این نویسنده شهیر نخستین مجموعه داستانش را در سال ۱۹۶۸ میلادی منتشر کرد و ۴۵ سال تلاش کرد تا بالاخره در سال ۲۰۱۳ توانست رقیبان مطرحی چون هاروکی موراکامی را کنار بزند و برنده جایزه نوبل ادبیات شود. این جایزه در حالی به او اهدا شد که مونرو، چند ماه پیش اعلام بازنشستگی کرده بود.
این نویسنده کانادایی در ایران با داستان‌های کوتاهی شناخته شد که در مجلات از وی ترجمه و منتشر شد و نخستین کتابی که از وی به کتابفروشی‌ها راه یافته «گریزپا» نام دارد که شقایق قندهاری آن را ترجمه کرده است. این کتاب در سال ۱۳۸۵ منتشر شد و بعد از این زمان بود که به تدریج افراد دیگری مانند مژده دقیقی، زهرا نی‌چین، شیرین احدزاده، مهری شرفی و حتی ترانه علیدوستی به سراغ آثار وی رفتند.
مجموعه داستان «فرار» نیز در ایران با ترجمه مژده دقیقی منتشر شده است. پیش از این مژده دقیقی مترجم این کتاب در مورد «فرار» به «ایبنا» گفته بود: «مونرو نویسنده توانایی است و شاید بتوان او را توانا‌ترین نویسندگان معاصر داستان کوتاه دانست. مجموعه «فرار» هشت داستان کوتاه از این نویسنده کانادایی را در خود جای داده است که با وجود این‌که نام داستان کوتاه را به یدک می‌کشند، اما از لحاظ فرم و محتوا به رمان نزدیک شده‌اند.»
«پاییز داغ» نیز مجموعه داستان دیگری از مونرو است که شیرین احدزاده آن را به فارسی برگرداند و نشر کوله‌پشتی در سال ۱۳۸۹ آن را راهی کتابفروشی‌ها کرد.
در سال ۱۳۹۰ قندهاری بار دیگر سراغ ترجمه اثری از مونرو رفت و «عشق زن خوب» را راهی کتابفروشی‌ها کرد. وی در همان زمان درباره دلیل ترجمه اثری دیگر از مونرو به «ایبنا» چنین گفته بود: «این مجموعه، در راستای معرفی بهتر نویسنده زنی است که در نوشتن داستان‌های کوتاه مدعی است و جوایز زیادی هم که تاکنون دریافت کرده، صحت این ادعا را تایید می‌کند… داستان‌های مونرو دارای پیچدگی‌های خاصی هستند و این امر سبب می‌شود مخاطب نتواند داستان‌های مونرو را سرسری بخواند و به راحتی از کنار آن‌ها رد شود. داستان‌های او تنها برای سرگرمی نیست و معانی عمیقی در پشت آن‌ها نهفته شده است.»
«دورنمای کاسل راک» در بهمن ماه سال ۱۳۹۰ بر پیشخان کتابفروشی‌‌های ایران نمایان شد. زهرا نی‌چین که ترجمه این کتاب را انجام داده در زمان انتشار کتاب به «ایبنا»گفته بود: «مونرو معمولا در روایت‌هایش از بحث‌های روانشناسی عمیقی بهره می‌گیرد و درباره شخصیت‌ها و وقایع داستان‌هایش بسیار منطقی صحبت می‌کند. با این‌که ممکن است بعضی موارد برای خواننده عجیب به نظر برسد اما در پایان داستان، منطق مونرو خواننده را قانع می‌کند که حق با او بوده است. همین روانشناسی منطقی مونرو است که سبب می‌شود حتی غیرمنطقی‌ترین رفتارها را با فضاسازی خاص نویسنده باور کنیم.»
ترانه علیدوستی هم اثر دیگری از مونرو به نام «رویای مادرم» را به نشر مرکز سپرد و این ترجمه در سال ۱۳۹۱ منتشر شد. این کتاب شامل پنج داستان کوتاه است و در مقدمه آن بر توانایی مونرو در نوشتن داستان تاکید فراوان شده است.
ترجمه داستان‌های کوتاه مونرو باز هم ادامه یافت و در سال ۱۳۹۲ کتابی به نام «خوشبختی در راه است» با ترجمه مهری شرفی منتشر شد.
مونرو، دهم جولای سال ۱۹۳۱ میلادی به دنیا آمد و در سال ۲۰۰۹ موفق به کسب جایزه بین‌المللی «من بوکر» شد. اغلب داستان‌های این نویسنده، با تاکید بر وضعیت و روابط انسانی و از زاویه زندگی روزمره انسان‌ها روایت می‌شوند و داستان‌های کوتاهش، شهرتی جهانی دارند. وی معمولا، با زبانی ساده، پیچیدگی‌های زندگی انسانی را روایت می‌کند و به همین دلیل، برخی وی را با آنتوان چخوف مقایسه کرده‌اند.
گروهی از منتقدان او را نماد داستان‌های زنانه می‌دانند زیرا اغلب از دغدغه‌ها و مشکلات زنان در داستان‌هایش می‌گوید؛ برای مثال وی در یکی از آخرین آثارش که در اواخر سال ۱۳۹۱ با عنوان «خوشبختی در راه است» در ایران منتشر شد روایتگر زندگی مادری است که با وجود از دست دادن سه فرزندش می‌کوشد به زندگی بازگردد. قهرمان‌های اصلی او در داستان‌های این مجموعه اغلب زنانی هستند که با وجود مشکلات فراوان، صبورند و راهی برای گذشتن از مشکلات سختی‌های زندگی می‌یابند.
آلیس مونرو در سال ۲۰۰۹ برنده جایزه ادبی من بوکر شد. در سال ۲۰۱۲ میلادی نیز مجموعه داستانی به نام «زندگی عزیز» (Dear Life) از مونرو منتشر شد و آخرین اثر منتشر شده از وی به زبان انگلیسی محسوب می‌شود. ترجمه این کتاب هنوز در ایران منتشر نشده است.
علاوه بر ترجمه‌های نام برده شده از آثار مونرو به زبان فارسی، چندین کتاب دیگر نیز از وی در کتابخانه ملی به ثبت رسیده‌اند. «رادیکال‌های آزاد» با ترجمه دنا فرهنگ (نشر مروارید)، «رادیکال‌های آزاد» با ترجمه سمیرا قرایی (نشر چشمه) و «چطور با شوهرم آشنا شدم» با ترجمه ادریس رنجی (نشر نیلا) از جمله این کتاب‌ها هستند.
سخنگوی آکادمی نوبل از آلیس مونرو به عنوان «استاد داستان کوتاه معاصر» تجلیل کرد و سایت شرط بندی لادبروکس که در آخرین روز، شانس یک به چهار را برای مونرو پیش بینی می کرد، در آخرین ساعات این شانس را به دو به پنج رساند و در نهایت این جایزه معتبر ادبی را نصیب کشور کانادا کرد.
منبع: خبرگزاری کتاب
