هفته ایی برای زنگ خطر وحشتناک ترین بیماری بشر

حروف اول کلمات ایدز در لاتین متشکل از حرف اول کلماتی است که به معنای سندرم نقص ایمنی اکتسابی می باشند. میزبان اصلی عامل عفونت، گلبولهای سفید خون از نوع لنفوسیت های کمکی (CD4) می باشند .

حمله ویروس ایدز به این سلولها باعث اختلال در عمل کرد سلولهای دفاعی می شود و تکثیر آن در داخل سلولهای دفاعی منجر به کاهش قابل ملاحظه آنها می شود .این صدمات به سیستم ایمنی ، بدن را در مقابل عفونت های فرصت طلب و سرطانهای فرصت طلب که اکثرا شدید و کشنده هستند بی دفاع می نماید.

هر ساله، نخستین روز آخرین ماه سال میلادی را به عنوان روز جهانی ایدز نام گذاری کرده اند و فرصتی فراهم می شود تا دوباره انسان عصر نوین، به یکی از مهم ترین چالش های تهدید کننده بهداشت و سلامت جهانی بیاندیشد. شمار مبتلایان به اچ آی وی مثبت در سراسر جهان در حال افزایش است و به نظر می رسد، به رغم بالا رفتن آگاهی عمومی از شیوه های ابتلا و پیشگیری از این بیماری ، همچنان طیف های مختلفی از جامعه درباره آن، چیز زیادی نمی دانند.

هدف روز جهانی ایدز در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵، "به صفر رساندن موارد جدیدآلودگی و همچنین مرگ ناشی از اچ آی وی” است. همه ساله از سوی سازمان بهداشت جهانی(who) شعاری برای حمایت از بیماران ایدزی در سراسر جهان نامگذاری می شود وشعار سال 2016(1395 شمسی)سازمان بهداشت جهانی باعنوان " مهار همه گیری اچ آی وی / ایدز با اطلاع رسانی ، پیشگیری ، تشخیص زود هنگام ، درمان و حمایت از مبتلایان " می باشد.

آخرین آمارهای بدست آمده در سال 2015 نشان می دهد که در دنیا بیش از ۳۶.7 میلیون نفر، مبتلا به ویروس اچ آی وی هستند که تنها ۴۶ درصد از آن ها از بیماری خود اطلاع دارند 2.18 میلیون تحت مراقبت و درمان هستند و بی از 14 میلیون نفر از بیماری خود آگاه نبوده و بالطبع، به فکر درمان و کنترل آن هم نخواهند بود.

در مقایسه آمارهای زمان میان سال 2000 تا 2015 میلادی باید گفت که میزان عفونت جدید این بیماری 35 درصد کاهش و میزان مرگ و میر 28 درصد کاهش داشته است و علاوه بر این در مدت زمان 5 ساله 2010 الی 2015 بیش از 84 درصد دست رسی به درمان اضافه شده است.

البته این آمار در کشورهای خاورمیانه متفاوت است و هرچند میزان ابتلای این بیماری در این منطقه نسبت به سایر کشورهای جهان کمتر بوده ولی در سال های اخیر، بیماری رشد اشکاری داشته است و در سال گذشته بیش از 21 هزار مورد ابتلای جدید در این منطقه ثبت شده و میزان مرگ و میر حاصل از آچ اوی/ایدز در 5 سال اخیر 26 درصد افزایش داشته است.

سازمان بهداشت جهانی در نظر دارد تا در سال 2030 میلادی این بیماری را به طور کامل ریشه کن کند و برای دست یابی به این مهم متعهد شده تا در پنج سال آینده یعنی تا سال 2020 به سه 90 مهم دست پیدا کنیم که عبارتند از : 90درصد افراد از بیماری خود اگاهی پیدا کنند، 90درصد افراد که باید تحت درمان باشند در درمان شرکت نمایند و 90درصد افراد تحت درمان و مراقبت پاسخ مناسب درمانی دریافت کند بدین معنی که آنقدر میزان ویروس در بدنشان کم شود که دیگر ناقل این بیماری نباشند.

تا اینجا با آمار و ارقام این بیماری در سراسر دنیا اشنا شدیم و برای دست یابی به آمار ایدز در کشور و استان اصفهان به سراغ مدیرگروه مبارزه با بیماری های استان اصفهان رفتیم تا بطور دقیق تری ابعاد این بیماری را بررسی کنیم.

دراستان اصفهان نیز 720نفر مبتلا ویروس HIV مثبت شناسایی شده اند.

