مبارزه سخت خواهر مری در جدال محیط‌ زیستی

رضا رئیسی: کشتار بی‌رحمانه گونه‌های ویژه حیوانی و وحوش کمیاب در اقصی نقاط ایران طی ماه‌های گذشته روندی بس شتابان و عجیب یافته است. این حجم از اقدامات بی سابقه تا بدان حد غیر منتظره و پر تکرار شده که توجه افکار عمومی به شکلی مضاعف به آن معطوف شده است و نوع و ترکیب این اتفاقات شائبه‌های جدی مبنی بر هدفمندی این اقدامات و خط تخریبی آن را به ذهن ها متبادر می‌کند. نوع و ترکیب این حوادث به گونه‌ای است که گویی پیامی در آن مستتر است و قصد تشویش اذهان عمومی نسبت به سازمان محیط‌زیست در آن موج می‌زند. در تمامی این اقدامات دهشتناک چند مولفه مشترک خط سیری هماهنگ را تداعی می‌کند. در تمامی موارد رخ داده هیچ ضرورت عقلانی یا خطر قریبی شکارچیان را تهدید نمی کرده و نمی‌توان توجیه عقلانی برای آن یافت، از سوی دیگردراین کشتارهای بیرحمانه هیچ منفعت مالی هم برای شکارچیان قابل تصور نیست، در تمامی این اقدامات نوع شکار حیوانات خارج از وضعیت متعارف و با سبعیت بسیار بوده‌گویی که قصد جریحه دار کردن افکار عمومی را داشته اند. از همه مهم تر آنکه پس از انتصاب معصومه ابتکار در راس سازمان حفاظت محیط‌زیست این سلسله اقدامات در بازه زمانی چند ماهه و متواتر رخ داده و این نکات جملگی نشان از غیر طبیعی بودن این اتفاقات می‌دهد. درواقع این سئوال بزرگ مطرح است که در طول چند ماه گذشته چه تغییر و تحول اجتماعی رخ داده که این اتفاقات سلسله‌وار را توجیه‌پذیر کند؟ پاسخ متعارفی برای این سئوال وجود ندارد الا اینکه جابجایی در راس سازمان حفاظت محیط‌زیست عده‌ای را بر آن داشته که با این اقدامات هماهنگ جنگ روانی براه انداخته و در مسیر سامان دهی به این حوزه حساس اخلال ایجاد کنند. به خصوص که ابتکار در دوران هشت ساله اصلاحات نیز نشان داده که اهل مسامحه و کوتاه آمدن در مقوله محیط‌زیست نیست و بدیهی است با حضور وی در سازمان محیط‌زیست شاهد تحولات عمده‌ای در این زمینه بوده و راه بر سوء استفاده زیاده طلبان و نقض کنندگان قانون بسته خواهد شد. آرمان در ادامه می نویسد: 

