ايران و آمريكا و نتيجه 20ژوئيه
حميدرضا آصفي
20ژوئيه همزمان با 29تيرماه موضوع توافقنامه جامع ايران با كشورهاي 1+5 تدوين و تنظيم می‌شود؛ البته بايد دانست آخرين مذاكرات بين طرفين در وين درگير چالش‌هاي جدي بود و هركدام ديدگاه‌هاي خود را در مورد مباحث كليدي و محوري داشتند و چند روز مذاكراتي كه در وين صورت گرفت نتوانست به كم كردن این فاصله‌ها كمك كند؛ بعد از آن ضرورت مذاكرات ميان‌دوره‌اي به وجود آمد كه مذاكرات اول را بين وزير خارجه ايران و مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا يعني آقاي ظريف و خانم اشتون داشتيم كه اين مذاكرات قدري فضا را تلطيف كرد و منجر به مذاكرات كارشناسي ميان طرفين شد. بعد از آن، با وجود اختلاف‌هاي جدي و چالشي كه در گفت‌وگوهاي وين به وجود آمد، مذاکرات دوباره در ريل خود قرار گرفت. برقراري مذاكرات دوجانبه و چندجانبه در عرف بين‌الملل امر نامتعارفي نيست بنابراين در اين راستا ايران هم با آمريكا مذاكره مي‌كند و هم با روسيه و ديگر كشورها؛ آنچه مسلم است اين كه اين مذاكرات به تفاهم بهتر در مذاكرات آتي كه در 26 خرداد قرار است برگزار شود، كمك مي‌كند. در اين ميان لازم به ذكر است مذاكره با آمريكا متمايزتر از مذاكرات با ديگر كشورهاست كه براي اين تمايز مي‌توان چند دليل بيان كرد؛ اول آنكه اين مشكلات و بي‌اخلاقي را خود آمريكا در گذشته به وجود آورده، دوم آنكه اكثر تحريم‌ها از سوي آمريكا صورت گرفته و اين كشور موجب شده ايران با برخي از كشورهاي اروپايي و آسيايي مراودات بیشتری داشته باشد. دليل سوم اين كه كشور آمريكا بر ديگر كشورهاي 1+5 به ويژه كشورهاي اروپايي نفوذ قابل توجهي دارد لذا اين مذاكرات يعني مذاكرات دوجانبه ايران و آمريكا از اهميت بسزايي برخوردار است. از سوي ديگر اين مذاكرات نشان مي‌دهد طرفين چه طرف ايراني و چه طرف مقابل، عزمشان جدي است تا در اين مذاكرات به يك تفاهم دست پيدا كنند و اين مساله كاملا مشهود است بويژه آنكه آمريكايي‌ها در تيم مذاكرات خود دو عنصر كليدي اضافه كرده‌اند يعني آقاي ساليوان؛ فردي كه مورد قبول و اعتماد آقاي اوباماست و ديگري ويليام برنز كه اين دو قادرند در صورت بروز مشكل و ايجاد گره‌اي در مذاكرات تاثيرگذار باشند و از سوي آمريكا بتوانند بدون مشورت مسائل را رفع و رجوع كنند بويژه آنكه آقاي برنز در برخي مذاكرات محرمانه با جمهوري اسلامي ايران حضور داشته است بنابراين اين افراد با چنين سابقه‌اي مي‌توانند خطوط قرمز ايران را درك و حساسيت‌ها را به خوبي بفهمند. بنابراين با اين تركيب اميدواريم زياده‌خواهي‌هاي آمريكا كم شود و در رفتار خود نوعي انعطاف نشان دهند و يك انتخاب ساده يعني پذيرش حقوق ايران را در پي داشته باشد. بنابراین مي‌توان انتظار داشت كه طرفين يعني ايران و 1+5 با دستي پر به مذاكرات 26خرداد بروند اما اگر در اين مذاكرات دوجانبه موضوعات كليدي حل نشود كه براي ما يكي از اين موضوعات چگونگي رفع تحريم‌هاست جمهوري اسلامي ايران اعتقاد دارد هرگاه به توافقنامه جامع دست پيدا كرديم، بايد تحريم‌ها بلافاصله برداشته شود به ويژه تحريم‌هاي يكجانبه‌اي كه خود آمريكا اعمال كرده است. نكته ديگر اين كه بالاخره در مهرماه ماموریت خانم وندي شرمن پایان می‌پذیرد همچنين خانم اشتون ماموريتش تمام مي‌شود و بعد از آن تغييرات جدي به وجود خواهد آمد در نتيجه اين مسائل خود موجب مي‌شود تا طرفين مصمم شوند كه در ظرف زماني كه پيش‌بيني شده گفت‌وگوها به نتيجه برسد. البته اين تكاپو تنها در ايران و 1+5 ديده نمي‌شود بلكه تحركاتي در رژيم صهيونيستي و همچنين تحركات گسترده‌اي در ميان سناتورها مي‌بينيم در جهت مقابل يعني تلاش براي به نتيجه نرسيدن مذاكرات. يادمان نرود در سال انتخابات كنگره هستيم و تغييراتي نیز در كنگره به وجود خواهد آمد كه نقش كاردي دولبه براي اوباما را بازي مي‌كند يعني هم می‌تواند مفيد باشد و هم تاثيري منفي داشته باشد كه نمي‌توان از نظرها دور داشت. در مذاكرات آتي بين ايران و اروپا و روسيه و در راس آن آمريكا احتمال اینکه توافقات جدي در رابطه با اختلافاتي كه كم نيست و البته عميق است به وجود بيايد کم نیست و مي‌توان انتظار داشت كه مذاكرات بعدي در 26خرداد به يك نتيجه معقول برسد ولي اگر روند در پستوي آمريكايي‌ها و اروپايي‌ها همين باشد كه اكنون هست قاعدتا مذاكرات به دور بعدي مي‌رسد و بنابراين بايد منتظر ماند و ديد كه آيا آمريكايي‌ها حاضرند حقوق ايران را درباره تحريم‌ها و درباره استفاده صلح‌آميز از انرژي هسته‌اي و به كارگيري سانتريفيوژها به رسميت بشناسند يا خير؟! بنابراين پاسخ اين سوال مي‌تواند به ما بگويد كه آيا مذاكرات در موعد مقرر به پايان خواهد رسيد يا 6 ماه ديگر تمديد خواهد شد.
منبع: آرمان