دکتر مسعود زندیه گفت: آخرین آمار بدست امده در کشور ایران تا پایان خردادماه سال 1395 بدین ترتیب بوده که تعداد 32 هزار و 685 نفر به این بیماری مبتلا هستند که 5 هزار و 113 نفر آنان یعنی 16 درصد را زنان و 27 هزار و 572 نفر یعنی 84 درصد مبتلایان را مردان تشکیل می دهند که این اعداد تنها مربوط به افرادی است که شناخته شده هستند از بیماری خود اطلاع دارند ودو سوم افراد هنوز از ابتلای خود بی خبرند که با شناخته شدن آنان میزان این آمار بسیار افزایش می یابد.

وی با اشاره به شاخص های دیگری که در جهان برای کنترل و پیشگیری ایدز وجود دارد افزود: با بدست آوردن آمار مواردی از جمله درصد زنان مبتلا، درصد مبتلایان از طریق رابطه جنسی، تشخیص بیماری در مرحله نخست و میزان مرگ و میر سال اول بیماری مشخص می شود که یک جامعه چقدر در تشخیص و کنترل بیامری موفق عمل کرده است.

مدیرگروه مبارزه با بیماری های استان اصفهان ادامه داد: با وجود اینکه اصلی ترین راه انتقال ایدز در دنیا رابطه جنسی شناخته شده ولی در کشورمان بیشترین در صد انتقال بیماری از راه اعتیاد تزریقی بوده که رقم ان 77درصد میباشد و بقیه مبتلایان، یک درصد از طریق مادر به کودک، یک درصد از راه خون و فراورده های خونی و 21درصد از طریق رابطه جنسی بوده است.

زندیه با اشاره به اینکه جوانان و میانسالان بیشترین قشر مبتلا در ایران هستند تصریح کرد: در استان اصفهان تا پایان شهریور ماه سال جاری 721 مورد مبتلا به این بیماری شناسایی شده که 124 نفر آنان یعنی 17درصد را زنان 597 نفر، یعنی 83درصد را مردان تشکیل داده اند.

وی ادامه داد: راه های انتقال موارد شناخته شده در استان اصفهان 66 درصد اعتیاد تزریقی بوده که با تدابیر انجام شده این رقم در سال گذشته به 29درصد کاهش یافته است وآمار مبتلایان از طریق رابطه جنسی 23 درصد و 8.1 درصد هم از طریق انتقال مادر به کودک بوده است.

مدیرگروه مبارزه با بیماری های استان اصفهان گفت: از جمله چالش های مبارزه با ایدز می توان به شیوع رفتارهای پرخطر، بی اطلاع بودن تعداد زیادی از مبتلایان از بیماری خود، درست عمل نکردن سازمان های دخیل در برنامه کنترل و پیشگیری، ناقص بودن آگاهی جامعه و نسل جوان، وجود انگ ها و تبعیض های اجتماعی و تغییر الگوی مصرف مواد مخدر از حالت تزریقی به حالت های بی خطر اشاره کرد.

در ادامه این گفتگو ریاست مرکز بهداشت اصفهان هم اطلاعات مهمی در مورد این بحث ارائه داد.

دکتر رضا خدیو با اشاره به اینکه متلایانی که تاکنون در کشور شناخته شده اند یا خون اهدا کرده، در محل دیدبانی زندان بوده و آزمایش اجباری داده اند و یا داوطلبانه آزمایش داده اند عنوان کرد و گفت: این سه گروه نمونه کامل همه آحاد جامعه نیستند و حتی بسیاری از افراد که تازه به این بیماری مبتلا شده اند جواب آزمایش انان منفی است و 3 الی 6 ماه طول می کشد تا جواب ازمایش مثبت اعلام شود و این مدت میتواند نقش مهمی در شیوع بیماری داشته باشد.

دکتر خدیو ادامه داد: در هفته جاری که به عنوان هفته ملی اطلاع رسانی ایدز نامگذاری شده در اصفهان با همکاری شهرداری اتوبوس ها سلامت شهرداری در مناطق مختلف آماده ارائه مشاوره و گرفتن ازمایش به طور رایگان از افراد داوطلب هستند که از ساعت 5/8 الی 12 ظهر و 16 الی 19 شب آماده خدمت رسانی می باشند.