کشتارهای عجیبی که سونامی وار رقم خورد

ماجرای قتل حیوانات کمیاب و گونه‌های نادر حیوانی اواخر تابستان و اوایل پائیز امسال کلید خورد. اولین خبری که توجه همگان را به خود جلب کرد، کشتار پلنگ‌های نادر ایرانی بود که بطور متواتر در چند نقطه مختلف، طی بازه زمانی کوتاهی رقم خورد. ﺳﻪ ﻗﻼده ﭘﻠﻨﮓ اﯾﺮاﻧﯽ در اﺳتهبان، ﺧﺮم‌آﺑﺎد و ﺑﺎﻓﻖ بطرز عجیبی در ﮐﻤﺘﺮ از ١۵روز کشته شدند. چند روز بعد در شهر تایباد استان خراسان رضوی یک قلاده پلنگ ماده نیز بطور وحشتناک با ضربات متعدد چماق کشته شد. شاید عده‌ای این اتفاق را بخاطر حفاظت از دام ها طبیعی بدانند اما این نحو کشتن بسیار غیر طبیعی می‌نمود و از طرف دیگر همزمان با این اتفاقات در لرستان یک پلنگ به گله یک چوپان حمله کرده و 27 دام وی را دریده بود اما آن چوپان در اقدامی تحسین برانگیز از کشتن حیوان برغم داشتن سلاح سر باز زده بود و این نکته نشان می‌دهد که مردم در سطوح مختلف نسبت به حفظ محیط‌زیست آگاهی دارند. ضمن آنکه گزارشی مبنی بر آسیب به دام‌های این افراد هم مخابره نشده و آنها خود معترف بودند که پلنگ کشته‌شده هیچ آسیبی به اموال آنها نزده بود. بعد از کشتار پلنگ ها خبر مرگ یک خرس جوان در مازندران توجه افکار عمومی را به خود جلب کرد. کشته شدن این حیوان هم هیچ توجیه منطقی نداشت و مسببین تنها آن را زخمی کرده و رها کرده بودند. البته ماجراهای کشتار پلنگ‌های نادر و ارزشمند پایان نیافت و چندی بعد در تنکابن یک پلنگ دیگر نیز به دست دو نفر کشته شد که عوامل آن پس از دو هفته در اواخر دی ماه بازداشت شدند. یک حادثه تلخ دیگر در اوایل دی ماه این پرونده را سنگین تر کرد. در کمشچه اصفهان چند نفر با شلیک گلوله هفت روباه را کشته و پس از مثله کردن اجساد این حیوانات را شبانه در حاشیه جاده کمشچه - برخوار در کنار هم قرار داده بودند. اقدامی که نمی توان هیچ توجیه منطقی و عقلانی برای آن پیدا کرد. چند روز پیش نیز دو اتفاق ابعاد گسترده‌تری به این پرونده داد. پخش فیلمی که در آن چند نفر در استان اصفهان به جان یک کفتار راه راه که حیوانی بسیار نادر و در حال انقراض است می‌افتند و به وحشیانه‌ترین شکل ممکن این حیوان را با ضربات متعدد چوب و چماق و بیل تکه تکه می‌کنند و بالاخره کشتن گوزن زرد پارک حفاظت شده پردیسان که با شلیک سه گلوله به شکلی دیوانه‌وار از اتوبان همت به آن شلیک شده بود و باز نیز در این اتفاق هیچ توجیه عقلانی وجود ندارد و آن را می‌توان در راستای سلسله اقدامات هماهنگ ارزیابی کرد.

روندی که نیازمند توجه ویژه است

پس از این اتفاقات بسیار مشکوک و سلسله وار و بازداشت تنی چند از عوامل آن برخی از مسئولین محیط‌زیست طی واکنش هایی اعلام داشتند که این اقدامات را مشکوک می‌دانند که شاید اغراض و اهدافی در پشت آن باشد. احمد کیخا معاون زیست طبیعی سازمان محیط‌زیست در واکنش به این اتفاقات، چند روز پیش در گفت و گو با رسانه ها گفته بود: سعی می‌کنم این موضوع را سیاسی نبینم ولی کشتارهایی که در 10 روز گذشته پشت سر هم صورت گرفت، مشکوک است. وی خبر از تشکیل کمیته بحران هم در این زمینه با حضور سازمان‌های مردم نهاد داده بود. معصومه ابتکار نیز علاوه بر آنکه در گفت و گو با آرمان این اتفاقات را مشکوک اعلام کرده و خواستار توجه ویژه نهادهای اطلاعاتی و امنیتی شده بود. در وهله‌ای دیگر نیز تاکید کرده بود مجازات چنین جرم هایی که افکار عمومی را جریحه‌دار می‌کند بسیار اندک بوده و نقش بازدارندگی ندارد و خواستار بازنگری در قوانین شده بود. حال پس از این فعل و انفعالات روز گذشته خبر آمد که در «منطقه شکار و تیراندازی ممنوع گمیشان» در استان گلستان شکارچیان غیر مجاز این بار به مامورین محیط‌زیست حمله کرده و طی تیراندازی به آنان دو تن از مامورین را از ناحیه سر و دست زخمی کرده اند. با این اوصاف باید گفت گویا دست‌های پنهان شکارچیان غیر مجاز حد یقفی برای خود قائل نیستند و از آنجا که این اقدامات خط و ربط‌های مشترکی دارند نیاز به رسیدگی نهادهای اطلاعاتی و امنیتی به این موضوع و توقف آن یک ضرورت جدی است. نکته آنکه در خبرها داشتیم که معصومه ابتکار از سوی بنیاد جهانی انرژی به عنوان « بانوی محیط‌زیست جهان» انتخاب شده و این نکته نشان می‌دهد برخلاف تلاش مستمر عده‌ای در داخل برای تخریب چهره سازمان محیط‌زیست تلاش‌های این سازمان در جهان، نمود خوبی دارد و حال باید برای سامان بخشی این حوزه در داخل و ممانعت از سوء استفاده ناخیرخواهان مغرض و جلوگیری از آسیب به میراث ملی و فرا نسلی محیط‌زیست اقدام عاجلی را سامان داد.