چرا ايرانی‌ها سالی ۱۰ تن قرص استامينوفن می‌خورند؟

به نقل از افکارنیوز,  بي ترديد در ميان دوستان و آشنايان شما افرادي وجود دارند كه با كوچكترين احساس درد سراغ جعبه داروها مي روند و اولين مسكني كه به دست شان مي رسد را خودسرانه مصرف مي كنند بي آنكه نگران عاقبت كار باشند. اين بي طاقتي ميان بسياري از مردم ديدده مي شود و حالا پزشكان گزارش مي دهند كه مردم در اين زمينه پا را فراتر گذاشته اند و علاوه بر مصرف مسكن هاي خوراكي گهگاه سراغ مسكن هاي تزريقي هم مي روند؛ مسكن هايي كه متاسفانه بدون نسخه پزشك به راحتي در داروخانه ها به مردم ارائه مي شود و مصرف آن بدون نظارت پزشك و متخصص مربوطه دردسرهاي زيادي براي مردم به همراه دارد. در اين مطلب علاوه بر آشنايي با برخي از مسكن هاي دارويي دكتر حوريه جوادزاده داروساز اطلاعاتي درباره اثرگذاري انواع مسكن هاي تزريقي و شيوه مصرف آنها با شما در ميان مي گذارد. علاوه بر اين در ادامه مطلب دكتر ايرج خسرونيا، رئيس جامعه متخصصان داخلي توصيه هايي را با مخاطبان سيب سبز در ميان مي گذارد.

ديكلوفناك و كترولاك
تسكيني براي دردهاي مفصلي و عضلاني

ديكلوفناك از جمله داروهايي است كه براي كاهش درد اسپاسم هاي عضلاني يا دردهاي قاعدگي استفاده مي شود. تزريق اين داروها كه در سال هاي گذشاه به خاطر عوارض جانبي و ايجاد اشكال در سيستم عصبي بدن تنها در بيمارستان ها مجاز بوده به تازگي با تغيير در فرمول تهيه آن در بازار دارو وجود دارد. دكتر جوادزاده درباره ديكلوفناك مي گويد: «از ديكلوفناك براي تسكين دردهاي عضلاني و اسپاسم ها استفاده مي شود اما چون در چند سال گذشته عوارض دارويي براي دارو ديده شد مدتي در داروخانه ها عرضه نمي شد و به جاي آن از مسكن كتورلاك كه در گروه مسكن هاي غير مخدر است، استفاده مي شود. اين دارو هم براي تسكين دردها و اسپاسم هاي عضلاني و همين طور سردردهاي ميگرني بسيار كار آمد آست و جزو داروهاي تك دوز است در حالي كه ديكلوفناك كه امروزه دوباره در داروخانه ها وجود دارد از جمله داروهايي است كه ۲ دوز از آن بايد تزريق شود تا اثر دارو مشخص شود.»

هشداري كه بايد جدي گرفت

براساس اطلاعيه سازمان غذا و دارو تنها در شرايطي كه بيمارستان و تحت نظارت پزشك متخصص و با در نظر گرفتن موارد منع مصرف دارو، اين دارو براي بيماري تجويز شودف بيمار مجاز به استفاده از آن است.

آپوتل
استامينوفن تزريقي

يكي از مسكن هاي تزريقي كه شايد كمتر نام آن را شنيده باشيد آمپول آپوتل است كه به استامينوفن تزريقي هم شهرت دارد. اين دارو كه به صورت تزريق وريدي براي كنترل تب و درد تجويز مي شود، تاثير زيادي در كنترل دماي هيپوتالاموس در شرايطي كه بدن بيمار حرارت زيادي دارد، مي گذارد.

