رضا رئیسی: ایرادگیریهای اخیر درخصوص مذاکرات و توافقنامه هستهای، بهمثابه آن است که عدهای هیچ نکته و فرازی را برای ملامت و مخالفخوانیهای خود نیافتهاند و اکنون به جای اصل بر حاشیه رج میزنند. هیچ آشنای عرصه سیاسی نیست که نداند، متن مذاکرات-اسناد غیر رسمی- همواره و به شکلی جهانشمولی و پذیرفته شده در همه سطوح، مستتر از انظار عمومی است و از اساس نیازی هم به افشای اسناد غیررسمی نیست چرا که مهم نتیجه و برآیند مذاکرات است که آن نیز نه تنها به اطلاع مقامات ذیربط و نهادهای مرجع رسیده بلکه از همان وهله اول بطور رسمی متن اصلی و ترجمه آن در سریعترین وجه ممکن به اطلاع عموم نیز رسید. ایران از یکسو تعلیق غنیسازی 20 درصدی را پذیرفته و قرار است در اقدامی متقابل و همگام با فرآیند آزادسازی داراییهای ایران، به اکسید نیمی از ذخایر اورانیوم با غنای 20درصدی بپردازد و هم اکنون نیز سانتریفیوژهایش با ظرفیت 5درصدی مشغول غنیسازی اورانیوم بوده و تمامی این اقدامات ایران نیز به تایید سازمان بینالمللی انرژی اتمی رسیده است. در سوی مقابل هم وفق توافقنامه برخی تحریمهای ایران تعلیق شده و در زمینه صنعت پتروشیمی، خودرو و طلا تحریمها لغو شده و درخصوص فروش نفت تا سقفیک میلیون 200 هزار بشکه در روز و عدم فشار برای کاهش خرید نفت، طرف غربی تعهد داده و تجارت ایران با اروپا تا سقف 10 برابر ارتقا یافته است. این فرآیند آنچنان واضح و آشکار است که نیازی به حاشیهپردازیها پر و پیمان و آسمان و ریسمان بافی نیست. نکته عجیب آنکه طیف منتقد دولت اصرار و پافشاری دارند که باید متن مذاکرات در اختیار مجلس قرار بگیرد حال آنکه در همه ادوار گذشته از جمله در دولت گذشته، چنین اتفاقی مسبوق به سابقه نبوده و این موضوع حتی با اصول مسلم قانونی و اصل تفکیک قوا نیز تناقض دارد. در یک سیستم متعارف و منسجم نهادی ذیربط، تشکیلات بالادستی و ساختار سازمانی مشخص و مالوف است. در موضوع خطیر و استراتژیکی چون مذاکرات هستهای که عالیترین مقامات کشور در آن دخیل بوده و مراجع مشخص و نهادهای تصمیم ساز آن تعریف شدهاند نیز همین رویه پی گرفته میشده و میشود. آرمان در ادامه نوشت:
اصرار بر افشای متن مذاکرات
در حالی که بطور معمول و در تمامی 11سال گذشته، متن مذاکرات به عمل آمده در هیچ برههای به اطلاع عموم یا نهادهای خارج از روال قانونی و رسمی ساماندهنده تیم مذاکرات نرسیده است، اخیرا مجلس با اصرار و تاکید فراوان خواستار افشای متن مذاکرات شده است. در همین رابطه در ابتدا به نقل از روحا... حسینیان نماینده منتقد دولت خبر آمد که 60 تن از نمایندگان در نامهای به لاریجانی اعتراض خود را به پنهان کاری تیم هستهای اعلام کرده و خواستار اصلاح این رویه شدند. وی همچنین مدعی شد: «اجرای توافقنامه ژنو به نفع ملت ایران نیست و منجر به خودتعطیلی فعالیتهای هستهای کشور میشود.» البته وی مشخص نکرد چرا اکنون و با اجرای توافق ناگهان این اعتراضات دامن گرفته است؟ بعد از این اظهارات دیگر عضو جبهه پایداری یعنی محمد سلیمانی نیز پس از ساعاتی اعلام داشت که نمایندگان امضاکننده به عدد 150 رسیدهاند. هر چه هست مشخص نیست چرا چنین اصراری برای افشای متن مذاکرات وجود دارد. نکتهای که البته توسط عراقچی بیپاسخ گذاشته نشده و در انتهای گزارش به آن اشاره خواهد رفت.
