از ضدیت آیت الله خلخالی با تخت جمشید تا توجه روحانی به میراث باستانی

سرویس بین الملل خرداد: سایت "المانیتور" با اشاره به تحولات روی داده در سه دهه گذشته و نسبت دولت و مقام های دولتی به میراث فرهنگی باستانی می نویسد:"اعضای جامعه مهاجر ایران داستان هایی را تعریف می کنند که ایت الله خلخالی قصد داشت در سال 1979 میلادی با بولدوزر تحت جمشید را نابود کند. این موضوع نشان می داد که نظام انقلابی تازه به قدرت رسیده درصدد آن بود تا به میراث فرهنگی دوران باستانی ایران پایان داده شود. این غیر قابل انکار است که امروز اراده سیاسی مشخصی در ایران برخلاف گذشته وجود دارد که قوی تر از گذشته می خواهد میراث فرهنگی دوران ایران باستان را حفظ کند". 

به گزارش خرداد، این سایت در ادامه می افزاید:"شاه با تاکید بسیار پیش از پیروزی انقلاب می خواست به جهان بگوید که ایرانیان دارای اصل و نسب هند و آریایی با فرهنگ ایرانی هستند که در مقابل فرهنگ سامی قرار دارد تا شاید از این طریق پلی میان فرهنگ شرق و تمدن غربی اروایی ایچاد شود. در آن سال ها تلاش های زیادی برای مطالعه تاریخ باستانی ایران صورت گرفت. از سال 1958 میلادی تا سال 1978 میلادی حفاری های باستان شناسی و میدانی در ایران انجام شدند". 

این سایت در ادامه می افزاید:"با این حال، منتقدان رژیم سابق می گفتند که این باستان شناسی ها با حضور کارشناسان امریکایی و اروپایی به نوعی به غارت میراث تاریخی ایران انجامیده است. البته باید گفت که انتقاد آنان بی مورد هم نبوده است و بسیاری از اموال فرهنگی ایران توسط فروشندگان در حراجی های خارج از ایران به فروش رسیده اند. شاه در دوران پیش از انقلاب تصمیم داشت تا با استفاده تبلیغاتی از میراث آسیب دیده دوران ایرانه باستان از این موضوع به عنوان ایدئولوژی حکومتی استفاده کند. در سال 1930 میلادی در ایران قانون حفاغظت از آثار باستانی تصویب شد اما همزمان با شهرنشینی سریع در ایران و استخراج از منابع طبیعی که شامل حفرهایی می شد که میراث باستانی نیز ممکن بود اسیب ببیند دولت برای رفع این مشکلات کار خاصی را انجام نداد". 

المانیتور در ادامه می افزاید:"سازمان حفاظت از میراث فرهنگی در سال های آغازین پیروزی انقلاب تاسیس شد و بودجه سالانه تخصیص یافته برای آن 60 میلیون دلار است. حفاظت از میراث باستانی در جریان جنگ هشت ساله ایران و عراق در دهه 80 میلادی یکی از اولویت ها بود. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در سال 1985 میلادی تاسیس شد. هر دو سازمان وظیفه حفاظت از میراث فرهنگی ایران را در یکی از خونین ترین درگیری های نظامی قرن بیستم برعهده داشته اند. ایران تا به حال موفقیت هایی را در زمینه حفاظت از میراث باستانی بدست آورده است. برای مثال، آرامگاه دانیال درطول جنگ با عراق مرمت شد. نجات میراث فرهنگی بم پس از زلزله شدید سال 2003 میلادی نیز یکی دیگر از این اقدامات بود که توسط یونسکو در سال 2005 میلادی مورد تقدیر قرار گرفت". 

این سایت در ادامه اشاره می کند که در سال های اخیر علاوه بر همکاری های ایران با سازمان های بین المللی برای جلوگیری از قاچاق غیر قانونی اثار باستانی به خارج از ایران دستگاه قضایی نیز کارهای خوبی را انجام داده است. این سایت می افزاید:"در سال 2004 میلادی قوه قضاییه دو مرد را به اتهام قاچاق آثار باستانی از سایت های جیرفت به اعدام محکوم کرد. این نخستین باری بود که مجازاتی برای جرایم جنایی برای چنین موضوعی اعمال می شد. ایران از آن زمان به این سو با مشارکت یونسکو کارهای خوبی را برای مبارزه با قاچاق عتیقه و آثار باستانی انجام داده است". 

این سایت در ادامه می افزاید:"دولت ایران در سال های اخیر کمک کرده تا میراث تاریخی ایران از جمله میراث پیش اسلام که دهه ها مورد بدبینی مقام های دولتی به دلیل برگزاری جشن های 2500 ساله شاهنشاهی در دوران رژیم پهلوی بود به مردم شناسانده شوند". 

این سایت در ادامه می افزاید:"پیشرفت هایی برای بهبود وضعیت حفاظت از میراث فرهنگی وجود دارد. حسن روحانی رییس جمهوری ایران معتقد است که ایران باید در مسیبر اعتدال و عقلانیت حرکت کند و به خصوص در برابر رقبای خود در خلیج فارس با آغوش بازتری در مقایسه با گذشته تاریخ پیش از اسلام را به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از تاریخ ایران بپذیرد".