فوتبال چگونه مانع گسترش ایدز می شود؟
جام جهانی بدون ایدز. این برنامه ای است که سازمان مبارزه با HIV سازمان ملل با همکاری فیفا در دستور کار قرارداده است. استفاده از تبلیغ در یکی از بزرگترین رویدادهای ورزشی جهان بهترین فرصت است تا آنها امیدوار باشند که تا سال ۲۰۱۵ شیب ابتلا به این بیماری را کاهش بدهند.
جام جهانی بهترین فرصت برای تبلیغ پیشگیری از ایدز است. این مسابقات را میلیون ها نفر در سراسر جهان تماشا می کنند.
جام جهانی بدون ایدز. این برنامه ای است که سازمان مبارزه با HIV سازمان ملل با همکاری فیفا در دستور کار قرارداده است. استفاده از تبلیغ در یکی از بزرگترین رویدادهای ورزشی جهان بهترین فرصت است تا آنها امیدوار باشند که تا سال ۲۰۱۵ شیب ابتلا به این بیماری را کاهش بدهند. اتفاقی که با کمک ورزشی ها به نظر شدنی است. ورزشکاران و به خصوص فوتبالیست ها همیشه در این کارها پیشقدم بوده اند و این می تواند شروعی دوباره باشد برای اینکه میزان مبتلایان به ایدز به عدد صفر نزدیک شود. شاید هرگز به عدد صفر نرسد اما می تواند به این عدد نزدیک شود. در این مصاحبه دکتر" محمت هولکی اوز" به عنوان نماینده صندوق جمعیت سازمان ملل در ایران و دکترفرداد درودی نماینده unaids در ایران حضور داشتند.
یک رویداد بزرگی دارد در دنیا اتفاق می افتد به نام جام جهانی. ایران هم بخشی از این رویداد مهم است. چطور شد که ملل متحد تصمیم گرفت در کنار فوتبال به فکر توسعه اهدافش باشد. البته کمی دیر استارت این کار را زدید.
درودی: اطلاعات زیادی وجود داشت درباره تاثیر ورزش، به خصوص ورزشهای هوازی روی وضعیت ایمنی افرادی که با HIV زندگی می کنند. از طرف دیگر بعضی از مقاله ها نشان داده است که ورزش کاهش دهنده استرس است و تاثیر زیادی روی روح و روان دارد. همه اینها کمک میکند به تقویت سیستم ایمنی. از سمت دیگر ستاره ای ورزشی برای جوانان الگو هستند و می توانند به عنوان مروجین سلامت برای جوانان باشند. در سال ۲۰۰۴ UNAIDS آمد تفاهم نامه ای را با کمیته المپیک امضا کرد. افزایش آگاهی افراد و تلاش برای نابودی این بیماری از اهداف این تفاهم نامه بود. استارت این کار ده سال پیش خورده شد. در سال ۱۳۸۹ و هم زمان با جام جهانی در آفریقا و با توجه به قدرت فوتبال یک بسیجی شروع شد برای پیشگیری انتقال HIV از مادر به کودک. چون تخمین زده می شد که در نوده دقیقه زمان فوتبال ۸۰ تا بچه به ایدز مبتلا می شوند. آنها سعی کردند این دو موضوع را به هم وصل کنند. همان زمان هم فوتبالیست های زیادی برای این کار پیشقدم شدند. در همان سال آنها از همه پتانسیل های ورزشی استفاده کردند تا ایدز را مهار کنند. ما حالا در سال ۲۰۱۴ هستیم و جام جهانی را پیش رو داریم. تا سال ۲۰۱۵ این کمپین ادامه خواهد داشت. دنیا تعهد کرده است تا این سال خیلی از بیماری ها را کنترل کند و این برای ما اهمیت دارد.
