افزایش تنش ها میان چین و آمریکا
سخنان ابلهانه یا استراتژی هوشمندانه ترامپ؟
روسیه پوتین با همه اقدامات جسورانه و فرامرزی چند سال اخیر در بلند مدت نمی تواند چالش جدی برای آمریکا رقم بزند اما چین بوضوح مهم ترین عنصر قدرت آمریکا یعنی تفوق اقتصادی آن در جهان را به چالش کشیده و در مرزهای آمریکا نیز در حال تبدیل شدن به قدرت اول است و آمریکا نمی خواهد رویای چند سده اخیر آمریکای متمول و باشکوه را از حیز انتفاع ساقط شده ببیند.
سرویس بین المللی خرداد: اوضاع روابط چین و آمریکا هر روز بیش از دیروز به سمت بحران و اظهارات ناخوشایند علیه یکدیگر سوق می یابد.
به گزارش خرداد؛ پس از آنکه در دهه آخر قرن بیستم و دهه اول هزار سوم، آمریکا توانست هژمونی خود در قالب نظام تک قطبی را در سراسر جهان بسط و تعمیم دهد به تدریج غول های خفته بیدار شدند و از یکسو روسیه پوتین به بسط و تعمیم قدرت نظامی خود پرداخت و چینی ها با اجرای سیاست های باز اقتصادی رشد خیر کننده اقتصادی رقم زدند و برتری بی چون وچرای آمریکا را به چالش کشیدند.
در دولت اوباما چالش جدی میان آمریکا و روسیه به منصه ظهور رسید و دو طرف به زورآزمایی در صحنه های مختلف ژئوپلتیکی رهنمون شدند اما به نظر می رسد که چالش دوران ترامپ در کاخ ریاست جمهوری آمریکا بیش از روسیه با چین باشد.
نگاه ترامپ به مقولات مختلف جهانی بیش از هر چیز عقبه اقتصادی دارد و با این زاویه دید به طور طبیعی قدرت منازع نه روسیه پوتین که چین قبضه کننده بازارها می شود.
ترامپ هنوز به کاخ سفید نرفته بحران را کلید زد؛ گفت و گوی تلفنی او با رئیس جمهوری تایوان سیاست چند دهه ای چین واحد را به چالش کشید و بسیاری این اتفاق را برآمده از فقدان تجربه سیاسی ترامپ عنوان کردند اما به نظر نمی رسد ترامپی که نشان داده به رغم فقدان تجربه سیاسی هوشمند است و می تواند معادلات سیاسی را یک تنه بر هم بزند برآمده از یک گاف سیاسی دست به این اقدام زده باشد.
ترامپ با این اقدام از همان ابتدا تغییرات راهبردی در عرصه سیاست خارجی آمریکا را کلید زده است و شاید انتخاب او هم درست و منطقی باشد.
روسیه پوتین با همه اقدامات جسورانه و فرامرزی چند سال اخیر در بلند مدت نمی تواند چالش جدی برای آمریکا رقم بزند اما چین بوضوح مهم ترین عنصر قدرت آمریکا یعنی تفوق اقتصادی آن در جهان را به چالش کشیده و در مرزهای آمریکا نیز در حال تبدیل شدن به قدرت اول است و آمریکا نمی خواهد رویای چند سده اخیر آمریکای متمول و باشکوه را از حیز انتفاع ساقط شده ببیند.
پس از آن تماس تلفنی، ترامپ در اقدامات حساب شده بر تنوره افزایش منازعه دمید و در قالب انتشار توئیت یا گفتارهای حساسیت برانگیز به همتایان چینی تلنگر زد و چینی هایی که در ابتدا گفته بودند که صبوری پیشه می کنند و از اقدامات عجله ای سر باز می زنند، وادار به اتخاذ عکس العمل کرد.
چینی ها علاوه بر آنکه در جزیره های مصنوعی در دریای آزاد چین که محل مورد مناقشه میان چند کشور است؛ اقدام به ایجاد تاسیسات نظامی کرده است در آخرین اقدام خود اولین رزمایش ناوهواپیما بر خود را با به پرواز درآوردن جنگنده ها از روی عرشه در خلیج بوهای در شمال کشور انجام داد.
این تحرکات حساسیت افزا در حالی جامه عمل پوشیده است که «هری هریس» فرمانده نظامیان آمریکا در اقیانوس آرام گفته است برای حفاظت از آزادی کشتیرانی در دریای جنوبی آماده رویارویی با چین است.
وی در باره افزایش بودجه نظامی تایوان نیز اظهار داشت، نشانه ای از احتمال فروش تسلیحات به تایوان در دولت ترامپ وجود دارد.
گفتارهایی که البته بدون واکنش سیاسی هم نبوده و وزارت امورخارجه چین امروز (جمعه) با انتشار بیانیه ای این اظهارات را به شدت مورد انتقاد قرار داد و به واشنگتن در خصوص مسایل تایوان و دریای جنوبی هشدار داده است.
