزل خواهد شد. 

اکرمی در گفت‌وگو با خبرنگار خرداد، به ارتباط عدالت اجتماعی و سلامت اشاره و تصریح کرد: برخی از کشور‌ها نیز در اسناد مرتبط با فعالیت‌های بین‌الملی سلامت خود، امنیت، سلامت و عدالت اجتماعی را ‌مرجع سیاست خارجی کشور خویش برگزیده‌اند. امروزه در مراکز دیپلماتیک چند‌جانبه جهانی مانند ژنو و نیویورک که سازمان‌های بین‌الملی متعددی وجود دارند، دیپلمات‌ها به‌طور فزاینده‌ با موضوعات جهانی سلامت روبه‌رو هستند.

وی در ادامه افزود: تعهدات جهانی از جمله‌ اهداف توسعه هزاره (MDG)، موضوع سلامت در مباحث بین‌المللی را در موقعیت ویژه‌ای قرار داده است و امروزه از ساختارهای بین‌المللی سیاسی موجود برای پیشبرد طرح‌های سلامت‌محور به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری که منافع آن متوجه سلامت و سیاست خارجی است، استفاده می‌شود. 

مشاور بین‌الملل وزارت بهداشت گفت: واقعیت دیگر آن ‌است که تحولات سلامت و دیپلماسی، زمینه‌ای را فراهم آورده‌ که دیپلمات‌ها دیگر صرفاً با دیپلمات‌ها مذاکره نمی‌کنند، بلکه با افرادی از دیسیپلین‌های دیگر بویژه پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و پیراپزشکی نیز برای مذاکره مواجهند. خود اینجانب در سازمان ملل در ژنو سخنرانی کردم و تاکید کردم در دهکده جهانی تحریم و آسیب به ما بسرعت بر جامعه جهانی اثر خواهد گذاشت. نظیر آن را در مورد ویروس ابولا در کشور سیرالئون و پخش آن در اروپا، را این روزها می‌بینیم.

رئیس انجمن ژنتیک پزشکی ایران با اشاره به اینکه مجمع عمومی سالانه سازمان جهانی بهداشت یکی از موقعیت‌های این‌گونه مذاکرات چندجانبه است، گفت: در این اجلاس معمولا سازمان‌های غیر‌دولتی، گروه‌های هوادار، بنیاد‌ها، مراکز علمی‌ و بخش خصوصی گرد هم می‌آیند تا بر تصمیمات نمایندگان کشورهای عضو حاضر‌‌ -روی موضوعات سلامت- تأثیر بگذارند و بخشی از روند مذاکره باشند. 

اکرمی برخورداری از نگاه سیاسی و تسلط بر فنون مذاکره به موازات سیاسی‌تر شدن موضوعات سلامت را ضروری دانست و گفت: مذاکرات مربوط به مقررات بین‌المللی سلامت و چهارچوب کنوانسیون کنترل دخانیات ‌و حتی کنوانسیون محدودیت در سلاح های سمی و بیولوژیک نمونه‌هایی از این مواردند. 

وی تاکید کرد: کشور‌ها با بهره‌گیری از ظرفیت «قدرت نرم» موضوعات سلامت‌ در کنار اقدامات مهم سیاسی و حتی نظامی خود‌ و به‌منظور حفظ وجاهت ظاهری بین‌المللی‌ در حوزه سلامت ‌ابتکاراتی بخرج می‌دهند. فعالیت‌های بین‌المللی سلامت، مورد توجه دولت‌های در حال توسعه نیز بوده است و ما بایستی از ظرفیت‌هایی نظیر جنبش عدم تعهد، کنفرانس اسلامی و اکو استفاده کنیم. 

 اکرمی با اشاره به این نکته که سلامت از چند جهت با سیاست خارجی در تعامل نزدیک است، توضیح داد: سیاست خارجی می‌تواند برای بالا بردن سلامت به‌ویژه در مذاکرات بین‌المللی سلامت به‌ کار گرفته شود. همچنین سلامت می‌تواند به‌عنوان مقدمه و مکملی مهم در سیاست خارجی عمل کند و از سویی دیگر سلامت با توجه به ظرفیت‌های آن، می‌تواند در حکم جزو ادغام‌یافته سیاست خارجی نقش داشته باشد.

وی در پایان با تاکید بر این مسئله که "این تعاملات، بیشتر اوقات جدای از هم نبوده و ‌پیوسته مطرح هستند"، گفت: اکنون که به‌رغم ادعای تحریم‌کنندگان مبنی بر نبود دارو و غذا در لیست تحریم، به علت مشکلات نقل و انتقالات بانکی، حوزه پزشکی نیز متأثر از تحریم‌ها شده‌اند، مقابله با این شرایط همکاری حوزه سلامت با سیاست خارجی را می‌طلبد. شعار ریاست محترم جمهوری در جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری به زیبایی در این راستا قابل تحلیل است.