اوز: آقای دکتر توضیحات کلی را دادند اما صندوق جمعیت ملل متحد تنها آژانسی است که با unaids همکاری می کند. ما توافق نامه ای را با آنها امضا کرده ایم و مهمتر اینکه در برنامه ای که ما در ایران داریم یکی از خروجی های برنامه متمرکز است روی ایدز و دیگر بیماری های مقاربتی و عفونتی.
یک بحثی که وجود دارد این است که چقدر امیدوار هستید تا با کمک فوتبال این روند را پیش ببرید.
دورودی: همان طور که می دانید جمعیت عظیمی جام جهانی را مشاهده می کنند. فوتبال می تواند وسیله خوبی باشد برای انتقال پیام ها. برزیل یکی از کشورهایی است که پیشرو در کنترل ایدز هستند. طرف ما در این برنامه جوانان هستند و به عقیده ما می شود کارهای بزرگی را انجام داد.
اوز: در حال حاضر از هفت و نیم میلیارد جمعیت جهان حدود ۱.۸ میلیارد نفر در سن ۱۰ تا ۲۴ قرار دارند. از هفتادو پنج میلیون جمعیت ایران هم تقریبا یک سوم را جوانان تشکیل می دهند و نیمی از این جمعیت زیر سی سال قراردارندوبنابراین می توانیم بگوییم جمعیت زیادی از ایران و جهان را جوانان تشکیل می دهند. دخترها و پسرهای جوان هم طرفداران اصلی فوتبال هستند. بنابراین هم در ایران (که فکر می کنم شدت این طرفداری بیشتر است) این یک فرصت طلایی برای تمام کشورها است تا بتوانند آگاهی ها را افزایش بدهند. در حال حاضر دانش و شناخت جوانان نسبت به ایدز زیاد نیست و ما باید از این فرصت طلایی استفاده کنیم و این دانش را ارتقا بدهیم.
معظلی که وجود دارد این است که یک قبحی در این زمینه در ایران وجود دارد. وقتی خیلی ها اصلا نمی دانند این چه بیماری ای است شما چطور می خواهید با آن مبارزه کنید؟
درودی: یکی از مشکلات بر سر راه کنترل بیماری ایدز تابویی است که وجود دارد. هم اطلاع رسانی نمی شود و هم مردم نمی توانند این بیماری را به خوبی درک کنند. یکی از اهداف ما همین اطلاع رسانی است. ما باید مردم را آگاه کنیم. هر بیماری ای یک سری عواملی دارد. این عوامل باید برای مردم مشخص شود تا بتوانند پیشگیری کنند. منتها مسئله ایدز یک خصوصیتی دارد. جمعیت هدف ما برای اطلاع رسانی خصوصیت های مختلفی دارند. بعضی ها پرخطر رفتار می کنند که به این افراد باید رودررو آموزش داد. خیلی از آموزشها را نمی توان در جمع بیان کرد. در غیر اینصورت اطلاع رسانی به خوبی انجام نمی شود.
شما از کشوری می آیید که سطح فرهنگی اش متفاوت از ایران نیست. تمام چیزهایی که در اینجا هنجار است در کشور شما هم وجود دارد. شما در کشور خودتان برای پیشگیری از ایدز چه کار کردید؟
اوز: نه تنها در ترکیه بلکه در خیلی از کشورها که برنامه های آگاهی از ایدز را دارند دارد دو کار اساسی انجام می شود. یکی اینکه چه مسائلی برای جوانان در این کشورها مهم است و دوم اینکه راه های مناسب ارتباطی را پیدا و این راه ها را تقویت کنند. شناخت این راه های ارتباطی با توجه به فرهنگ ها باعث می شود تا هر کشوری راه خودش را پیدا کند. اما آن چیزی که مشترک است در بین این کشورها این است که به جوانان خودشان اعتماد کردند. جوانان علاقه مندند تا در رابطه با مسائل جنسی ارتباط برقرار کنند. این می تواند به ما کمک زیادی بکند. ما نباید از آموزش دادن به جوانان ترس داشته باشیم. این آموزش ها درک صحیح می دهد و باعث می شود تا ارتباطات جنسی در سن مشخص خودش برقرار شود.