نکته جالب توجه دیگر در مورد آخرین تحرکات دو کشور؛ مانور تبلیغاتی گسترده ای است که رسانه های چینی و تلویزیون دولتی این کشور در خصوص مانور نظامی ناوهواپیمابر چینی داشته و به بازتاب گسترده آن پرداخته اند.
تلویزیون چین گزارش داده که در کنار حضور کشتی های نیروی دریایی، جنگنده های چین نیز از روی عرشه ناو پرواز کرده و نزدیک به 10 فروند موشک هوا به هوا و هوا به کشتی شلیک کرده اند.
تلویزیون چین تصاویری از پرواز جت های جنگنده جی ـ 15 این کشور برای نخستین بار پخش کرده و دریادار « چن یویه چی » فرمانده ناو هواپیمابر لیایونینگ چین این رزمایش را برای تقویت توان رزمی نیروی دریایی و هوایی بسیار مهم و اساسی توصیف کرده است.
شاید چینی ها با این تحرکات به ترامپ پیام می دهند که دست آنان برای برهم زدن ثبات منطقه ای که برای شرکای آمریکا در منطقه بسیار حایز اهمیت است؛ بسته نیست و بدین سان می خواهند فشار بر ترامپ را برای کنترل رفتارهای تخاصمی افزایش دهند.
اما شاید این همان بازی باشد که ترامپ قصد انداختن چینی ها به آن ورطه را دارد. برهم خورد ثبات منطقه ای بی گمان چینی ها را بیش از همگان متضرر کرده و اقتصاد رو به رشد آنان را به چالش می کشد؛ اقتصادی که بیش از هر چیز به آرامش نیاز دارد، از سوی دیگر کشورهایی همانند کره و ژاپن را وادار خواهد کرد که بیش از پیش به آمریکایی ها برای حفظ امنیت خود باج داده و هزینه های حضور آنان را تامین کنند.
در وضعیت کلان و در افکار عمومی جهانیان تصویری که از چینی ها ترسیم شده و آنان را کشوری در پی رشد اقتصادی و رویکردی مثبت به امنیت جهانی نشان می دهد؛ مخدوش شده و اینجا هم چینی ها متضرر خواهند شد.
حال باید منتظر ماند و دید که ترامپ پس از حضور در کاخ سفید در ادامه این چرخش راهبردی از روسیه به چین چه برنامه هایی را در دستور کار قرار خواهد داد؟.
بسیاری معتقدند که آمدن ترامپ برای روسیه یک فرصت است و اقدامات ترامپ را غیر حساب شده می خوانند اما به نظر می رسد او با هوشمندی این کاهش تنش با روسیه و سیبل قرار دادن چین را در دستور کار قرار داده تا امنیت پایدار و قدرت آمریکا را در چند دهه اخیر برای میدان داری در عرصه جهانی تضمین کند.
به گزارش خرداد؛ پس از آنکه در دهه آخر قرن بیستم و دهه اول هزار سوم، آمریکا توانست هژمونی خود در قالب نظام تک قطبی را در سراسر جهان بسط و تعمیم دهد به تدریج غول های خفته بیدار شدند و از یکسو روسیه پوتین به بسط و تعمیم قدرت نظامی خود پرداخت و چینی ها با اجرای سیاست های باز اقتصادی رشد خیر کننده اقتصادی رقم زدند و برتری بی چون وچرای آمریکا را به چالش کشیدند.
در دولت اوباما چالش جدی میان آمریکا و روسیه به منصه ظهور رسید و دو طرف به زورآزمایی در صحنه های مختلف ژئوپلتیکی رهنمون شدند اما به نظر می رسد که چالش دوران ترامپ در کاخ ریاست جمهوری آمریکا بیش از روسیه با چین باشد.
نگاه ترامپ به مقولات مختلف جهانی بیش از هر چیز عقبه اقتصادی دارد و با این زاویه دید به طور طبیعی قدرت منازع نه روسیه پوتین که چین قبضه کننده بازارها می شود.
ترامپ هنوز به کاخ سفید نرفته بحران را کلید زد؛ گفت و گوی تلفنی او با رئیس جمهوری تایوان سیاست چند دهه ای چین واحد را به چالش کشید و بسیاری این اتفاق را برآمده از فقدان تجربه سیاسی ترامپ عنوان کردند اما به نظر نمی رسد ترامپی که نشان داده به رغم فقدان تجربه سیاسی هوشمند است و می تواند معادلات سیاسی را یک تنه بر هم بزند برآمده از یک گاف سیاسی دست به این اقدام زده باشد.
ترامپ با این اقدام از همان ابتدا تغییرات راهبردی در عرصه سیاست خارجی آمریکا را کلید زده است و شاید انتخاب او هم درست و منطقی باشد.
