در نشست «بررسی خشونت علیه زنان در عرصه عمومی» عنوان شد؛
آزارهای کلامی برای زنان سخت‌تر از آزار جسمی است/ برای مقابله با خشونت علیه زنان قانون محکمی نداریم
جلوه جواهری نتایج به دست آمده از مصادیق خشونت و ناامنی در مناطق مورد بررسی که توسط مردم منطقه به دست آمده و قابل ارائه به مدیران شهری است را به ناامنی و خشونت در سطح اجتماع، ناامنی و خشونت در محیط کار، ناامنی و خشونت در عرصه خانوادگی و پیامدهای این خشونت‌ها بر زندگی زنان تقسیم کرد.
عصر پنجشنبه نشستی با موضوع «بررسی خشونت علیه زنان در عرصه عمومی» با حضور جلوه جواهری، فروغ عزیزی و ستاره هاشمی، سه فعال اجتماعی حوزه زنان، در محل مؤسسه رخداد تازه برگزار شد.
به گزارش خرداد به نقل از مهرخانه، این فعالان حقوق زن در طول یکسال اخیر تحقیقاتی را در مناطق ۱۰،۱۲، ۱۵ و ۱۷ تهران انجام داده و پس از شناسایی بسترها و علل بروز خشونت علیه زنان، سعی کردند با برگزاری کلاس‌هایی برای زنان آنها را با این علل و راهکارهای مقابله با آن آشنا کنند.
شروع کار با نقشه‌کشی اجتماعی انجام گرفت
در ابتدای جلسه جواهری با بیان اینکه هدف از اقدامات انجام شده توانمندسازی زنان در جهت کاهش خشونت علیه آنان است، گفت: تسهیلگران با ایجاد گروه‌هایی در محله‌ها با حضور خود زنان برای این منظور گام برداشتند. اهداف فرعی این اقدامات در مرحله شناخت، شناسایی مصادیق خشونت و ناامنی، جانمایی این مصادیق و تحلیل بستر و عواملی که موجب ایجاد این مصادیق است، بود.
وی در خصوص نحوه جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش تصریح کرد: شروع کار با نقشه‌کشی اجتماعی انجام گرفت؛ به این ترتیب که از گروه‌های تشکیل شده خواسته شد به ترسیم کروکی محل خود و علامت زدن نوع مصادیق خشونت در آن مناطق بپردازند.
در منطقه ۱۵ کولی‌ها و در منطقه ۱۲ مهاجران افغان زیادند
جلوه جواهری نتایج به دست آمده از مصادیق خشونت و ناامنی در مناطق مورد بررسی که توسط مردم منطقه به دست آمده و قابل ارائه به مدیران شهری است را به ناامنی و خشونت در سطح اجتماع، ناامنی و خشونت در محیط کار، ناامنی و خشونت در عرصه خانوادگی و پیامدهای این خشونت‌ها بر زندگی زنان تقسیم‌بندی کرد.
وی افزود: در جریان این پژوهش متوجه شدیم که در منطقه ۱۵ کولی‌ها و در منطقه ۱۲ مهاجران افغان زیاد هستند که ارتباط با آنها کار سختی بود. خشونت علیه زنان را می‌توان به چند سطح تقسیم کرد. خشونت در سطح اجتماعی، خشونت در محیط کار و خشونت در عرصه خانوادگی. در این تحقیق سعی کردیم در جریان کار از خود زنان کمک بگیریم و از آنها خواستیم که مصادیق خشونت در این سطوح را نام ببرند.
این فعال حقوق زنان ادامه داد: ناامنی و خشونت در سطح اجتماع در مناطق مورد بررسی قرار گرفته را می‌توان به دو دسته کلی جرایم و آسیب‌های اجتماعی مانند آدم‌ربایی، قتل، تجاوز به زنان و کودکان و مزاحمت‌های خیابانی از یک سو و از سوی دیگر بسترهای ناامنی به دلایل کالبدی مانند عدم روشنایی و تاریکی معابر، خلوتی معابر، وجود پارک‌ها با درختان انبوه، تقسیم‌بندی کرد.
زنان در محیط کار با آزار کلامی، جنسی و تجاوز روبه‌رو هستند
جواهری با بیان اینکه در محیط کار نیز زنان با آزار کلامی، جنسی و تجاوز روبه‌رو هستند، اضافه کرد: متأسفانه اغلب محیط‌های کار برای زنان در زیرزمین‌ها، مراکز غیررسمی و خانگی است. اما در کنار بررسی وضعیت خشونت علیه زنان در عرصه عمومی، به بررسی خشونت‌های خانوادگی علیه زنان نیز پرداختیم. مهمترین خشونت علیه زنان همسرآزاری است که با حبس خانگی، زن‌کشی و واداری به تن‌فروشی همراه است. پس از آن ازدواج‌های اجباری دختران در سنین پائین است. کودک‌آزاری نیز از مصادیق خشونت علیه زنان است. در برخی کودک‌آزاری‌ها شاهد آزار جنسی دختران در خانه هستیم.
