عدم استفاده از نخ دندان ما را می‌كشد؟!

به گزارش خرداد و به نقل از افکارنیوز، سكته قلبي عامل ۴۰ درصد از مرگ و مير ايراني ها شده است. دكتر مريم اسمعيل زاده، متخصص قلب و عروق و فوق تخصص اكوكارديوگرافي توضيح مي دهد چطور مي شود از اين «جوانمرگي» پيشگيري كرد.

تلفني با يكي از دوستانش صحبت مي كرد، بعد از اينكه صحبت هايش تمام شد احساس كرد قفسه سينه اش درد مي كند و نفس هايش سنگين شده است ولي بي توجه به اين مسئله سراغ كارهايش رفت. بعدازظهر همان روز دچار سردرد شديد و حالت تهوع شد. وقتي مي خواست به خانه برود يك مرتبه چشمانش سياهي رفت و در نهايت سر از اورژانس در آورد. شايد شما هم با چنين اتفاق هايي مواجه شده ايد يا بين اطرافيان تان كسي هست كه با وجود سن پايين دچار مشكلات قلبي شده است. دكتر مريم اسمعيل زاده، متخصص قلب و عروق، فوق تخصص اكوكارديوگرافي، دانشيار دانشگاه علوم پزشكي تهران و عضو هيات علمي مركز آموزشي، تحقيقاتي و درماني قلب و عروق شهيد رجايي دلايل پايين آمدن سن سكته قلبي را توضيح مي دهد.

چرا سن ابتلا پايين آمده است؟

عوامل زيادي در ابتلا به بيماري هاي قلبي عروقي، به ويژه بيماري تنگي عروق كرونر نقش دارند. اختلال در قند، ديابت، چربي خون، افزايش كلسترول بد، افزايش تري گليسيريد، اضافه وزن، چاقي، ابتلا به فشارخون بالا و عوامل ژنتيكي بعضي از عواملي هستند كه افراد را مستعد تنگي عروق كرونر و سكته قلبي مي كنند ولي اينكه چرا سن ابتلا به اين بيماري پايين آمده است دلايل ديگري دارد كه استعمال دخانيات يكي از آنهاست. آمار نشان مي دهد شروع سن استعمال سيگار به حدود ۱۳ تا ۱۵ سالگي رسيده است كه همين مسئله عوارض نامطلوبي را روي قلب مي گذارد. استعمال دخانيات باعث اسپاسم عروق كرونر مي شود و يك گرفتگي ناگهاني را به وجود مي آورد. بسياري از سيگاري هاي جوان كه با اين مشكل مواجه مي شوند، سابقه بيماري قلبي عروقي ندارند. شيوع استعمال قليان هم در اين امر بي تاثير نيست چون قليان تا ۱۰ برابر بيشتر از سيگار براي بدن ضرر دارد.

عدم استفاده از نخ دندان ما را مي كشد؟

بيماري هاي لثه مي توانند با التهاب همراه باشند و اين بيماري ها تاثيرهاي نامطلوبي روي عروق دارند. به همين دليل بايد به سلامت دهان و دندان توجه كافي داشت. همچنين وجود خرده غذا در لابلاي دندان و لثه مي تواند باعث ايجاد التهاب شود. به طور كلي دهان يك حفره آلوده است كه در آن باكتري وجود دارد، اگر شرايط به گونه اي باشد كه باكتري ها به صورت فعال باشند،‌ بايد انتظار تاثيرهاي نامطلوب را روي قلب داشت. ابتلا به بيماري پيوره لثه مي تواند فرد را مستعد ابتلا به بيماري قلبي و عروقي كند. با اين حساب، استفاده از نخ دندان در پيشگيري از اين مسئله نقش مهمي دارد و افراد بايد به صورت روزانه حداقل يك بار قبل از خواب لابلاي دندان هايشان را به خوبي نخ دندان بكشند.

شايع ترين سن سكته قلبي چند سالگي است؟

بيشتر جمعيت ايران را قشر جوان تشكيل داده است و اين مسئله مي تواند يكي از دلايلي باشد كه ابتلا به بيماري هاي قلبي در اين گروه سني بيشتر به چشم مي آيد؛ البته اين تنها دليل اين مشكل نيست و بايد به دنبال دلايل مهمتري گشت. سن ابتلا به بيماري هاي قلبي عروقي در خاورميانه نسبت به آمريكا و اروپا ۱۰ سال كاهش پيدا كرده است و اين مي تواند يك زنگ خطر باشد؛ براي مثال بيماري تنگي عروق كرونر و مشكلات ناشي از آن معمولاً در دهه چهارم و پنجم زندگي اتفاق مي افتد؛ در حالي كه در خاورميانه، به خصوص ايران به دهه سوم و چهارم كاهش پيدا كرده است. حتي در اين بين افرادي وجود دارند كه در دهه دوم قرار دارند كه البته اين گروه كمتر ديده مي شوند چون عوامل ژنتيكي در اين دسته از افراد دخيل هستند. تنگي عروق كرونر مي تواند باعث بروز سكته قلبي در افراد شود؛ به همين دليل توجه به اين بيماري مهم است.