اين قرص ها دردهاي قاعدگي را تسكين مي دهد

خيلي از خانم ها با شروع دردهاي قاعدگي سراغ جعبه داروها مي روند و دست به دامن مسكن ها مي شوند و با ديدن اولين مسكني كه مقابل شان قرار مي گيرد براي كاهش دردهاي قاعدگي اقدام مي كنند. در حالي كه اگر آنها با مكانيسم اثر مسكن ها آشنا باشند با انتخاب داروي درست مي توانند اثر بخشي بهتري بر درد داشته باشند و راحت تر آن را كنترل كنند. دكتر جوادزاده، داروساز در اين باره مي گويد: «براي تسكين دردهاي دوران قاعدگي بايد سراغ مسكني رفت كه شروع اثر زودتري داشته باشد تا بهتر بتواند سردرد و درد قاعدگي را كنترل كند. قرص ايبوپروفن و استامينوفن يكي از بهترين انتخاب هاست. چرا كه علاوه بر شروع اثر سريع، طول اثر مناسبي دارند و مي تواند بهترين تاثير را بر اندام هاي تحتاني بگذارد. بنابراين سريع تر درد ناحيه شكم بيمار را بهبود مي بخشد.»

چه زماني سراغ استامينوفن تزريقي برويم

دكتر جوادزاده با اشاره به اين مطلب كه در شرايطي خاص مسكن تزريقي به بيمار تجويز مي شود، به سيب سبز مي گويد: «اگر بيمار نتواند به شكل خوراكي دارو را مصرف كند. به اين معني كه دستگاه گوارش او مشكل داشته باشد يا دچار حالت تهوع باشد يا تصادف سختي را پشت سر گذاشته باشد در اين شرايط امكان مصرف خوراكي براي بيمار دشوار و گاهي ناممكن است. بنابراين در اين شرايط پزشك براي تاثيرگذاري و تسكين درد بيمار براي او مسكن تزريقي يا استامينوفن تزريقي تجويز مي كند و اين مسئله در مورد تمام داروهاي مسكن تزريقي صدق مي كند.»

هيوسين
دارويي براي اسپاسم ها و انقباض هاي شكمي

هيوسين از جمله مسكن هايي است كه در گروه آنتي موسكارين ها قرار مي گيرد و بيشترين مورد مصرف آنها براي درمان دردها و اسپاسم هاي گوارشي، قولنج، دردهاي كليوي و انقباض هاي شديد عضلاني مورد استفاده است. اين دارو كه به صورت خوراكي و تزريقي مورد استفاده قرار مي گيرد در شرايطي كه دردهاي روده اي و شكمي ناشي از كوليك كليوي سراغ بيمار مي آيد مي تواند بسيار موثر و تسكين بخش باشد.

انقباض هاي رحمي را چگونه آرام كنيم

افرادي كه دچار دردهاي انقباضي رحم، درد ناحيه شكم و دلپيچه مي شوند هم مي توانند با مصرف قرص هيوسين دردهاي اين ناحيه را آرام كنند. دكتر جوادزاده با اشاره به اين نكته كه هيوسين در گروه مسكن ها قرار نمي گيرد اما اثربخشي زيادي بر اعصاب و كاهش دردهاي انقباضي رحم، اسپاسم هاي شكمي و بهبود دلپيچه دارند، مي گويد: «مصرف هيوسين مي تواند بر رشته هاي عصبي كوتاه شده اثر بگذارد و موجب كاهش درد بيمار شود. ضمن آنكه مصرف هيوسين و مفناميك اسيد در كنار هم مي تواند به خوبي دردهاي ناشي از دوران قاعدگي را برطرف كند.»

ترامادول
تسكين درد زايمان تا سنگ كليه

بسياري از دردهايي كه پس از جراحي هاي ارتوپدي و حتي عمل سزارين و دردهاي مفصلي سراغ بيمار مي آيد با تجويز ترامادول قابل تسكين است. ترامادول يك داروي ضد درد است كه برخي متخصصان از آن براي تسكين دردهاي ناشي از سنگ كليه و مثانه نيز از آن استفاده مي كنند. ترامادول به صورت خوراكي و تزريقي مصرف مي شود و نوع تزريقي آن در شرايطي كه بيمار درد زيادي دارد يا عمل جراحي بزرگي را پشت سر گذاشته توسط پزشك تجويز مي شود.

