با این خوراکی‌ها كبدتان را مثل دسته گل كنيد

به نقل از افکارنیوز، كبد چرب اختلال مزمن و بدون علامت كبدي است كه علت آن تجمع چربي و التهاب در كبد است. شايع ترين علل كبد چرب در ايران چاقي، ديابت، سوء تغذيه و بالا بودن چربي خون است و در كشورهاي ديگر مصرف بالاي الكل از شايع ترين علت ها محسوب مي شود. از ديگر علل كبد چرب مي توان به كاهش وزن ناگهاني، اختلالات مادرزادي، سوء جذب چربي، تغذيه ناصحيح و مصرف بيش از حد چربي و كربوهيدرات، گرسنگي طولاني مدت و تغذيه وريدي طولاني مدت اشاره كرد. تحقيقات و بررسي ها همچنين نشان داده داروهايي مانند كورتون ها، هورمون هاي استروژن، قرص هاي ضد بارداري، داروهاي تقويت جنسي و استرس از عوامل زمينه ساز اين مشكل اند.

كبد چرب بدون علامت است و در بعضي افراد ممكن است احساس پري شكم و درد خفيف ناحيه راست شكم را ايجاد كند، اين مشكل معمولاً به صورت اتفاقي در حين بررسي هاي آزمايشگاهي يا سونوگرافي مشخص مي شود. اين مشكل بويژه در مراحل اوليه، قابل درمان سات، اما در تعدادي از بيماران در صورت درمان نشدن ممكن است به فيبروز كبدي يا در نهايت سيروز كبدي منجر شود كه در اين صورت درمان آن بسيار دشوار خواهد بود. كاهش تدريجي وزن و ورزش روزانه مي تواند به گونه چشمگيري در درمان كبد چرب مفيد باشد. البته توجه داشته باشيد كه كاهش ناگهاني وزن ممكن است اين مشكل را تشديد كند. طب سنتي تدابير خوبي براي درمان كبد چرب دارد، البته براي درمان آن حتماً به پزشك متخصص مراجعه كنيد زيرا نوع گياهان و درمان تجويز شده براساس شرايط و مزاج فرد متفاوت است.

مواد غذايي مفيد براي كبد

ميوه و سبزيجات

آب ميوه ها و آب سبزيجات بدون افزودن قند جزو نوشيدني هاي سالمي هستند كه براي كبد بسيار مفيدند. در بين اين نوشيدني ها مي توان به آب هويج، آب سيب، آب ليموترش، آب جعفري و اسفناج اشاره كرد. سعي كنيد كه اين آب ميوه ها و سبزي ها را در منزل تهيه كرده و مصرف كنيد. اين ميوه ها و سبزيجات قدرت اين را دارند كه كبد را تميز كنيد.

مواد غذايي سرشار از گوگرد

مواد غذايي سرشار از گوگرد جزو مواد غذايي مفيدي هستند كه به روند سم زدايي از بدن كه در كبد انجام مي شود كمك زيادي مي كنند. كبد از مولكول هاي گوگردي براي مقابله با آفت كش ها و سمومي استفاده مي كند كه از طريق مصرف مواد غذايي وارد بدن مي شوند. از بين مواد غذايي حاوي گوگرد مي توان به سير، پياز، كلم، كلم بروكلي و گل كلم اشاره كرد. بهتر است اين مواد غذايي به صورت خام مصرف شوند چون فرايند گرمايشي ميزان مواد و عناصر مغذي اين مواد غذايي را كاهش مي دهد.

انواع كلم (بروكلي، گل كلم، كلم قمري، كلم پيچ و كلم بروكسل)

كلم ها داراي خاصيت سم زدايي قوي براي كبد بوده و داراي موادي هستند كه بعضي سموم را در بدن خنثي مي كنند، مثل نيتروزامين هاي موجود در دود سيگار و افلاتوكسين موجود در بادام زميني. همچنين حاوي موادي بنام گلوكوزينولات هستند كه باعث مي شوند كبد آنزيم هايي را توليد كند كه براي انجام فرآيند سم زدايي لازم هستند.

ادويه ها

دارچين يكي از ادويه هايي است كه مي تواند به عملكرد خوب كبد كمك زيادي بكند. توصيه مي كنيم اين ادويه مفيد را به غذاها اضافه كرده و از خواص آن استفاده كنيد.

عسل

هر آنچه كه از تلاش زنبورهاي عسل به دست مي آيد كبد را در سلامت نگه مي دارد. توصيه مي كنيم هر روز چند قاشق چايخوري عسل ميل كنيد. مصرف روزانه عسل يك عادت خوب است كه به سلامتي بدن كمك زيادي خواهد كرد.

آب ليمو ترش تازه در آب داغ

آب ليموترش تازه را در يك ليوان آب داغ بريزيد و اول صبح بطور ناشتا بنوشيد (البته اگر ناراحتي معده نداريد) اين كار باعث مي شود كبد پاك شود و عمل سم زدايي و تصفيه آن افزايش يابد. همچنين توليد صفرا را تحريك كرده، معده و روده را پاك مي كند و حركات روده اي را افزايش مي دهد.