چقدر امیدوارید که جمعیت برجسته ما بیایند و در زمینه ایدز مبارزه کنند.
درودی: جوان ها از نظر ما سرمایه اند. ما رابطه خوبی با جوانان داریم. گروه جوانان یکی از محوریت های کنترل ایدز است. من مثالی می زنم. دو سال پیش جایزه روبان قرمز را به یک NGO جوان ایرانی دادند به نام افرای سبز از کرمانشاه. آنها در مسال دیگر هم فعالیت می کنند و موفق هم هستند. سابقه خوبی در ایران وجود دارد. خود ما با هلال احمر داریم کار می کنیم و فکر می کنم ما باید بیشتر و بهتر کار کنیم که در این صورت می توان امیدوار بود بحث کنترلی ما در اجرا هم موفق باشد. ما گروه های مشورتی هم داریم که به ما کمک می کنند چطور پیام ها را انتقال بدهیم.
اوز: سازمان جوانان هلال احمر ایران ظرفیتی قوی دارد. فکر می کنم ۵ میلیون جوان عضو این سازمان هستند. انها داوطلب این هستند که در هرگونه خطری آمادگی خودشان برای کمک کردن را اعلام می کنند. این ظرفیت خوبی است که ما می توانیم از آن استفاده کنیم. ما برنامه ای داشتیم با هلال احمر و یک آموزش آبشاری را اجرا کردیم. اینکه چطور از زنان و دختران در بلایای طبیعی محافظت شود. در این برنامه ۲۰۰ داوطلب جوان آموزش داده شده اند و به ۷ تا از استان های ایران رفتند تا آموزش های دیگر را ببینند. ما چند آموزش دهنده اصلی داریم و هلال احمر امروز خودش می تواند تمام این کارها را انجام بدهد.
ما در حال حاضر دو بخش داریم، یکی استفاده از ورزش برای تبلیغات این کمپین و یکی از استفاده از پتانسیل ورزشی برای کسانی که مبتلا به این بیماری شده اند. ورزش چقدر می تواند به بیماران مبتلا کمک کند.
درودی: ما در سطح کشور پانزده باشگاه ثابت در مراکز استانها داریم که کارشان حمایت از بیماران مبتلا است. این باشگاه ها با باشگاه های ورزشی در ارتباط هستند و در رشته های ورزشی مورد علاقه افراد برای آنها بلت تهیه می کنند. من یکی چیزی هم بگویم که ورزش های سنگین برای بیماران مبتلا به ایدز توصیه نمی شود. مثل راگبی. ورزش هایی مثل یوگا و ایروبیک خیلی کمک کننده است. این ورزش ها سطح سلول ایمنی بدن این مبتلایان را بالا می برد. ما رابطه خوبی با فدراسیون ورزشهای همگانی داریم. ما می خواهیم یک ورزش جدید را برای بیماران معرفی کنیم. رایتونیک زیر مجوعه ورزشهای هوازی است که استفاده می کند از حروف بریل برای حرکات دست و پا و بدن. این ورزش در فرانسه ثبت شده است اما یک خانم ایرانی آن را ابداع کرده است. بنابراین ما فکر می کنیم با ادامه این وضعیت بتوانیم بچه ها را بیشتر ترغیب بکنیم. ما تحقیقاتی را هم شروع کرده ایم که ببینیم گروه هایی که ورزش می کنند چه فرقی می کنند با بیمارهایی که ورزش نمی کنند.
مجید جانسون قهرمان NBA و…
مجید جانسون خیلی معروف است. او می گفت: «آنها به من گفته اند حالا که اچ آی وی گرفته ای بسکتبال تو را می کشد اما من جواب دادم این طور نیست اگر بسکتبال بازی نکنم می میرم. » او نشان داد با ورزش کردن و مصرف کردن دارو می توان سلامت را حفظ کرد.