تسكيني براي دردهاي شديد استخواني و سردرد

وقتي بيمار درد بسياري داشته باشد و مسكن هاي غير مخدر مانند بروفن، ديكلوفناك، استامينوفن ساده بر او اثر نكند پزشك براي او مصرف مسكن هاي حاوي مخدر مانند ترامادول را تجويز مي كند. دكتر جوادزاده با ذكر اين مطلب به سيب سبز مي گويد: «در شرايطي كه بيمار جراحي سختي را پشت سر گذاشته، سردردهاي خيلي سخت سراغش آمده يا درد استخواني شديدي دارد مثل دردي كه فرد معتاد هنگام ترك مواد مخدر تجربه مي كند؛ از ترامادول استفاده مي شود. اگر بيمار شرايط مصرف خوراكي را داشته باشد قرص مصرف مي كند و در شرايطي كه درد شديد باشد و امكان مصرف خوراكي نباشد ترامادول به صورت تزريقي براي او تجويز مي شود. حتي در مواردي كه درد بسيار طاقت فرساست مورفين براي بيمار تجويز مي شود تا درد او سريع تر تسكين پيدا كند.»

اين هشدار را جدي بگيريد

مصرف بي قاعده و كنترل نشده قرص يا آمپول ترامادول موجب وابستگي بيمار به دارو مي شود. به همين دليل مصرف بدون مجوز اين دارو به هيچ وجه به مردم توصيه نمي شود.

مصرف بدون نسخه مسكن هاي تزريقي خطرناك است

دكتر ايرج خسرونيا رئيس جامعه متخصصان داخلي ايران در مورد مصرف بدون مجوز مسكن هاي تزريقي توسط مردم گفت: «متاسفانه امروز در بسياري از داروخانه ها در سطح كشور به راحتي انواع مسكن هاي خوراكي، شياف و حتي تزريقي در اختيار مراجعه كنندگان و مشتريان قرار مي گيرد و از آن جالب تر اينكه مردم با مراجعه به بخش تزريقات بعضي مراكز درماني به راحتي اين مسكن ها را تزريق مي كنند بدون آنكه توجهي به عوارض جانبي و تداخل دارويي آن داشته باشند. در حالي كه استفاده از انواع داروها به ويژه مسكن ها كه مردم به راحتي سراغ آنها مي روند، بدون مجوز پزشك و دستور او كاري خطرناك و مشكل آفرين است. مشكلاتي كه گاهي جبران آن با سختي و دشواري بسياري امكان پذير است.»

ايراني ها سالانه ۱۰ هزار كيلو استامينوفن مي خورند

يكي از مهمترين عوارض مصرف مسكن هاي خوراكي به صورت خودسرانه و بدون مجوز پزشك، ابتلا به زخم و اختلال دستگاه گوارشي به ويژه زخم معده است. دكتر مصطفي دلاور، معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشكي اراك در اين باره مي گويدك «مصرف بي رويه از انواع مسكن ها كه امروز در ميان مردم باب است زيان هاي زيادي براي آنها دارد كه شايع ترين آنها ابتلا به مشكلات گوارشي است. زخم معده، دردهاي شكمي، نفخ و گاهي خونريزي هاي گوارشي و حتي نارسايي كليوي از جمله عوارضي است كه مصرف بي رويه از داروها به همراه دارد.»

اين پزشك با اشاره به اين مطلب كه آمار انجمن مطالعه و بررسي درد مصرف بيش از ۱۰ تن استامينوفن كدئين را در طول سال گزارش مي كند، اضافه كرد: «مردم بايد آموزش ببينند كه با وجود كوچكترين و ساده ترين دردي سراغ مسكن ها نروند و مثل نقل و نبات از اين داروها مصرف نكنند. با توجه به آمار مصرف استامينوفن كدئين مهمترين علت الگوي نادرست مصرف دارو در كشور است و موضوعي است كه بايد بسيار جدي گرفته شود.»