چغندر

چغندر تصفيه خون را تقويت كرده و فلزات سنگين را در بدن جذب مي كند.

ميوه هاي غني از آنتي اكسيدان

آلو، كشمش، زغال اخته، شاتوت، توت فرنگي، تمشك، پرتقال، گريپ فروت سرخ، طالبي، سيب و گلابي. طي فرآيند سم زدايي يا تصفيه كبد، تعداد زيادي راديكال آزاد توليد مي شود كه براي سلامت كبد مضر هستند. آنتي اكسيدان ها از كبد در برابر آسيب راديكال هاي آزاد، محافظت مي كنند.

سيب

سيب داراي پكتين است كه مي تواند به فلزات سنگين موجود در بدن متصل شده (بخصوص در روده بزرگ) و باعث دفع آنها از بدن شود. اين كار بار كبدي را كاهش داده و ظرفيت سم زدايي آن را افزايش مي دهد.

آرتيشو (كنگرفرنگي)

آرتيشو توليد صفرا را افزايش مي دهد. يكي از كارهاي صفرا اين است كه سموم بدن را از طريق روده پاك مي كند. ۳۰ دقيقه بعد از خوردن مقداري آرتيشو، ترشح صفرا تا ۱۰۰ درصد افزايش مي يابد.

كاكائوي تلخ

براساس يك تحقيق مشخص شده كه مصرف كاكائوي تلخ براي افراد مبتلا به بيماري هاي كبدي همانند يك مرهم عمل مي كند و مي تواند درماني براي بيماري آنها باشد.

كبدتان را مثل دسته گل تميز كنيد

اگر در هضم غذا دچار مشكل شده ايد، نفخ مي كنيد و حالت تهوع داريد، احتمال دارد كبدتان دچار مشكل شده باشد، يعني اينكه باكش پر شده و ديگر نمي تواند مواد زائد را دفع كند.

ـ ليموترش مي تواند باعث تحريك ترشح صفرا شده و تمام سموم و مواد زائد انباشته شده در كبد را تميز كند.
روش استفاده: سه عدد ليموترش را بدون برش دادن داخل يك ظرف حاوي آب سرد بيندازيد. اجازه دهيد آب به مدت سه دقيقه داغ شده و به جوش برسد. سپس آن را خنك و ليموترش ها را از آن خارج كنيد. آب ليموترش ها را بگيريد و به همان آب اضافه كنيد. هر روز صبح ناشتا و همچنين بين وعده هاي غذايي از اين آب ليموترش ميل كنيد.

ـ رزماري باعث افزايش ترشح صفرا مي شود به طوري كه كبد را تميز و به عملكرد خوب آن كمك مي كند.
روش استفاده: ۱۵ گرم برگ خشك رزماري را در يك ليتر آب ريخته و ۱۵ دقيقه بجوشانيد. محلول را صاف كرده و روزانه چند فنجان از آن ميل كنيد.
ـ حالت تهوع، مشكلات كليوي و حتي اختلالات جنسي مي تواند ناشي از اشباع شدن كبد باشد زماني كه ضايعات زيادي در كبد جمع شده، علائم زيادي بروز مي كند. براي كمك به تميز شدن و عملكرد خوب كبد مي توانيد از افشره خوراكي نعناع استفاده كنيد.
روش استفاده: دو قطره افشره خوراكي نعناع فلفلي را در يك قاشق چايخوري عسل بچكانيد و در دهان بگذاريد. همچنين مي توانيد يك قطره افشره خوراكي رزماري، يك قطره افشره خوراكي نعناع و يك قطره افشره خوراكي ترخون را با هم مخلوط كرده و به صورت موضعي روزانه دو مرتبه كبدتان را خلاف عقربه هاي ساعت با آن ماساژ دهيد.

ـ گياه قاصدك ترشح صفرا را تحريك كرده و مواد زائد را از بدن دفع مي كند.
روش استفاده: براي هر ۱۵۰ ميلي ليتر آب جوش يك تا چهار گرم ريشه خشك گياه قاصدك لازم داريد. اين گياه را دم كنيد و روزانه سه تا چهار مرتبه ميل كنيد.

ـ روغن زيتون براي كبد بسيار سودمند است چون خواص مليني دارد. اين روغن، كبد را تميز و مشكلات كبدي را رفع مي كند.
روش استفاده: روغن زيتون را با آب ليموترش مخلوط كنيد و پنج روز با شكم خالي اين تركيب را بنوشيد.

ـ آرتيشو يا همان كنگرفرنگي باعث تحريك تشرح صفرا مي شود و به دفع توكسين ها يا همان سموم انباشته شده در كبد كمك مي كند.
روش استفاده: ۱۰ تا ۲۰ عدد برگ آرتيشو را در نيم تا يك ليتر آب و به مدت ۱۵ دقيقه بجوشانيد و در طول روز بعد از غذا از اين محلول ميل كنيد.

