وعده‌ای که محقق شد

خرداد: اولین وعده دکتر حسن‌ روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران در مرداد سال ۱۳۹۲ موضوع احیای دریاچه ارومیه بود که امروز پس از حدود هفت سال، آخرین گام‌های دولت برای تحقق آن برداشته شد که در این راستا بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد ریال با وجود مشکلات اعتباری از سوی دولت تدبیر و امید هزینه شده است.

به گزارش خرداد به نقل از ایرنا، نخستین جلسه هیات دولت به ریاست دکتر حسن روحانی در مرداد سال ۱۳۹۲ بود که رییس دولت یازدهم موضوع احیای دریاچه ارومیه را مطرح کرد که طرح این مهم، سبب شگفتی بسیاری از مردم به ویژه مردم آذربایجان غربی و مناطق حاشیه ای دریاچه شد.

از آنجایی که تا پیش از دکتر حسن روحانی، هیچ مسوول کشوری در جلسه مهمی نظیر هیات دولت، به موضوع دریاچه ارومیه نپرداخته بود، طرح این موضوع آن هم در نخستین جلسه برای همه مردم منطقه تازگی داشت ولی در کنار آن، عده ای از مردم نیز به طرح این موضوع، زیاد خوش بین نبودند و آن را در جمع وعده های بی سرانجام نظیر دولت های گذشته می دانستند.

اما با شروع کار دولت یازدهم، یکی از نخستین کارها طرح ریزی برای راه اندازی ستاد احیای دریاچه ارومیه با حضور وزرای دخیل در این حوزه و مدیران دستگاه های مختلف اجرایی بود که با تحقق این امر، نخستین گام ها برای احیای دریاچه ارومیه که در آن زمان، وضعیت مناسبی نداشت، برداشته شد.

پس از آن با تمهید ۲۷ طرح در حوزه تثبیت، احیا و حل مشکل ریزگردهای حاشیه دریاچه ارومیه، گام عملیاتی برای بهبود روند احیای دریاچه برداشته شد و از اواخر سال ۱۳۹۳، این روند با سرعت پیش رفت.

طرح هایی که بن مایه اصلی آنها انتقال آب حوضه به حوضه، کاهش تدریجی مصرف آب به ویژه در بخش کشاورزی و افزایش ورودی آب از رودخانه های اقماری و حتی استفاده از ظرفیت پساب البته با رعایت استانداردهای زیست محیطی بود.

اکنون با گذشت حدود هفت سال از آغاز طرح های احیایی، بخش قابل توجهی از این طرح ها یا به اتمام رسیده و یا در مراحل پایانی اجرا قرار دارند که از جمله مهمترین آنها، لایروبی مسیرهای رودخانه ای برای انتقال آب به بستر دریاچه، کاهش ۴۰ درصدی میزان مصرف آب در بخش کشاورزی و انتقال آب از سد کانی سیب ( که آن زمان هنوز احداث نشده بود) به سمت دریاچه با احداث تونل ۳۶ کیلومتری و خط انتقال ۱۱ کیلومتری بود.

بخش قابل توجهی از این طرح ها با تلاش همه دستگاه ها و البته اختصاص اعتبار مناسب از سوی دولت (با وجود مشکلات اعتباری متعدد در این هفت سال) به اتمام رسیده و یا در آستانه اتمام و افتتاح است.

دکتر محمدباقر نوبخت که همواره یکی از عوامل حضور وی به عنوان مسوول بودجه کشور، رسیدن طرح ها به مراحل پایانی است، در آخرین هفته های اجرای طرح های مهم حوزه احیای دریاچه ارومیه روز گذشته دوشنبه( 19خرداد) به آذربایجان غربی سفر کرد تا در چند و چون وضعیت دریاچه و طرح های احیایی از نزدیک قرار گیرد.

* سرمایه‌گذاری ۱۰۰ هزار میلیارد ریالی دولت برای افزایش آب دریاچه ارومیه

رییس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به اهتمام دولت برای رفع دغدغه مردم درباره دریاچه ارومیه گفت: دولت تدبیر و امید برای اجرای طرح های احیایی این دریاچه، ۱۰۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری کرده است.

محمدباقر نوبخت افزود: احیای دریاچه ارومیه یک طرح عظیم ملی بود که مردم سراسر ایران و علاقه مندان به طبیعت را در همه نقاط جهان حساس کرده بود و دولت تدبیر و امید نیز در راستای رفع این دغدغه با همه توان وارد کار احیای دریاچه ارومیه شد.

وی با اشاره به آغاز طرح های احیایی دریاچه ارومیه از سال ۱۳۹۳ بیان کرد: می توانیم امسال را به عنوان سال پایانی اجرای این طرح ها نامگذاری کنیم که در این راستا، ۱۲ طرح احیایی با تلاش خستگی‌ناپذیر دولت تدبیر و امید و همه بخش های مرتبط به سرانجام می‌رسد.

معاون رییس جمهوری اضافه کرد: یکی از قسمت های مهم این طرح ها، انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه بود که در این راستا حدود ۳۶ کیلومتر تونل با هدف انتقال سالانه ۶۰۰ میلیون مترمکعب به این دریاچه احداث شده است.

نوبخت ادامه داد: این کار در مراحل پایانی است به طوری که در اواخر تابستان امسال انتظار بهره برداری از آن را داریم.

وی با اشاره به لزوم اتمام برخی اقدامات جنبی در راستای افتتاح این خط انتقال گفت: امیدواریم آذر یا دی امسال شاهد افتتاح کامل این طرح مهم احیای دریاچه ارومیه باشیم.