قلب خانم ها حساس تر است؟

تشخيص بيماري هاي قلبي عروقي در خانم ها نسبت به آقايان سخت تر است؛ به همين دليل در خانم ها دير تشخيص داده مي شوند. وقتي هم تشخيص داده شدند، مدت زمان زيادي طول مي كشد تا فرد درمان شود؛ به همين دليل خانم ها آسيب پذيرتر از آقايان هستند. مصرف قرص هاي ضد بارداري در خانم ها به دليل تغييرات هورموني، آنها را مستعد ابتلا به فشارخون بالا مي كند. مصرف اين قرص تنها بايد زير نظر پزشك باشد و در صورت بروز هر گونه مشكل با مشورت پزشك بايد آن را قطع كرد. بعضي از خانم ها در زمان بارداري دچار فشارخون بالا مي شوند. تشخيص اينكه فشارخون بالا مربوط به بارداري است يا قبل از آن اتفاق افتاده، كار راحتي نيست. ممكن است خانم هايي باشند كه به فشارخون بالا قبل از بارداري مبتلا شده اند ولي از آن بي خبرند و در زمان بارداري متوجه آن شده اند.

درد سكته قلبي زنان با مردان متفاوت است؟

بعضي ها تصور مي كنند وقتي خانمي دچار سكته قلبي مي شود، درد متفاوتي را تجربه مي كند؛ براي مثال درد شكم؛ اين باور نادرست است. گاهي اوقات ممكن است درد در زير جناغ و در قسمت تحتاني قلب احساس شود و با درد گوارشي اشتباه شود. اين مسئله در هر دو جنس ديده مي شود و با يك نوار قلب يا اكوي ساده مي توان فهميد فرد مشكل گوارشي دارد يا دچار سكته قلبي شده؛ البته سكته قلبي معمولاً با تهوع، استفراغ و عرق سرد همراه است. خيلي ها تصور مي كنند بيماري تنگي عروق كرونر در آقايان كشنده تر است؛ در حالي كه مرگ و مير در خانم ها بيشتر است. اگر تنگي عروق كرونر در خانم ها منجر به مرگ نشود، عوارض جدي تري به همراه دارد. به طور كلي استعداد خانم ها براي ابتلا به تنگي عروق كرونر كمتر است چون دچار قاعدگي مي شوند و هورمون ها و اتفاق هاي ناشي از آن تا حدي بروز اين مشكل را در خانم ها كاهش مي دهد. البته بعد از يائسگي احتمال ابتلا در هر دو جنس مساوي است.

آب زرشك بنوشم، باز هم سكته مي كنم؟

باورهاي زيادي درباره مواد غذايي و رابطه آنها با بيماري هاي قلبي وجود دارد؛ براي مثال بعضي ها تصور مي كنند با نوشيدن آب زرشك يا شاه توت خون خود را رقيق مي كنند و به اين شكل مي توانند از ابتلا به بيماري هاي قلبي عروقي در امان باشند. چنين باوري هنوز با شواهد علمي ثابت نشده است و اين موارد تنها در سطح مقاله هستند. البته همه ميوه ها و سبزيجات داراي خواصي هستند كه روي بدن تاثير دارند ولي اينكه دقيق بتوان گفت با خوردن يك ماده غذايي خاص مي توان از شريك بيماري خلاص شد چندان صحت علمي ندارد.

بيماري قلبي داشته باشم، نبايد ورزش كنم؟

بيشتر مردم تصور مي كنند در صورت ابتلا به بيماري هاي قلبي و عروقي نبايد ورزش كنند، در حالي كه برخلاف اين باور، بيماران قلبي و عروقي هم بايد ورزش كنند ولي اين كار بايد حتماً زير نظر متخصصان قلب و طب ورزشي انجام شود. ورزش مرتب حتي اگر يك پياده روي ساده باشد مي تواند در پيشگيري از ابتلا به بيماري تنگي عروق كرونر موثر باشد و در صورت ابتلا مانع از پيشرفت بيماري شود.

شادي من را مي كشد؟

استرس يكي از موضوع هايي است كه هميشه درباره نقش آن در بيماري ها بحث شده است. استرس مي تواند باعث ايجاد تغييرات در انعقادپذيري خون شود. هورمون هايي كه در اثر استرس در بدن آزاد مي شوند، مي توانند باعث ايجاد تغيير در سطح سلول و يا حتي ميكروسلول ها شوند كه اين مسئله احتمال لخته پذيري، انقباض و يا حتي سكته قلبي را بالا مي برد. استرس بيش از حد مي تواند باعث بالا رفتن فشارخون شود. هيجان هاي خوشايند هم مي توانند مانند استرس عمل كنند؛ براي مثال تماشاي مسابقه پرهيجان فوتبال و غم و شادي بيش از اندازه كاملاً تاثير مشابه استرس دارند.

نشستن در خانه من را از سكته ايمن مي كند؟

بعضي از افراد تصور مي كنند نشستن در منزل بهترين كاري است كه مي تواند از قلب آنها محافظت كند. اگر چه انجام چنين كاري تا حدودي مي تواند موثر باشد ولي نشستن در خانه مانع از ورود آلاينده هاي ريز هوا به بدن نمي شوند و تنها راه براي مانع شدن ورود آنها به منزل اين است كه يك سيستم تهويه قوي داراي فيلتر براي منزل تعبيه كنيد.

داروها باعث سكته مي شوند؟

پژوهش هاي جديد نشان داده اند مصرف طولاني مدت دز بالاي ايبوپروفن و ديكلوفناك خطر حمله قلبي را تشديد مي كند. اين داروها باعث تغييرات سطح هورمون ها مي شوند و با تاثيرهايي كه روي عروق دارند، در طولاني مدت مي توانند باعث ايجاد اسپاسم در عروق شوند. مصرف طولاني مدت اين داروها مي تواند مشكلات قلبي عروقي را به همراه داشته باشد.

تندرستي/ شماره ۱۱۴/ ۲۷ تير ماه ۹۲/ بهاره جلالوند/ صفحه ۲۰