راهکارهایی برای کاهش خشونت علیه زنان
وی یکی از راهکارهای مقابله با خشونت علیه زنان را کشاندن مردان به این کارگاه‌ها دانست و افزود: متأسفانه ساختار شهری ما به گونه‌ایست که مکان‌های مشارکتی تا ساعت ۵ باز هستند و در این ساعت مردان و زنان شاغل درگیر کار بوده و نمی‌توانند در جلسه حاضر شوند.
برای مقابله با خشونت علیه زنان قانون محکمی نداریم
این فعال حقوق زنان تصریح کرد: ما برای مقابله با خشونت علیه زنان قانون محکمی نداریم و گاهی حتی مشکلات به قدری زیاد است که آموزش‌های حقوقی نیز جوابگو نخواهد بود. در محلات پائین‌شهر دسترسی به اطلاعات پائین است و ما در مدت یک سال یک ایمیل هم از سوی زنان این مناطق نداشتیم. متأسفانه پلیس و شهرداری اقدامات مؤثری برای از بین بردن بسترهای وجود ناامنی انجان ندادند و باید در تهران گروه‌های زنان را به شکل شبکه فعال کنیم تا قدرت آنها بیشتر شود.
وجود بروکراسی در برخی سازمان‌ها اجازه نداد در ایجاد کانون برای زنان به موفقیت برسیم
در ادامه نشست فروغ عزیزی یکی دیگر از تسهیلگران این طرح به بیان اقدامات مداخله‌ای و مشارکتی انجام‌گرفته پرداخت. این فعال حقوق زن اظهار داشت: مهمترین اصول مداخله‌ای و مشارکتی در این تحقیق، ایجاد همکاری و ارتباط، ظرفیت‌سازی در جامعه محلی، فرآیندهای جماعت‌محور و تأکید بر دارایی‌های جامعه محلی است. در این پروژه از جمله کارهایی که جهت اعتمادسازی در محلات در مراحل اول به انجام رسانده شده است، برگزاری کارگاه‌های آموزشی مبتنی بر جنسیت بود.
وی ادامه داد: برای توانمندی اقتصادی زنان اقدام به ترویج پرورش قارچ، تهیه سبزه و سمنو، ترشی و مربا و برپایی غرفه خوداشتغالی کردیم. البته وجود بروکراسی در برخی سازمان‌ها اجازه نداد در ایجاد تعدادی از کانون‌ها برای زنان به موفقیت برسیم. ما تلاش کردیم زنان برای مقابله با خشونت خودشان راهکار بدهند.
در کارگاهی زن ایرانی حاضر نمی‌شد در کنار زن افغان بنشیند
ستاره هاشمی آخرین سخنران این نشست بود که در رابطه با چالش‌های پیش رو در پیشبرد پروژه کاهش خشونت علیه زنان در عرصه عمومی توضیحاتی ارائه کرد.
این تسهیلگر اجتماعی گفت: چالش‌های اساسی ارزیابی و مداخله مشارکتی به در چهار گروه عمده نابرابری بیرون و درون، نابرابری درونی، نهادینه‌شدن مشارکت و ارزیابی و مداخله مشارکتی در نهادهای دولتی و عمومی قابل تقسیم است.
وی افزود: در یکی از کارگاه‌ها زنان وجود دانشگاه در منطقه و روابط دختر و پسر در اطراف آنجا را خشونتی علیه خود می‌دانستند و یا در کارگاهی دیگر زن ایرانی حاضر نمی‌شد در کنار زن افغان بنشیند. در این خصوص نابرابری میان درونی‌ها مطرح می‌شود که سن بالا و پائین، ایرانی و افغانی، باسوادو بی‌سواد از جمله این نابرابری‌ها از نگاه زنان بود.
زنان بیشتر از آزارهای کلامی به خصوص در محیط خانواده گلایه دارند
هاشمی در رابطه با نابرابری میان درونی‌ها، به دوگانه‌هایی چون کم‌سوادی، بی‌سوادی در مقابل باسوادی، سن بالا در مقابل سنین پائین، ایرانی بودن در مقابل افغان بودن، شهرستانی در مقابل تهرانی بودن و اقلیت بودن در مقابل اکثریت بودن اشاره کرد و گفت: وظیفه تسهیلگر در این موارد این است که معادله را به نفع گروه فرودست به هم زده و یا تعدیل کند.
وی افزود: زنان بیشتر از آزارهای کلامی به خصوص در محیط خانواده گلایه دارند و می‌گویند باید و نبایدها، فحاشی و .. برای آنها سخت‌تر از آزار جسمی است. زنان باید بیشتر در کنار هم جمع شوند تا خشونت علیه آنها کاهش یابد. شاید جمع‌های مردانه بازتولیدکننده خشونت باشد، اما جمع‌های زنانه تأثیر مثبتی در کاهش خشونت دارند.
این نشست با پرسش و پاسخ حضار به پایان رسید.
