روز شاد بودن جوانان در تقویم ایرانی خالی است/والنتاین که بود؟

«والنتاین» یک مناسبت غربی و فرهنگ وارداتی است که چند سالی است میان جوانان باب شده و همه ساله در روز 25 بهمن مطابق با 14 فوریه همراه با آداب و رسوم به خصوصی برگزار می شود.

به گزارش ایسنا، روز والنتاین، (روز عشاق و یا روز عشق ورزی) در فرهنگ مسیحی سده های میانه و سپس فرهنگ مدرن غربی روز ابراز عشق است. این مناسبت هر سال در روز ۱۴ فوریه (۲۵ بهمن ماه و سال های کبیسه مانند  امسال۲۶بهمن ماه) برگزار می شود.

این روزها بسیاری از مردم چه کودک و چه بزرگ، حتی اگر تلفظ صحیح والنتاین را ندانند ولی آشنایی حداقلی با آیین و رسوم این روز و تاریخچه آن دارند.

نزدیک این ایام که می شود، حتما شما هم هیاهو و هیجان را در برخی خیابان ها دیده اید.مغازه های اجناس کادوئی لوکس و فانتزی پررفت و آمد می شود.شمع، شکلات، ادکلن و ... همه و همه در جعبه های رنگی قشنگ همراه با کارت هایی که بر روی آنها جملاتی هم نوشته شده و حاکی از عشق و علاقه طرفین می باشد بازار داغی دارند. همه جا اسم والنتاین به گوش می خورد.

والنتاین که بود؟

وقتی پای صحبت بسیاری از جوانان نشستم خیلی از آن ها حتی تاریخچه این روز را نمی دانستند و داستان های متفاوتی از این روز بیان می کردند که برخی هیچ شباهتی با یکدیگر نداشتند.

این‌که این روز چه تاریخچه ای دارد و بر اساس چه رویدادی گرامی داشته می شود، نکته ای است که هم‌چنان نه منابع این طرح و نه پیروان‌شان اطلاعات موثقی از آن ندارند و تنها قصه‌ای ساختگی و تایید نشده، محملی برای گرامیداشت این روز عنوان شده و جالب اینجاست که بسیاری از جوانان ایرانی بدون اطلاع از ریشه این افسانه ساختگی، پیرو این فرهنگ وارداتی شده‌اند.

«سده سوم میلادی، روم باستان فرمانروایی به نام کلاودیوس دوم داشت که معتقد بود جنگجویانش باید مردانی مجرد باشند. براساس همین اعتقاد ازدواج برای سربازان امپراتوری روم ممنوع گشت. قاطعیت فرمانروای بی رحم، جرأت ازدواج را از تمام سربازان سلب کرد. اما در این بین کشیشی با نام والنتاین، مخفیانه عقد سربازان رومی را با دختران محبوب‌شان جاری می‌ ساخت. هنگامی که این عقدهای پنهانی آشکار شدند، والنتاین دستگیر و به اعدام محکوم شد».

استقبال ایرانیان از روز عشق

اما برخورد ایرانیان با چنین روزی چگونه است؟ در شرایط کنونی برخورد مسئولان فرهنگی ایران با چنین روزی چگونه است؟

مریم دانشجوی مدیریت در این خصوص گفت: والنتاین مناسبت قشنگی است، تبلیغات و فضاسازی که از طریق شبکه های ماهواره ای با آن مواجه هستیم نوعی شور و شوق در من و دوستانم ایجاد می کند که به آسانی از کنار این روز نگذریم.

وی افزود: در دانشگاه ما بیشتر دوستانم از مدت ها قبل درگیر این روز و خرید هدایا برای دوستان خود هستند، برای همین من هم از آنان تقلید می کنم تا در جمع ها و میهمانی های شاد آنان حضور داشته باشم.

هرچند بسیاری از جوانان و نوجوانان با جدیت و حرارت درپی گرامی داشتن والنتاین گوی سبقت از دیگران می ربایند، اما هستند کسانی که با عجین شدن رسوم غربی با فرهنگ ایرانی مخالفند و درصدد یافتن معادلی ایرانی و حتی اسلامی برای این روز هستند.

محدثه دانشجوی معماری در این خصوص گفت: به نظر من نبود روز مخصوص در تقویم برای شادبودن جوانان موجب شده تا جوانان مثل من از این مناسبت های غربی استفاده ابزاری داشته باشند.

وی با بیان این‌که ما مسلمانیم و دین اسلام مناسبت های زیبایی برای بروز جلوه زیبای عشق دارد، تصریح کرد: سالروز ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) روز عشق پاک و واقعی در تقویم اسلامی ما مسلمانان است.

