یک بازدید؛ دو پیام و دو استراتژی

مهندس بیژن نامدار زنگنه؛ وزیر نفت دولت تدبیر و امید، پنج شنبه هفته گذشته در حالی در آخرین روز امردادماه 92 و پس از هشت سال به پارس چنوبی گام نهاد که تنها یک هفته قبل از آن، ظفرمندانه از دروازه اصولگرایان پارلمان نشین و عقبه مطبوعاتی آنها گذشته بود و بسیاری از اعضای خانواده بزرگ نفت که او را هم صاحب "تدبیر" می دانند و هم تنها "امید" خروج صنعت نفت و گاز کشور از شرایط طاقت فرسای کنونی، با نگرانی، عبور او را به تماشا نشسته بودند.

اولين سفر كاري شیخ الوزرای دولت تدبیر و امید به پارس جنوبی در بطن خود حاوی دو پیام است: پیام اول بیان وضعیت دشوار و طاقت فرسای پروژه های گازی کشور در این منطقه و بلکه صنعت نفت و گاز در کشور است که در نتیجه تحریم های سنگین غرب، دست و پای بسیاری از شرکت های بزرگ خارجی نفت و گاز را که صاحب تجربه، دانش فنی و سرمایه کافی هستند از پارس جنوبی و سایر پروژه های نفت و گاز کشور کوتاه کرده است و به ناچار بسیاری از پروژه های آن به پیمانکارانی سپرده شده است که توانایی و تجربه كافي جهت هدایت و اجرای پروژه هایی در این مقیاس را نداشته و در کنار فقدان رقبای قدر به فعالیت کجدار و مریز در این زمینه پرداخته اند. گرچه از نگاهي ديگر همين تحريمها موجب اتفاقات خيري در زمينه توانمندي داخلي شده است كه اهميت فوق العاده اي دارد كه در مكتوب ديگري بايد به ان پرداخت. عليرغم همه اين مشكلات در این میان جز در چند فاز پارس جنوبی از جمله فاز 12 که بزرگترین مگاپروژه تاريخ صنعت نفت و گاز کشور است و شرکت پتروپارس به عنوان پیمانکار توانسته آن را به پیشرفت بیش از 90 درصدی برساند - و البته این شرکت ایرانی هم در نتیجه حضور در کنار غول های بزرگ نفت و گاز دنیا در فازهای 1، 4و5، 6و7و8 و کسب تجربه های ارزشمند و توجه به پرورش و توسعه نیروی انسانی به این موفقیت دست یافته است - در بسیاری از فازهای دیگر شرایطی حاکم شده است که چندان مطلوب نيست. همین وضعیت دشوار پروژه های پارس جنوبی است که وزیر باتجربه نفت را بر آن داشت تا در اولین فرصت راهی پایتخت انرژی دنیا شود.

و اما پیام دوم این بازدید بیان شرایط بحرانی بر وضعیت گاز کشور و اهمیت پارس جنوبی در برنامه های وزیر نفت و به تبع آن وزارت نفت برای کمک به خروج کشور از این وضعیت بحرانی است. واقعیت این است که در چند سال اخیر و هر ساله با آغاز فصل سرما، فشار خون گاز کشور به شدت افت کرده و شرایطی را به وجود می آورد که يا بخشی از کشور گاها با قطعي گاز مواجه شده و به سختي گاز تامين مي شود و یا به جهت جلوگیری از افت فشار گاز بخش شهری، پنجه دولت بر گلوی بخش صنعت و مراکز تولیدی گذاشته شده و گاز آنها قطع می شود. وضعیت بحرانی گاز کشور امری بود که وزیر نفت در سفر اخیر به پارس جنوبی آن را به صراحت بیان کرد و با اشاره به این موضوع که "کارهای مهمی انجام شده؛ اما گاز تولید نشده است" و "مردم انتظار افزایش برداشت از میادین مشترک را دارند" به گونه ای دیپلماتیک نشان داد که تا چه حد چشم اميد مردم و صنعت کشور به گاز تولیدی پارس جنوبی تا پیش از آغاز فصل سرما است.

درست به همین دلیل است که وزیر نفت با فطانت ذاتی خود و خبرگی بر همه آن چیزی که در صنعت نفت و گاز کشور می گذرد چکیده و نتیجه بازدید خود را از پارس جنوبی در دو استراتژی راهبردی بیان می کند. استراتژی اول  تمرکز فعالیت ها بر روی فازهایی است که در کوتاه مدت امکان تولید گاز از آنها وجود دارد. از این رو وزیر نفت، هدف اصلی دولت تدبیر و امید را "تولید هر چه سریع تر از ذخایر گاز میدان گازی پارس جنوبی و تمرکز فعالیت ها بر فازهایی همچون فازهای 12، 17 و 18 و 15 و 16 که در کوتاه مدت امکان تولید گاز دارند" دانسته و فعالیت بر روی دیگر فازهای باقی مانده از پارس جنوبی را در مراحل بعدی توسعه قرار می دهد و "تولید بیشتر از میدان پارس جنوبی را موجب تقویت روحیه ملی و تامین نیازهای کشور و تاثیر مستقیم بر زندگی مردم و ارتقاء جایگاه ایران در جهان انرژی" قلمداد کرده و به نیابت از دولت قول می دهد که "تمام تلاش خود را برای رفع مشکلات پارس جنوبی" انجام دهد.

استراتژی راهبردی دیگر وزیر نفت؛ تسریع در پرداخت مطالبات پیمانکاران فعال در پارس جنوبی و بویژه در فازهای با پیشرفت بالا است. امری که وزیر نفت به خوبی می داند مشکل اساسی بسیاری از پیمانکاران پارس جنوبی به شمار می رود و البته وزیر نفت با دقت و توجه ذاتی خود حساب آن را از مقوله "کمبود نقدینگی" شرکت های پیمانکار جدا و با تفاوت قائل شدن بین "مشکل نقدینگی" شرکت های پیمانکار و مقوله "مطالبات" این شرکت ها قول داد که دولت برای رفع مشکلات پیمانکاران میدان پارس جنوبی تمام تلاش خود را به کار گرفته و تلاش نماید برای شتاب در عملیات توسعه؛ مطالبات پیمانکاران به موقع پرداخت شود و در عین حال تاکید می کند که انتظار این است که "پیمانکاران، خود مشکل نقدینگی را حل و منابع مالی مورد نیازشان را تامین نمایند" و "از دولت توقع حل مشکل نقدینگی خود را نداشته باشد چرا که در این صورت دولت خود صاحب شرکت می شود که این امر به هیچ عنوان موردنظر و خواسته دولت نیست".

معروف است كه مي گويند تشخيص درست، اصل و نيمي از درمان است و وزير نفت به درستي تشخيص را داده و نيمي از راه را پيموده است، حال بايد وارد نيمه دوم درمان شد و به سمت بهبود و اصلاح حركت كرد.

به هر حال و به اذعان جامعه نفتی کشور، دو استراتژی راهبردی "تمرکز فعالیت ها بر فازهای با پیشرفت بالا" و "تسریع در پرداخت مطالبات پیمانکاران" که اهالی صنعت نفت و گاز کشور از وزیر نفت شنیدند، بذر امید را در دل آنها کاشته و انتظار می رود در آینده ای بسیار در دسترس، شاهد رویش جوانه های آن باشیم. انشاء ا...

^*مدير پيگيري پروژه هاي پتروپارس