نمونه دیگری بوده؛کسی که پاک شده باشد؟
درمانی وجود ندارد، فقط می توان آن را کنترل کرد. ورزش خیلی کمک می کند و سیستم ایمنی را تقویت می کند.
چقدر می شود با نیروی ستاره ها جوانان را ترغیب کرد تا آگاهی خودشان را بالا ببرند و…
ما به آنها می گوییم سفیرهای حسن نیت. آنها کسانی هستند که حاضرند داوطلبانه این کار را انجام بدهند و یک دوره هم دارد. در یک دوره دایی با یونیسف همکاری می کرد. او چهره شناخته شده ای است و مردم به حرف های او توجه می کنند. در حال حاضر ما دو تا سفیر حسن نیت داریم. بالاک و آدبایور. می شود از چهره های هنری هم استفاده کرد. مهم انتقال پیام است. ما دعوت می کنیم از همه چهره های ورزشی که اگر دوست داشتند در این زمینه اعلام آمادگی کنند.
اوز: من یک پیشنهاد دارم. ما به صورت مشترک می توانیم یک سفیر حسن نیت از بازیکنان تیم ملی انتخاب کنیم تا در برزیل نماینده کارزار کمپین ایدز باشد. جواد نکونام یا هر بازیکن دیگری. وقتی ملی پوشان در ایران هستند ما برویم در کمپ و بچه ها را ببینیم و نکونام را به عنوان سفیر خودمان معرفی کنیم.
امروزه گام های بزرگی برداشته شده برای مهار این بیماری. خود شما چقدر امیدوارید تا بتوانید این بیماری را کنترل کنید.
شیب این اتفاق خوب است. البته در خاور میانه و شمار آفریقا ما روند کندی را شاهد هستیم. اما این کمپ هدفش همین است تا به دیدگاه رسیدن به صفر ما را نزدیک بکند. به قول معروف یک شوت دیگر تا رسیدن به هدف. به نظر می آید این کمپین می تواند بسیار موثر باشد برای نزدیک تر کردن ما به صفر.
اوز: یک روز یک مورچه می حواست راهی مکه شود. به او گفتند تو با این قدم های کوچک فکر می کنی به مکه می رسی؟ که مورچه گفت: «حتی اگر در راه مکه هم بمیرم حاجی حساب می شوم. » مهم آن رسیدن به هدف است. هدف رسیدن به صفر است اما هر قدمی که در این راستا بر می داریم دارد شمارش می شود. ما می خواهیم از کاپیتان تیم ملی و بقیه بچه ها استفاده بکنیم تا این قدم ها برای رسیدن به صفر بیشتر شود.
یکی از شعارهای ورزش این است که دشمن اعتیاد است. در ایران یکی از دغدغه ها است به چالش بزرگی تبدیل شده است. برای این هم فکری کرده اید؟
درودی: بیشتر ایرانی ها از طریق تزریق به ایدز مبتلا می شوند. از چندین سال پیش ما کارهای مشترکی را در زمینه آری گفتن به ورزش و نه گفتن به اعتیاد شروع کرده ایم. ما می دانیم مجموعه ورزشی ایارن هم لیگ های خودشان را نامگذاری می کنند. این خوب است. ترویج ورزش برای سلامتی و مبارزه با اعتیاد یکی از ستون های ملل متحد است. یکی دیگر از همکاران ما یونیسف است که با باشگاه استقلال تفاهم نامه ای را امضا کرده بود.
اوز: ما می دانیم که ورزش مستمر می تواند به سلامت کمک کند. اگر ایران می خواهد روی جمعیت جوانان خودش سرمایه گذاری کند باید روی سلامت آنها سرمایه گذاری کند. رفتارهای بهداشتی و سالم است که آنها را از مخاطرات دور می کند. امروز باید سرایه گذاری شود به خاطر اینکه همین امروز هم دیر است و ما باید سال های قبل این کار را می کردیم. کاشتن یک دانه درخت باید سال های قبل اتفاق می افتاد. ما امروز با این دانه را بکاریم.