روسیه پوتین با همه اقدامات جسورانه و فرامرزی چند سال اخیر در بلند مدت نمی تواند چالش جدی برای آمریکا رقم بزند اما چین بوضوح مهم ترین عنصر قدرت آمریکا یعنی تفوق اقتصادی آن در جهان را به چالش کشیده و در مرزهای آمریکا نیز در حال تبدیل شدن به قدرت اول است و آمریکا نمی خواهد رویای چند سده اخیر آمریکای متمول و باشکوه را از حیز انتفاع ساقط شده ببیند.
پس از آن تماس تلفنی، ترامپ در اقدامات حساب شده بر تنوره افزایش منازعه دمید و در قالب انتشار توئیت یا گفتارهای حساسیت برانگیز به همتایان چینی تلنگر زد و چینی هایی که در ابتدا گفته بودند که صبوری پیشه می کنند و از اقدامات عجله ای سر باز می زنند، وادار به اتخاذ عکس العمل کرد.
چینی ها علاوه بر آنکه در جزیره های مصنوعی در دریای آزاد چین که محل مورد مناقشه میان چند کشور است؛ اقدام به ایجاد تاسیسات نظامی کرده است در آخرین اقدام خود اولین رزمایش ناوهواپیما بر خود را با به پرواز درآوردن جنگنده ها از روی عرشه در خلیج بوهای در شمال کشور انجام داد.
این تحرکات حساسیت افزا در حالی جامه عمل پوشیده است که «هری هریس» فرمانده نظامیان آمریکا در اقیانوس آرام گفته است برای حفاظت از آزادی کشتیرانی در دریای جنوبی آماده رویارویی با چین است.
وی در باره افزایش بودجه نظامی تایوان نیز اظهار داشت، نشانه ای از احتمال فروش تسلیحات به تایوان در دولت ترامپ وجود دارد.
گفتارهایی که البته بدون واکنش سیاسی هم نبوده و وزارت امورخارجه چین امروز (جمعه) با انتشار بیانیه ای این اظهارات را به شدت مورد انتقاد قرار داد و به واشنگتن در خصوص مسایل تایوان و دریای جنوبی هشدار داده است.
نکته جالب توجه دیگر در مورد آخرین تحرکات دو کشور؛ مانور تبلیغاتی گسترده ای است که رسانه های چینی و تلویزیون دولتی این کشور در خصوص مانور نظامی ناوهواپیمابر چینی داشته و به بازتاب گسترده آن پرداخته اند.
تلویزیون چین گزارش داده که در کنار حضور کشتی های نیروی دریایی، جنگنده های چین نیز از روی عرشه ناو پرواز کرده و نزدیک به 10 فروند موشک هوا به هوا و هوا به کشتی شلیک کرده اند.
تلویزیون چین تصاویری از پرواز جت های جنگنده جی ـ 15 این کشور برای نخستین بار پخش کرده و دریادار « چن یویه چی » فرمانده ناو هواپیمابر لیایونینگ چین این رزمایش را برای تقویت توان رزمی نیروی دریایی و هوایی بسیار مهم و اساسی توصیف کرده است.
شاید چینی ها با این تحرکات به ترامپ پیام می دهند که دست آنان برای برهم زدن ثبات منطقه ای که برای شرکای آمریکا در منطقه بسیار حایز اهمیت است؛ بسته نیست و بدین سان می خواهند فشار بر ترامپ را برای کنترل رفتارهای تخاصمی افزایش دهند.
اما شاید این همان بازی باشد که ترامپ قصد انداختن چینی ها به آن ورطه را دارد. برهم خورد ثبات منطقه ای بی گمان چینی ها را بیش از همگان متضرر کرده و اقتصاد رو به رشد آنان را به چالش می کشد؛ اقتصادی که بیش از هر چیز به آرامش نیاز دارد، از سوی دیگر کشورهایی همانند کره و ژاپن را وادار خواهد کرد که بیش از پیش به آمریکایی ها برای حفظ امنیت خود باج داده و هزینه های حضور آنان را تامین کنند.
در وضعیت کلان و در افکار عمومی جهانیان تصویری که از چینی ها ترسیم شده و آنان را کشوری در پی رشد اقتصادی و رویکردی مثبت به امنیت جهانی نشان می دهد؛ مخدوش شده و اینجا هم چینی ها متضرر خواهند شد.
حال باید منتظر ماند و دید که ترامپ پس از حضور در کاخ سفید در ادامه این چرخش راهبردی از روسیه به چین چه برنامه هایی را در دستور کار قرار خواهد داد؟.
بسیاری معتقدند که آمدن ترامپ برای روسیه یک فرصت است و اقدامات ترامپ را غیر حساب شده می خوانند اما به نظر می رسد او با هوشمندی این کاهش تنش با روسیه و سیبل قرار دادن چین را در دستور کار قرار داده تا امنیت پایدار و قدرت آمریکا را در چند دهه اخیر برای میدان داری در عرصه جهانی تضمین کند.