تیم ناظر خیالی تغییر ماهیت داد
دو هفته پیش برای اولین بار کلید واژه « تیم ناظر هستهای» در مصاحبه خبرگزاری فارس با اسماعیل کوثری رونمایی شد. نامبرده که از منتقدین پر و پاقرص دولت و تیم مذاکرهکننده هستهای است. در آن برهه مدعی شد به علت ضعف تیم مذاکرهکننده و اشکالات توافقنامه، تیمی متشکل از مقامات عالیه و سران سه قوه تشکیل شده و تمامی تصمیمها پیرامون مذاکرات توسط اعضای این تیم گرفته شده و به مذاکرهکنندگان ابلاغ میشود. فرآیندی که در صورت صحت، استقلال عمل ظریف و روحانی را به عنوان راهبران مذاکرات نقض میکرد و با تمامی ساز و کارهای پیشین و مرجعیت شورای عالی امنیت ملی هم در تناقض قرار داشت. پس از این اظهارات عراقچی وجود چنین تشکیلاتی را از اساس منتفی دانست اما چندی بعد یکبار دیگر کوثری اعلام کرد که تیم ناظر وجود خارجی دارد و به معرفی برخی اعضای آن هم پرداخت. نکته جالب در این میانه آن بود که وجود چنین تیمی با این شرح وضعیت نمیتوانست مقرون به صحت باشد و بالاخره نیز مشخص شد که این تیم ناظر توسط برخی نمایندگان مجلس سامان یافته و از خود آنان بیرون نیست. حسین نجابت درخصوص تشکیل این تیم ناظر و وظایف آن خاطرنشان کرد: این کمیته در گام اول باید از متن دقیق توافقنامه ژنو و تعهدات پذیرفته شده، اطلاع یافته و پس از آن بر روند اجرای آن نظارت کند تا بازرسان آژانس یا برخی مقامات پا را فراتر از این توافقنامه نگذارند. حال باید دید این تیم ناظر چه حدود و ثغوری برای خود تعیین کرده و باعث ایجاد تضاد و اصطکاک یا تفاهم و همافزایی خواهد شد.
اظهارات تند منتقدان و مخالفان
این روزها اصولگرایان تندرو مجلس در اقدامی هماهنگ شدیدترین انتقادات را متوجه مذاکرات و توافقنامه هستهای میکنند و گویا به عزاداری پیرامون این موضوع هم سخت علاقهمندند. پس از سیاهپوش کردن روزنامه متعلق به مهرداد بذرپاش دیروز هم دیگر نماینده منتقد دولت در ابتدای نطق خود 30دی ماه را تسلیت گفت! حمید رسایی در این خصوص گفت: ۳۰دی روزی که دسترنج دانشمندان هستهای از بین رفت را تسلیت میگویم، اما این تنها واکنش تند نبود. نماینده ملایر نیز در سخنانی بیسابقه گفت: ملت عاشورایی ایران تحمیلهای توافقنامه ژنو را ظالمانه میداند. احمد آریایینژاد در ادامه نیز در قیاسی عجیب خاطرنشان کرد: مسئولان کنونی به تاریخ 100سال اخیر ایران بهوش باشند و در معاهدات و تفاهمات خوب دقت کنند تا لقب شاه سلطان حسین را در کارنامه خود حک نکنند و فردای تاریخ شرمنده نشوند. در ابعاد خارجی نیز نتانیاهو با خشم فزاینده به استقبال اجرایی شدن توافق رفته و ضمن ناکافی خواندن توافق، خواستار بازنگری در تصمیمها و توافقات برای متوقف کردن قطار هستهای ایران شده است. نخستوزیر کانادا که در طول چند سال گذشته خصمانهترین مواضع را نسبت به ایران در میان کشورهای خارجی داشته نیز در پارلمان رژیم صهیونیستی گفته است: تحریمهای اوتاوا علیه تهران «کاملا در جای خود» باقی خواهد ماند. این اظهارات در حالی است که اتحادیه اروپا و آمریکا برخی از تحریمهای ایران را لغو کرده و اتحادیه اروپا نیز برای دومین بار طی 2 روز گذشته تشکیل جلسه داده و قرار است قانونگذاران اتحادیه اروپا امروز درباره تعیین استراتژی اتحادیه اروپا در قبال ایران رایزنی كنند.
هیچ یک از طرفین متنی انتشار ندادهاند
سیدعباس عراقچی، مذاکرهکننده ارشد هستهای کشورمان که دیروز به مجلس رفته بود تا در دیدار با اعضای کمیسیون امنیت ملی در رابطه با روند مذاکرات به آنها توضیح بدهد، خاطرنشان کرد: هیچ یک از طرفین مذاکره، توافق بر سر مراحل اجرای قرارداد ژنو را منتشر نکرده است. در این مورد نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز خاطرنشان کرد: آقای عراقچی در این جلسه تاکید کرد تصمیمات پیرامون توافق در سطح عالی کشور هماهنگ میشود. معاون وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه تاکید کرد: ما در توافقنامه به جز پذیرش تعلیق غنیسازی 20 درصدی و تبدیل آن، هیچ توقف یا برگشت به عقبی را در صنعت هستهای کشور نپذیرفتهایم. نقوی اما از اعتراض نمایندگانی چون آقامحمدی، جوکار، کوثری، کریمی قدوسی و جلالی نسبت به توافقنامه خبر داده که با پاسخهای عراقچی روبهرو شده و وی تاکید کرده ممکن است نارساییهای فنی در لغو تحریمها از جمله در مورد تحریم نظام بانکی کشور وجود داشته باشد اما این نارساییها به زودی حل خواهد شد. اظهارات عراقچی پاسخی متقن به ایرادهای نمایندگان است چرا که وی از محرمانه بودن مذاکرات و مورد تایید مقامات عالیه بودن آن خبر داده و با این اوصاف جایی برای ایراد باقی نمیماند.