جشن عشق در ایران باستان

گفته می شود که در ایران باستان، بیست قرن پیش از میلاد روزی موسوم به روز عشق بوده است. این روز در تقویم جدید ایرانی دقیقا مصادف با 29 بهمن، یعنی تنها 4 روز پس از والنتاین غربی است و «سپندارمذگان» یا «اسفندارمذگان» نام دارد.

ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده‌ است که ایرانیان باستان این روز را روز بزرگداشت زن و زمین می‌دانسته‌اند. فلسفه بزرگداشت این روز به عنوان “روز عشق” به این صورت بوده است که در ایران باستان هر ماه را سی روز حساب می کردند و علاوه بر این‌که ماه ها اسم داشتند، هر یک از روزهای ماه نیز یک نام داشتند. بعنوان مثال روز اول “روز اورمزد”، روز دوم، روز بهمن معنی “سلامت، اندیشه” که نخستین صفت خداوند است، روز سوم اردیبهشت یعنی “بهترین راستی و پاکی” که باز از صفات خداوند است، روز چهارم شهریور یعنی “شاهی و فرمانروایی آرمانی” که خاص خداوند است و روز پنجم “سپندار مذ” بوده است. سپندار مذ لقب ملی زمین است. یعنی گستراننده، مقدس، فروتن. زمین نماد عشق است چون با فروتنی، تواضع و گذشت به همه عشق می ورزد. زشت و زیبا را به یک چشم می نگرد و همه را چون مادری در دامان پر مهر خود امان می‌دهد. به همین دلیل در فرهنگ باستان اسپندار مذگان را بعنوان نماد عشق می پنداشتند.

نظر رضا دانشجوی مهندسی برق را در این خصوص جویا شدم، وی گفت: نبود مناسبت های این‌چنینی و تایید شده در تقویم کشورمان باعث شده تا جوانان به سمت مناسبت های غربی رفته و از آن برای ایجاد شادی و نشاط در جمع دوستانه خود بهره گیرند.

در حال ‌حاضر فرهنگ‌سازی با پشتیبانی دستگاه‌های ذیربط و دولتی نه‌تنها می‌تواند آیین سپندارمذگان که جشن ملی ایرانیان است را ترویج کند بلکه مانع جشن‌های وارداتی نامربوط با فرهنگ ایرانی خواهد شد.

هدیه روز والنتاین

در کشورهای اروپایی و آمریکائی دادن شکلات به عنوان هدیه روز والنتاین از شهرت خاصی برخوردار است. تزئین شکلات و پختن انواع آن نیز از آداب روز والنتاین به شمار می‌رود.

هدایای روز والنتاین شامل گل رز و یا دسته گل، شکلات، کارت تبریک والنتاین، عروسک، شمع، نامه عاشقانه، یک قطعه شعر عاشقانه و بسته‌های کادویی ویژه روز والنتاین است.

روز عشق در ایران، محبت ورزی بین اعضای خانواده است

حجت الاسلام گلمیرزاده، معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی گیلان در این خصوص به خبرنگار ایسنا، گفت: در حقیقت، روز عشق در آیین ایران، روز محبت ورزی بین اعضای خانواده است و کسی که می‌خواهد این ایام را پاس بدارد باید در هر فرصتی با خرید هدیه برای پدر، مادر، همسر و یا فرزند خود این‌کار را انجام دهد.

وی افزود: اما متاسفانه برخی از جوانان ناآگاه، این روز‌ها را زمانی برای عشق‌ورزی به دوستی غیرهمجنس خود می‌دانند و به جنبه غربی آن می‌پردازند، ۱۴ فوریه، روز عشاق جهان غرب است و پنجم اسفند ماه روز عشاق ایرانی، معروف به سپندار مذگان در آیین زرتشت می باشد.

معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی گیلان با بیان این‌که نفوذ آیین‌هایی نظیر روز «والنتاین» ناشی از تهاجم فرهنگی است، تصریح کرد: اما به نظر می رسد این موضوع به علت خلاء فرهنگی جامعه در این زمینه، مورد استقبال قرار گرفته است. در حالی که این پدیده در فرهنگ و تاریخ ما وجود دارد اما درست و پررنگ به جوانان معرفی نشده است.

وی با بیان این‌که هر روز یک زوج مسلمان براساس آموزه های اسلامی عید است، بیان کرد: دنیای غرب به دلیل پوچ بودن و روی آوردن به شادی های کاذب مجبور است که این‌گونه مردم خود را فریب دهد و شاد کند.

گلمیرزاده خاطرنشان کرد: روز مادر، روز پدر، روز دختر، روز ازدواج حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) تنها نمونه ای از فرهنگ مذهبی ماست که نه تنها افسانه نیست و قصه سازی نشده است که ریشه در باورها و مذهب ما دارد و حتما می تواند به استحکام خانواده و عشق حقیقی همراه با هویت کمک کند.