رییس سازمان برنامه و بودجه با تاکید بر اینکه از نظر مسائل مالی مشکلی برای تامین اعتبار این طرح وجود ندارد، افزود: حدود پنج هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال برای تزریق در این طرح انتقال باقی مانده که به صورت نقدی پرداخت می شود.

وی با اشاره به اینکه با اجرای طرح های دولت تدبیر و امید، بیش از یک هزار و ۸۹ کیلومتر مربع به مساحت دریاچه افزوده شده، ادامه داد: در این مدت همچنین شاهد افزایش ۱۲۷ سانتی متری تراز دریاچه ارومیه بوده ایم.

نوبخت با اشاره به بازدید صورت گرفته از تونل انتقال آب به دریاچه ارومیه اضافه کرد: از ۳۶ کیلومتر طول این تونل،  تنها ۲ هزار و  ۸۰۰ متر باقی مانده و در حال حاضر، ۲ دستگاه تی بی ام به صورت متقابل کار حفاری تونل را انجام می دهد.

وی گفت: با اتمام این طرح، ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب جدید به این دریاچه وارد می شود که متضمن احیای آن خواهد بود.

رییس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به اختصاص ۱۵۰ میلیارد ریال برای اتمام طرح های انتقال پساب استاندارد محیط زیستی از فاضلاب ارومیه به این دریاچه در این سفر، افزود: این امر نیز در راستای احیای دریاچه ارومیه موثر خواهد بود.

* پایان اقدامات سخت‌افزاری احیای دریاچه ارومیه در دولت دوازدهم 

معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز که روز گذشته به همراه نوبخت به آذربایجان غربی سفر کرده، گفت: همه اقدامات سخت افزاری و مهندسی برای احیای دریاچه ارومیه در دولت تدبیر و امید پایان می‌یابد و با وضعیت مناسب، به دولت آینده تحویل خواهیم داد.

عیسی کلانتری افزود: با تدابیر دولت تدبیر و امید، آب سد کانی سیب، تصفیه خانه های ارومیه،  تبریز و سدهای اقماری به بستر دریاچه ارومیه وارد شده و سالانه حدود یک میلیارد مترمکعب افزایش ورودی به دریاچه را خواهیم داشت.

وی اضافه کرد: هم اینک ۵.۱ میلیارد مترمکعب آب در دریاچه ارومیه وجود دارد که این رقم باید تا هفت سال دیگه به ۱۴.۷ میلیارد مترمکعب برسد.

معاون رییس جمهوری بیان کرد: برنامه دولت برای سال اتمام احیای دریاچه ارومیه، سال ۱۴۰۶ درنظر گرفته شده که امیدواریم این امر محقق شود.

کلانتری تاکید کرد: دولت دکتر حسن روحانی به وظیفه خود عمل و حدود ۱۰۰ هزار میلیارد ریال برای اجرای طرح های احیای دریاچه ارومیه هزینه کرده است.

وی گفت: اتمام کامل طرح های احیای دریاچه ارومیه نیز به حدود ۱۰ هزار میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز دارد.

*تزریق ۴۵۰۰ میلیارد ریال اعتبار جدید به طرح انتقال آب به دریاچه ارومیه 

استاندار آذربایجان‌غربی هم با اشاره به حل مشکل اعتباری طرح انتقال آب از سد کانی سیب به دریاچه ارومیه در سفر معاون رییس جمهوری به استان گفت: پیش از این سفر چهار هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال برای این طرح اختصاص داده شده بود که سبب تحرک بیشتر اجرایی در این پروژه شد.

محمدمهدی شهریاری افزود: در سفر سال گذشته معاون اول رییس جمهوری به آذربایجان غربی، بخشی از اعتبار این طرح تامین و کسری تامین اعتبار پروژه حل و در این سفر نیز این امر تکمیل شد.

وی گفت: در حال حاضر، بودجه کامل احداث سد کانی سیب و تونل انتقال آب به دریاچه ارومیه تامین شده و این طرح، دی ماه امسال به بهره برداری می رسد.

استاندار آذربایجان‌غربی با اشاره به اینکه علاوه بر تونل انتقال آب به دریاچه، از پساب تصفیه خانه های فاضلاب و سد چپرآباد نیز بخشی از آب مورد نیاز برای احیای دریاچه ارومیه تامین خواهد شد، اظهار داشت: از هرکدام از طرح های سد چپرآباد و پساب تصفیه خانه ها ۵۰ میلیون مترمکعب اختصاص می یابد که رقم قابل توجهی است.

شهریاری ادامه داد: با اتمام پروژه های دریاچه ارومیه با بارش مناسب بین ۲ تا سه میلیارد مترمکعب آب وارد دریاچه می شود که امیدواریم با این رقم طی سال های آینده دریاچه به تراز خوب برسد.

با توجه به اینکه دریاچه ارومیه هم اینک بیش از پنج میلیارد مترمکعب آب دارد و این میزان در پیش از اجرای طرح های احیایی حتی به حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب هم رسیده بود، این ارقام نشان دهنده ۱۰ برابر شدن آب موجود در این دریاچه است.

 البته بخشی از آن به دلیل بارش های مناسب سال های اخیر برمی گردد ولی بخش عمده آن به اجرای طرح های احیایی و کاهش مصرف آب اختصاص دارد که نشان از موفقیت دولت تدبیر و امید در این طرح مهم منطقه ای ، کشوری و استانی دارد.

امری که با اهتمام ویژه رییس جمهوری، اعضای هیات دولت، نهادهای استانی و همچنین همراهی مردم شکل گرفت.