مکان و زمان فعالیت این پایگاه های سیار به شرح زیر است:

یکشنبه صبح حصه/بعد از ظهر میدان خوراسگان، دوشنبه صبح هفتون/ بعد از ظهر زینبیه، سه شنبه صبح میدان جمهوری/بعد از ظهر چهارباغ عباسی، چهارشنبه صبح میدان ازادی/ بعد از ظهر خانه اصفهان، پنج شنبه صبح سی و سه پل/بعد از ظهر پل خاجو و جمعه صبح در کوه صفه در اتوبوس های سیار تست رایگان اچ آی وی از داوطلبان گرفته می شود.

رییس مرکز بهداشت اصفهان در ادامه با اشاره به اینکه چهار مرکز دائمی در تمام روزهای هفته به افرادی مانند معتادان تزریقی که رفتار پر خطر دارند خدمات خاص ارائه می دهند افزود: در این مراکز سعی می کنیم معتادان تزریقی را به روش های غیر تزریقی و امن سوق دهیم و ابزار کنترل و پیشگیری روابط جنسی را در اختیار افراد قرار می دهیم که این موارد نقش مهمی در پیشگیری از انتقال و شیوع این بیماری دارد.

وی با اشاره به اینکه باید انگ ها و تهمت های احتماعی را از بین برد چراکه هر چه بیمار زودتر تست دهند و از بیماری خود آگاه شود ، بیماری کنترل شده و بیمار عمری نزدیک به عمر طبیعی یک انسان سالم پیدا می کند بیان کرد: در سراسر استان 95 مرکز به غیر از پایگاه های اورژانس از افراد داوطلب تست اچ آی وی می گیرند و دو مرکز ویژه زنان آسیب پذیر در قائمیه و زینبیه خدمات مهمی را به این افراد ارائه می کنند.

تب یکی از اولین علائم سندرم حاد ویروسی است که می تواند به صورت تب خفیف تا شدید تظاهر کند.

این تب به دلیل ورود ویروس ایدز به عروق خونی و تجمع آن در تعداد بالا و در نتیجه تحریک سیستم ایمنی ایجاد خواهد شد.

خستگی نیز از دیگرعلامت های این بیماری محسوب می شودو سندرم حاد ویروسی معمولاً با سرماخوردگی و یا هر عفونت ویروسی دیگر، حتی سیفلیس و هپاتیت اشتباه گرفته می شود.

مثل سایر علائم نام برده، گلودرد و سردرد نیز مختص بیماری ایدز نیست.اما اگر شما اخیراً رفتار خطرناکی در خصوص ابتلا به HIV داشته اید و خود را مستعد ابتلا به آن می بینید، دیدن این علائم می تواند اخطاری به شما باشد که هر چه سریع تر تست های تشخیصی را انجام دهید.

راش های پوستی نیز از علائمی هستند که می توان آنها را هم به عنوان علائم شروع بیماری و هم عارضه ی ابتلا به HIV در نظر گرفت.

حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد مبتلایان به ایدز در مراحل اولیه ابتلا به این بیماری، تهوع، استفراغ و اسهال را داشته اند. اما از آنجایی که این علائم می توانند نشانه ی خیلی از بیماری های دیگر هم باشد، معمولاً نادیده گرفته می شوند.

کاهش وزن ، تعرق شبانه و تغییر شکل ناخن ها نیز از دیگر عوامل محتمل بیماری ایدز است

هر چه زودتر ویروس، فرد تحت مراقبت و درمان قرار می گیرد و زندگی معمول و بهتری را می تواند برای خود در پیش گیرد و به اضافه اینکه حجم ویروس در بدن فرد مبتلا کاهش پیدا کرده و قابلیت عفونت زایی نخواهد داشت.

باید بدانیم که تشخیص زود هنگام و مراقبت و درمان کمک خیلی زیادی به بهبود فرد مبتلا می کند، در این زمینه مراکز و پایگاه مشاوره زیر مجموعه وزارت بهداشت و درمان، مراکزی هستند که در نهایت رازداری و محرمانگی، آموزش و مشاوره و آزمایش را به صورت رایگان در اختیار افراد قرار می دهد و در صورت تشخیص ابتلای فرد به ویروس، مراقبت و درمان به طور کامل انجام می شود.

در هفته جهانی ایدز که از ۱۳ تا ۱۹ آذر ماه سال جاری است، اتوبوس هایی تحت عنوان پایگاه های مشاوره سیار برای اطلاع رسانی در مناطق شهری در نظر گرفته شده و حضور خواهند داشت و شهروندان می توانند با مراجعه آموزش، مشاوره و اطلاعات را دریافت کنند.

منبع:باشگاه خبرنگاران