پشت پرده «والنتاین» چیست؟!

عده ای بر این عقیده اند که یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در گسترش والنتاین مافیای اقتصادی یا همان دنیای سرمایه داری است که با تبلیغات وسیع، مفاهیمی همچون عشق و دوست داشتن را به ابزاری برای راهیابی به اندیشه‌های استثماری بدل ساخته است.

تلاش بی وقفه رسانه های غربی و تهیه مطالب و گزارش های متعدد پیرامون روز والنتاین در نوع خود جالب توجه به نظر می رسد. خبرگزاری رویترز به منظور ترویج این سنت در ایران اقدام به تهیه گزارش تصویری از خرید روز والنتاین در شهر تهران نموده است.

محمدی یکی از گالری داران سطح شهر که ویترین مغازه خود را به اجناس قرمز و به اصطلاح والنتاینی اختصاص داده است، گفت: برای ما فروشندگان ریشه مطلب خیلی اهمیت ندارد، ما با توجه به نیاز بازار اقدام به فروش این قبیل وسایل می کنیم.

وی جوانان و نوجوانان را قشر عظیم مشتریان خود در این روز عنوان کرد و افزود: اغلب جوانان و نوجوانان به ویژه در محدوده سنی دبیرستان تا دانشگاه مشتاق این روز هستند که جمع کثیری از آنان را دختران تشکیل می دهند.

محبی شهروند دیگری ، که دو دختر و یک پسر دارد، در این خصوص گفت: من به عنوان پدر خانواده نسبت به روابط دوستانه فرزندانم حساسیت هایی دارم و بی شک از چنین مناسبت هایی استقبال نمی کنم زیرا موجب می شود که فرزندان فرصتی برای آشکارسازی روابط دوستانه خود با جنس مخالف پیدا کنند و قبح آن در مقابل والدین شکسته شود.

وی افزود: خانواده ها باید فرزندان خود را از عشق و محبت سیراب کنند و با جلوه های زیبا و نوین به روش های ابراز محبت خود، مانع بروز هجمه هایی همچون والنتاین شوند که به صورت ویژه به روابط نامتعارف میان دختران و پسران اختصاص دارد.

با توجه به این‌که مقام معظم رهبری مردم کشورمان را به سبک زندگی اسلامی رهنمون ساختند و هم‌چنین در فرهنگ اسلامی و شیعی ما به جای یک روز، دو روز به خانم‌ها اختصاص دارد، یعنی برای دختران روز ولادت حضرت معصومه(س) و برای زنان و مادران روز میلاد حضرت زهرا(س)، آیا باز هم باید به سراغ سنت های مسیحیت برویم و سعی در ترویج آنها داشته باشیم؟

بهاره حقیقی فر، کارشناس جامعه شناسی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا گفت: والنتاین اولین موردی نبود که با رشد همه گیر و خارق العاده خود در مدت زمانی نه چندان طولانی، به امری آشنا در جامعه ایرانی ما بدل گشت، قطعا آخرین نیز نخواهد بود.

وی با بیان این‌که شاید بیگانگی با فرهنگ باستانی ایرانی، دلیل رویکرد به چنین آئین و رسومی باشد که جوانان ما را وام دار دیگر فرهنگ ها می سازد، افزود: متاسفانه در شرایط کنونی برخورد مسؤولان فرهنگی ایران در این خصوص بیشتر به نادیده گرفتن آن محدود می شود، لذا باید برخورد هوشمندانه ای در مواجهه با این هجمه داشته باشند.

وی با بیان این‌که این برنامه ها در واقع سلاح های مخرب جنگ نرم دشمنان است که امواج آن فکر، ذهن و بنیان خانواده ایرانی و مسلمان کشورمان را نشانه رفته است، متذکر شد: جوانان امروزی با حجم رسانه ای که از آن برخوردار هستند به آسانی از آیین ها، جشن ها و فرهنگ کشورهای دیگر باخبر می شوند و از آنچه پاسخگوی نیازشان باشد، تقلید می کنند.

حقیقی فر با بیان این‌که حذف ماهواره، اینترنت، تلفن همراه یا هر نوع وسیله ارتباط جمعی که امروز جهان را تحت تاثیر خود قرار داده و در جهت تبلیغ این هجمه ها گام برمی دارد راه حل مناسبی نیست، تاکید کرد: ما باید با همکاری مسئولین فرهنگی تلاش کنیم تا جایگزین مناسبی برای این هجمه خطرناک فرهنگی با ظاهر فریبنده باشیم.