آیا زنانHIV مثبت می‎توانند بچه‎دار شوند؟

ربان قرمز ایدز به زندگی عده‎ای گره خورده است. افرادی که ناخواسته و ناآگاهانه به این بیماری مبتلا شده‎اند و باید به زندگی طبیعی خود ادامه دهند. بخشی از زندگی طبیعی مادر شدن و پدر شدن است. زوج‌های بسیاری هستند که یکی یا هر دوی آنها آلوده به اچ.آی.وی هستند و تصمیم دارند بچه‌دار شوند. و شاید زمانی‎که برای بارداری اقدام کرده اند از بیماری خود مطلع شده اند. 

برای پاسخ به سوالی که مطرح شد و ذهن شما را درگیر کرده است باید بدانید فرزند زنان باردار HIV مثبت به چهار طریق ممکن است مبتلا شود. در دوران بارداری باید کاری کرد که ویروس منتقل نشود:

۱٫ در بارداری و از طریق جفت. احتمال انتقال این ویروس به جنین در حین بارداری ۱۵ تا ۲۰درصد می‎باشد. به مادر داروهای ضدویروس داده می‌شود تا سطح ویروس در خون او کم شود و به جنین منتقل نشود. 

۲٫ حین زایمان. احتمال در هنگام زایمان نزدیک به ۵۰‌درصد است. زایمان باید به روش سزارین انجام شود تا خونریزی و فشار به بچه کمتر باشد. 

۳٫ بعد از زایمان و حین شیردهی. این مادران شیر خود را نباید به نوزاد بدهند و باید از شیرخشک استفاده کنند. درست است که کودک از شیر مادر محروم می‎شود ولی درعوض شانس آلودگی به این ویروس تا حدود ۳۰ درصد در آنها کاهش می‎یابد.

۴٫ ابتلای کودکان به ایدز از طریق فرآورده‌های_خونی_آلوده راه دیگر ابتلای کودکان است که در حال حاضر فرآورده‌های خونی در کشور ما سالم هستند و نگرانی دراین زمینه نداریم.

حالت های ممکن بارداری و روش های بچه دارشدن

۱٫ مادر اچ.آی.وی مثبت و پدر سالم

دراین حالت، برای بارداری از روش لقاح مصنوعی استفاده می‎شود. خطر آلودگی به اچ.آی.وی پدر را تهدید نخواهد کرد اما برای کودک احتمال آلودگی وجود دارد.

۲٫ پدر اچ.آی.وی مثبت و مادر سالم

از روش شستشوی اسپرم (جداسازی آن از مایع مَنی و بررسی آلودگی به ویروس اچ.آی.وی می‌شود، لقاح درون‌رحمی انجام خواهد شد یا اسپرم مستقیما به تخمک انتقال خواهد یافت) استفاده می‎شود. در این حالت چندین مرحله شستشو انجام می‎شود و بعد از آن می‎تواند به روش طبیعی تلقیح انجام شود. ولی بهتر است به روشی به نام ICSI که مستقیم اسپرم داخل تخمک تزریق می‎شود لقاح انجام شود. شستشوی اسپرم، روشی مطمئن ولی بسیار پرهزینه است و بسیاری از خانواده ها تمکن مالی لازم برای انجام آن را ندارند. داروهای ضدرتروویروسی جایگزین مناسبی برای این روش هستند که می‎توانند شانس انتقال ویروس را به زوج سالم یا زوج مبتلا به گونه دیگری از ویروس اچ.آی.وی تا حدود ۴۴درصد کاهش دهند. داروهای ضد رتروویروسی جلوی تکثیر ویروس و تخریب سیستم ایمنی بدن را می‎گیرند.

۳٫ پدر و مادر هر دو اچ.آی.وی مثبت 

به دلیل احتمال آلودگی مجدد زن یا مرد آلوده به ویروس اچ.آی.وی به گونه یا سویه (زیرگونه) دیگری از آن که در بدن زوج دیگر وجود دارد، تماس جنسی حفاظت‌نشده به زوج‌ها توصیه نمی‎شود.

سایر مراقبت های مادر اچ ای وی مثبت در طول بارداری

مادران مثبت باردار باید بدن خود را با تغذیه مناسب و کافی، ورزش، استراحت کافی و عدم استعمال دخانیات افزایش دهند.

پیشگیری و درمان عفونت. هرگونه عفونت امکان ابتلای جنین به ویروس را افزایش می‎دهد. به عنوان مثال شانس انتقال ویروس به جنین در مادرانی که هم‎زمان به هپاتیت سی مبتلا بوده‌اند، دو برابر کودکان دیگر است.

اطمینان از سلامت کودکان بعد از زایمان

آزمون آنتی‌بادی اچ.آی.وی در روزهای اول تولد تمامی کودکانی که از مادران آلوده به این ویروس متولد می‌شوند، مثبت است. بسیاری از این کودکان آلوده به ویروس نیستند اما آنتی‌بادی‌ها را از بدن مادر دریافت کرده‌اند. به همین دلیل آزمون آنتی‌بادی اچ.آی.وی در آنها یک ماه و سه ماه بعد تکرار خواهد شد و پزشکان تا ۱۸ ماهگی کودک نمی‌توانند با قطعیت بگویند که او به اچ.آی.وی آلوده شده یا سالم است.

درمان دارویی 

مطابق دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی WHO بهتر است مصرف داروهای ضدرتروویروس در مادران باردار پس از اتمام سه ماهه اول بارداری آغاز شود. در این صورت احتمال آسیب دیدن جنین از مصرف این داروها به حداقل کاهش پیدا خواهد کرد. البته این کار بستگی به نظر پزشک معالج دارد و درصورت تشخیص وی امکان تجویز زودتر از این زمان نیز وجود دارد. در حین زایمان و پس از آن استفاده ترکیبی از داروهای ضدرتروویروس بهترین گزینه ممکن است. اخیرا واکسن MVA برای واکسینه کردن نوزادان سالم تولید شده است که اگر اثرات مثبت این آزمون بالینی و عدم تداخل این واکسن با سایر واکسن‌هایی که کودکان دریافت می‌کنند، اثبات شود MVA مانند واکسن سه‌گانه در بدو تولد به همگی کودکان جهان تزریق خواهد شد.

توصیه به مادران و پدران اچ.آی.وی مثبت این است که صاحب فرزند نشوند اما اگر هم خواستند این کار را بکنند با توصیه پزشک معالج خود مشورت کرده و با استفاده از جدیدترین روش های درمانی در دنیا و بدون پرداخت هیچ هزینه‎ای دارای فرزند سالم شوند.

منبع: بانو