بررسی حلقه مفقوده جامعه ایرانی
شادی گمشده مردم کجاست؟
یکی از نیازهای اساسی انسان، نیاز به شادی، سرگرمی و تفریح است. زندگی بشر امروزی به دلیل پیچیدگی و گرفتاری‌های روزمره، دستخوش تنش و ناملایمتی ها است.
سرویس اجتماعی خرداد/ محمد آریا نژاد: یکی از نیازهای اساسی انسان، نیاز به شادی، سرگرمی و تفریح است. زندگی بشر امروزی به دلیل پیچیدگی و گرفتاری‌های روزمره، دستخوش تنش و ناملایمتی ها است. بنابراین انسان امروزه، به مراتب بیش از گذشته به شادی، سرگرمی و تفریح نیاز دارد. در این میان مردم ایران به دلیل ویژگی های خاص فرهنگی جامعه ی خود، بیش از جوامع دیگر نیاز به تفریح، شادی و سرگرمی دارند. متاسفانه کمبود شادی در زندگی مردم ایران، به وضوح دیده می شود. تا آنجا که از سوی بسیاری از کارشناسان، جامعه ی ما جامعه ای ناشاد ارزیابی می شود، به تعبیر بهتر، در جامعه ی ایران، جو شادی کمتر به چشم می آید. کمبود شادی و تفریح در بین مردم آنچنان نگران کننده است که رئیس جمهور منتخب، جناب آقای دکتر روحانی نیز به صراحت از آن سخن گفته است. هفته ی پایانی خردادماه، برای بسیاری از ایرانیان، به عنوان هفته ای مملو از شادی، در خاطره ها ثبت شده است، اما جامعه پس از آن یک هفته، بازهم نیاز به شادی و تفریح دارد. مردم دوست دارند در خیابان، بوستان ها و فضاهای عمومی، شادمانی کنند. شادمانی جمعی و گروهی غم ها را از خاطر می برد و دشمنی ها را به دوستی، دورنگی ها را به یکرنگی و جدایی ها را به باهم بودن، تبدیل می کند. واکنش های هیجانی مردم به موج های شادی مقطعی، نظیر آنچه در هفته ی پایانی خرداد رخ داد، نشان می دهد که دل مردم ایران چه قدر برای شادی تنگ شده است.
شادی امروزه یک خواسته نیست،بلکه یک ضرورت است.
مردم دوست دارند که باهم و در کنارهم شاد زیستن و شاد بودن را جشن بگیرند. در این میان نکته قابل تامل برای شاد بودن مردم، درونی و نهادینه کردن روند شاد زیستن است. طی چند سال گذشته، به سبب سیاست های غلط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، فشارهای مضاعفی بر زندگی مردم تحمیل شده است که نتیجه ی آن را می توان در زندگی روزمره مردم مشاهده کرد. اغلب کارشناسان حوزه ی اجتماعی بر این باورند که بخش مهمی از جر و بحث ها، تنش ها، نزاع ها، برخوردها و درگیری های فیزیکی و گفتمانی که در کوچه و خیابان، وسایل حمل و نقل عمومی، اعم از مترو، اتوبوس، تاکسی و یا در محیط کار، بین شهروندان رخ می دهد، بازتاب اضطراب، فشار، استرس و عدم وجود شادی و تفریح مناسب در جامعه است. نگاهی به عملکرد و راهکارهای دولت نهم و دهم در این زمینه، نشان می دهد که متاسفانه دولت، برنامه مدون، منسجم و مشخصی برای ایجاد زمینه‌ها و زیر‌ساخت‌هایی که بتواند شادی و تفریح را در جامعه گسترش دهد، نداشته است. دولت حتی در مواردی چند، با عملکردهای خود زمینه ساز حذف شادی از زندگی مردم شده است. برای نمونه سخت پگیری ها، اعمال سلیقه های شخصی، عدم تولید برنامه های فرهنگی مناسب برای بهبود و تقویت فضای شادی در جامعه، عدم باور به ایجاد زیرساخت های لازم برای طراوت و شادی مردم، بکارگیری نیروهای غیر متخصص در نهادها و وزارتخانه های مرتبط با فضای فرهنگی و اجتماعی و بی رغبتی نسبت به برگزاری جشن های ملی و مذهبی به صورت فراگیر در جامعه را می توان در راستای این امر ارزیابی کرد. در حقیقت دولت با بی توجهی به موارد ذکر شده، در تشدید و افزایش روحیه یاس، ناامیدی و خمودگی جامعه، موثر بوده است.
براي شاد كردن ميليون‌ها ايراني چه بايد كرد؟
شاد کردن مردم و شادی جامعه، تنها در حضورهای موردی مردم در خیابان و بوق و جیغ زدن محدود و خلاصه نمی شود. بنابراین نباید منتظر ماند تا انتخاباتی برگزار شود و یا یکی از تیم های ورزشی کشور، پیروزی ای در مسابقه های ورزشی بدست بیاورد تا مردم با حضور در خیابان به شادی بپردازند. نهادها و سازمان های مدنی، می بایست فضایی فراهم بیاورند که مردم بتوانند هر روز و هر ساعت که اراده کنند، محیطی مناسب برای ابراز شادی و شادمانی به صورت خانوادگی و گروهی در اختیار داشته باشند. با در نظر گرفتن فرهنگ ملی و دینی جامعه ی ایرانی، مقصود از شادی همگانی، خوشگذرانی به سبک و شیوه ی غربی نیست، بلکه با توجه به تعدد و گستردگی جشن ها و آیین های ملی، مراسم های بومی و سنتی و عیدهای مذهبی کشور ظرفیت بسیار مناسب و فراوانی برای برگزاری جشن های همگانی دارد. هر کدام از جشن های ملی و عیدهای مذهبی، بستر مناسبی برای گسترش و نهادینه کردن فرهنگ شادی در بین مردم است. ورزش نیز يكي از بخش‌ها و پدیده های فراگير اجتماعي است که با پیروزی ها و موفقیت های بین المللی، موجب می شود مردم به صورت خودجوش و فارغ از تمامي مشكلات اقتصادي و معيشتي در خانه، محل کار، تحصیل، کوچه و خيابان‌ها دست به شادی بزنند. دولت دکتر روحانی، می بایست با شناسایی اين فرصت ها، ایجاد زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری، بهره گیری از نیروهای متخصص اجتماعی، استفاده از فضاها و محیط های مناسب شهری همانند بوستان ها، پارک ها، فرهنگسراها و ورزشگاه ها، گام های عملی در این زمینه بردارد و بتواند به دفعات، شرایط ابراز شادمانی در محیط های عمومی را برای مردم فراهم بیاورد. درايت و برنامه‌ريزي‌هاي هوشمندانه دولتمردان آینده در فراهم کردن محیطی شاد در جامعه برای مردم، نقش راهبردی دارد. بدون شک پیامد وجود جامعه ای شاد و حضور شهروندانی شادمان در محیط اجتماعی، برای پیشبرد هدف های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دولت، تاثیری مثبت و سازنده خواهد داشت.