ـ خار مريم مي توان براي تحريك ترشح صفرا و همچنين دفع مواد زائد استفاده كرد.
روش استفاده: ۵/۲ گرم عصاره گياه خار مريم را با يك چهارم ليتر آب مخلوط كنيد و هر روز قبل از غذا (سه مرتبه در روز) از اين عصاره ميل كنيد. عصاره اين گياه به صورت كپسول يا به شكل مايع در بازار وجود دارد.

دشمنان كبد را شناسايي كنيد

الكل

الكل يكي از پنج ماده مخرب و آسيب رسان كبد محسوب مي شود. زماني كه الكل وارد بدن مي شود كبد مجبور مي شود براي مقابله و از بين بردن ميزان زيادي توكسين توليد شده از طريق مصرف الكل تلاش زيادي بكند. مصرف زياد الكل باعث مي شود كبد به زحمت زيادي بيفتد و طولي نمي كشد كه اين عضو حياتي كارايي خود را از دست مي دهد.

آرد سفيد

آرد سفيد يا همان آرد بدون سبوس نيز معمولاً يكي از عوامل تشكيل سنگ كليه محسوب شده و در عين حال باعث ابتلا به بيماري سيروز كبدي مي شود. اگر هر روز از نان هايي استفاده مي كنيد كه از آرد سفيد بدون سبوس تهيه مي شوند بايد بدانيد كه كبدتان دچار مشكل مي شود.

برنج سفيد، نمك و قند تصفيه شده

همه محصولات غذايي فراوري و تصفيه شده مانند برنج سفيد، نمك تصفيه شده و قند سفيد مي توانند به كبد آسيب برسانند. سعي كنيد برنج قهوه اي، شكر قهوه اي يا عسل و همچنين نمك دريايي را جايگزين اين مواد غذايي بكنيد. تا جايي كه مي توانيد مصرف نمك را كاهش دهيد. گوشت هاي دودي نيز مي توانند عاملي براي آسيب رساندن به كبد شوند. براي اينكه طعم مواد غذايي تان را بهتر كنيد از آب ليموترش استفاده كنيد چون هم به غذا طعم بهتري مي دهد و هم باعث تميز شدن كبد مي شود.

مواد غذايي سرخ كردني

تا جايي كه مي توانيد مصرف مواد غذايي سرخ كردني، گوشت هاي چرب، گوشت هايي با پوست يا چربي و مواد غذايي نيمه پخته شده را محدود كنيد. از اين گذشته توصيه مي كنيم از مصرف مواد غذايي حاوي رنگ هاي خوراكي و شيرين كننده هاي مصنوعي بپرهيزيد.

مهمترين عواملي كه به كبد آسيب مي رسانند

۱. دير خوابيدن در شب و دير بيدار شدن در صبح
۲. ادرار نكردن هنگام بيدار شدن از خواب
۳. زياد غذا خوردن
۴. با عجله صبحانه خوردن
۵. مصرف بيش از حد داروها
۶. مصرف بيش از اندازه رنگ هاي مصنوعي موجود در مواد غذايي (مثل آدامس هاي رنگي، پاستيل و...)، قندهاي مصنوعي، ادويه ها و به طور كلي استفاده از خوراكي هايي كه موجب از دست رفتن مواد مغذي مفيد از بدن مي شود.
۷. مصرف نامناسب روغن. (بهتر است مصرف روغن را در غذاهاي خود كاهش دهيد، حتي روغن هايي كه جزو بهترين روغن ها شناخته شده اند، مثل روغن زيتون)
۸. غذاهاي آماده و سرخ شده را كمتر مصرف كنيد (مصرف سبزيجات و ميوه هاي خام مفيد است)

دانستني هاي مفيد

ـ جايگزيني گوشت با سويا، جايگزيني شام با سالادي شامل هويج، كلم، كاهو، ترب، تربچه، سركه سيب، آبغوره، پرهيز ار آب خوردن بين غذا، استفاده بيشتر از سير، پياز، سبزيجات تازه، ليموترش و سيب در رژيم غذايي روزانه بسيار مفيد است.
ـ زنجبيل و زردچوبه تاثير مفيدي بر روند بهبود كبد چرب دارند.
ـ مصرف مقطعي و كوتاه مدت ويتامين E مي تواند مفيد باشد.
ـ مصرف روزانه يك ليوان سركه انگبين تاثيرات شفابخشي در درمان كبد چرب دارد و عرق كاسني، عرق خارشتر، عرق بيد و عرق شاتره نيز مفيد است.
ـ نوشيدن دم كرده گل مريم نيز اثربخش است.
ـ مصرف چند روز متوالي شربت يا مرباي آلبالو و گيلاس داروي نارسايي كبد است.

تذكر

خوردن مواد غذايي فوق نمي تواند جايگزين داروهاي تجويز شده توسط پزشك شود و بايد همراه با مصرف اين مواد غذايي به توصيه پزشك در اين زمينه نيز عمل كنيد.

روزهاي زندگي/ شماره ۴۳۰/ نيمه دوم مهر ماه ۹۲/ تهيه و تنظيم: محبوبه بهرام مصيري/ صفحه ۳۸