">
وقتی صحبت از ثروت به میان میآید، ذهن بسیاری به سمت خانههای مجلل، اتومبیلهای کلاسیک و تعطیلات رویایی میرود. اما واقعیتی که در مورد ثروت انباشته شده در دستان نخبگان مالی جهان وجود دارد، این تصورات را کوچک و ناچیز جلوه میدهد.
یک درصد ثروتمندترین افراد جهان و در راس آنها 10 نفر اول، نه تنها مالکیت بخشهای عظیمی از شرکتهای چندملیتی و صندوقهای سرمایهگذاری میلیارد دلاری را در اختیار دارند، بلکه جزایر خصوصی، جتهای شخصی و حتی شرکتهای فضایی، بخشی از داراییهای آنهاست. این سطح از ثروت، سوالی اساسی را مطرح میکند: چه میزان از کل پول و داراییهای موجود در جهان واقعاً در اختیار این گروه کوچک، یعنی 10 نفر اول فهرست ثروتمندان، قرار دارد؟ و پولدار ترین فرد جهان کیست و چه سهمی از این کیک عظیم دارد؟
پاسخ دقیق به این سوال به طرز شگفتآوری پیچیده است. محاسبه کل ثروت جهان (شامل داراییهای مالی، املاک و مستغلات، منابع طبیعی و غیره) و همچنین ارزش خالص داراییهای 10 فرد ثروتمند برتر که دائماً در حال نوسان است، چالشهای آماری عظیمی را به همراه دارد. با این حال، با بررسی دادههای موجود در مورد ثروت میلیاردرها و گروه یک درصدی، میتوانیم به تصویری روشن از مقیاس خیرهکننده این تمرکز ثروت دست یابیم.
برای درک جایگاه 10 فرد برتر، ابتدا باید نگاهی به گروه بزرگتر، یعنی یک درصد ثروتمندترین خانوارهای جهان بیندازیم. بر اساس دادههای اخیر (مربوط به اوایل سال 2025)، برای قرار گرفتن در این گروه، یک خانوار به حداقل دارایی خالص حدود 13.7 میلیون دلار نیاز دارد. این رقم به خودی خود فاصله نجومی با دارایی خالص یک شهروند متوسط جهانی دارد.
در ایالات متحده، به عنوان نمونهای از یک اقتصاد بزرگ، یک فرد برای پیوستن به جمع یک درصدیها باید درآمد سالانهای معادل 407,500 دلار داشته باشد و این رقم برای یک خانوار به 591,550 دلار میرسد. این در حالی است که متوسط درآمد خانوار در آمریکا در سال 2023 حدود 80,610 دلار بوده است.
این شکاف درآمدی و ثروتی که در دهههای گذشته به طور فزایندهای عمیقتر شده، ناشی از عواملی چون تسلط روزافزون ثروتمندان بر بازارهای سهام (دولتی و خصوصی) و بهرهمندی از سیاستهای مالیاتی خاص است. این گروه یک درصدی، که شامل کارآفرینان موفق، مدیران ارشد اجرایی، متخصصان پردرآمد و وارثان ثروتهای کلان میشود، سهم نامتناسبی از درآمد و ثروت ملی را در اختیار دارد. در آمریکا، این گروه بیش از 22 درصد کل درآمد ناخالص تعدیل شده (AGI) را کسب میکند.
گروه یک درصدیها خود شامل زیرمجموعهای بسیار خاصتر و ثروتمندتر است: میلیاردرها. بر اساس سی و هشتمین فهرست سالانه میلیاردرهای جهان توسط فوربس در سال 2024 (که دادههای آن تا اوایل 2025 معتبر است)، 2781 نفر در سراسر جهان دارای ثروتی بیش از یک میلیارد دلار بودهاند
مجموع ثروت این افراد، رقم حیرتانگیز 14.2 تریلیون دلار برآورد شده است. این عدد به تنهایی از تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورهای بزرگ جهان بیشتر است و نشاندهنده قدرت اقتصادی عظیمی است که در دست کمتر از 3000 نفر متمرکز شده است. در میان این افراد، پولدارترین فرد جهان همواره در کانون توجه قرار دارد.
حال به سوال اصلی بازگردیم: 10 نفر اول این فهرست چه سهمی دارند؟ فهرست 10 ثروتمندترین افراد جهان به شرح زیر است:
محاسبه مجموع دقیق ثروت این 10 نفر و مقایسه آن با کل ثروت جهانی (که تخمینهای مختلفی از چند صد تریلیون دلار برای آن وجود دارد) دشوار است. اما با اطمینان میتوان گفت که این 10 نفر، بخش قابل توجهی از کل 14.2 تریلیون دلار ثروتِ تمام میلیاردرهای جهان را در اختیار دارند.
اگر ثروت تمام 2781 میلیاردر جهان به خودی خود نشاندهنده تمرکز بالاست، ثروت انباشته شده در دستان تنها 10 نفر اول، نمایانگر تمرکزی به مراتب شدیدتر و حیرتانگیزتر است. این افراد نه تنها در صدر فهرست میلیاردرها قرار دارند، بلکه فاصله آنها با نفرات بعدی نیز اغلب بسیار زیاد است.
بنابراین، هرچند ارائه یک درصد دقیق برای سهم 10 نفر اول از کل ثروت جهان میسر نیست، اما واضح است که این سهم به طور نامتناسبی بزرگ است. آنها نماینده قلهی قلهی هرم ثروت جهانی هستند و داراییهایشان تأثیر شگرفی بر اقتصاد جهانی، نوآوری و حتی سیاست دارد. پولدارترین فرد جهان به تنهایی ثروتی معادل تولید ناخالص داخلی کشورهای متوسط دارد.
در راس این فهرست، ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس، به عنوان پولدارترین فرد جهان ، با دارایی خالص تخمینی 316 میلیارد دلار قرار دارد.
در کنار فهرست کلی ثروتمندان، بررسی جایگاه زنان نیز حائز اهمیت است. بر اساس دادههای اول آوریل 2025، آلیس والتون (Alice Walton)، وارث ثروت والمارت، با دارایی خالص 106 میلیارد دلار به عنوان یکی از پولدارترین زنان جهان شناخته میشود. هرچند او در فهرست 10 نفر برتر کل جهان در آن تاریخ قرار نداشت، اما ثروت او نشاندهنده حضور زنان در ردههای بالای ثروت جهانی است، اگرچه تعداد آنها نسبت به مردان همچنان کمتر است.
در پاسخ به این سوال که چند درصد پول دنیا در اختیار 10 ثروتمند اول جهان است، باید گفت که عدد دقیقی وجود ندارد، اما شواهد به وضوح نشاندهنده تمرکز بیسابقه و عظیم ثروت در دستان این گروه کوچک است.
این 10 نفر، که در راس آنها پولدارترین فرد جهان قرار دارد، نه تنها بخش بزرگی از ثروت کل میلیاردرهای جهان (14.2 تریلیون دلار) را در اختیار دارند، بلکه داراییهای آنها نمادی از شکاف عمیق ثروت در مقیاس جهانی است.
درک مقیاس این تمرکز ثروت، اولین گام برای ورود به بحثهای مهمتر در مورد علل، پیامدها و آینده توزیع ثروت در جهان است؛ جهانی که در آن پولدارترین فرد جهان میتواند به تنهایی اقتصادهای ملی را تحت تأثیر قرار دهد.