عمان نزدیک‌تر به تهران، دورتر از ریاض

کشور پادشاهی عمان با 4 میلیون جمعیت و مجموع 82 میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی یکی از نزدیک ترین همسایه های عربی ایران به حساب می آید و طرح خط لوله صادرات گاز ایران به عمان در صورت تحقق، نخستین همکاری اقتصادی در این سطح بین ایران و یکی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است.

خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به توافق ایران و عمان در سفر ماه گذشته ˈحسن روحانیˈ رییس جمهوری ایران به مسقط برای احداث خط لوله صادرات گاز ایران به عمان نوشت: این خط لوله در سال 2017 به بهره برداری می‌رسد و نشانه ای از تلاش عمان برای مقابله با هژمونی طلبی عربستان سعودی است.

بلومبرگ با اشاره به اینکه عمان بر خلاف دولت عربستان، ایران را تهدیدی برای منطقه نمی بیند، بلکه بر عکس از نظر مقامات مسقط رابطه با تهران فرصتی اقتصادی و سیاسی برای این کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس است، از قول ˈعبدالخالق عبداللهˈ نویسنده و آکادمیسین اماراتی کتاب ˈنظام منطقه ای خلیج فارسˈ می‌نویسد: عمان اشتیاق چندانی به همگرایی و همکاری نزدیک با دیگر اعضای شورای همکاری خلیج فارس ندارد و فکر نمی کنم در آینده نیز داشته باشد. عمانی ها همواره خود را کشوری جدا از دیگر اعضای شورای همکاری خلیج فارس می دانند.ˈ

بلومبرگ در ادامه با اشاره به اختلافات دیرپای بین ایران و عربستان بر سر برخی موضوعات منطقه ای و برنامه هسته ای می نویسد: اگر طرح خط گاز ایران به عمان تکمیل شده و به بهره برداری برسد، این نخستین همکاری در این سطح بین ایران و یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود.

سفیر سابق آمریکا در بحرین درباره این خط لوله گازی می گوید: مخالفت های آمریکا با طرح های مشابه صادراتی ایران تا حالا شامل این خط لوله نشده و واشنگتن در قبال این خط لوله سکوت کرده است.

ˈعبدالله بابود ˈ مدیر گروه مطالعات خلیج فارس در دانشگاه قطر نیز درباره عدم مخالفت آمریکا با این خط لوله گازی می گوید: آمریکا نیاز دولت عمان را درک می کند ، عمان به واردات گاز نیاز دارد و واردات کنونی گاز این کشور از کشورهای همسایه (عربی) کفاف مصرف رو به تزاید این کشور را نمی دهد.

بلومبرگ روابط ایران و عمان را به پیش از انقلاب اسلامی و به سال 1973 پیوند می دهد. در آن سال محمد رضا شاه با ارسال نیرو به عمان جلوی سقوط حکومت سلطان قابوس را در نتیجه یک شورش داخلی گرفت و از آن زمان تا کنون روابط دو کشور حسنه و خوب بوده است.

ˈکولین شپˈ تحلیلگر بریتانیایی مسایل خاورمیانه می گوید: بر خلاف دولت عربستان سعودی، دولت عمان ایران را تهدیدی برای خود نمی بیند و برای همین، پادشاهی مسقط خود را از طرح های سعودی ها برای همگرایی ببیشتر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس علیه ایران، دور نگه می دارد.

بلومبرگ در ادامه می نویسد: البته عمان تنها کشور عضو شورای همکاری نیست که از سیاست های منطقه ای عربستان دوری و با هژمونی طلبی عربستان بر منطقه مقابله می کند، بلکه کشور قطر نیز اخیرا به شدت با عربستان در این زمینه مشکل پیدا کرده و حتی کار به احضار سفیر عربستان از دوحه کشیده است.

به گزارش عصر ایران، بلومبرگ می نویسد: در اجلاس دسامبر سال گذشته شورای همکاری وقتی وزیر خارجه عربستان پیشنهاد نشستی برای بررسی موضوع انتقال از وضعیت شورا به اتحادیه همکاری خلیج را داد، وزیر خارجه عمان میکروفون خود را روشن کرد و در مخالفت با این ایده سخن گفت.

کولین شپ در این باره می گوید: البته عمانی ها مخالفت های خود با عربستان را بسیار محتاطانه تر دنبال می کنند و همانند قطر نیستند.

کریستوفر دیوید سون نویسنده کتاب ˈپس از شیخ ها، سقوط محتمل پادشاهی های عربی خلیج فارسˈ معتقد است: سلطان قابوس هوشمندترین رهبر در بین رهبران منطقه است. او به نوعی کارگزار آمریکا در منطقه است و در عین حال رابطه نزدیکی با ایران دارد و همزمان در حالی که عضوی از شورای همکاری خلیج فارس است با ایده هژمونی طلبی عربستان بر منطقه مخالفت می کند.