زنان بیشتر کار می کنند، کمتر حقوق می‌گیرند

محمد احساني در خبرآنلاین نوشت: در سال های اخیر زنان کشورهای آسیایی سهم بسزایی در موفقیت صنایع صادراتی داشتند  به طوری که بین ۶۰ تا ۸۰ درصد مشاغل بخش های صادراتی این کشورها به ویژه بخش نساجی و پوشاک به دستان زنان اداره می شود. البته باید توجه داشت که نقش آفرینی زنان در اقتصاد جهانی، صرفاً به حضور آنها در محیط کار و سهم آنها از کل نیروی کار کشورها محدود نمی شود با این همه در اقتصادهای توسعه یافته هنوز هم سهم زنان از تولید ناخالص داخلی در سطحی کمتر از ۴۰ درصد قرار دارد اما اگر ارزش واقعی کار زنان در خانه (به جای پرستاري بچه یا خدمتکار) محاسبه شود، مشخص مي شود زنان بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی کشورهای توسعه یافته را در دست دارند. در حال حاضر نیز در کشورهای پیشرفته جنوب شرقی آسیا، در ازای هر ۱۰۰ نفر نیروی کار مرد، ۸۳ زن شاغل وجود دارد که این نرخ حتی از میانگین اشتغال زنان در کشورهای عضو سازمان توسعه همکاری های اقتصادی (DECD) نیز بیشتر است.

آخرين آمار منتشر شده از نرخ مشارکت زنان  ایرانی  9.1درصد بوده که جمعیت دو میلیون نفری زنان در اشتغال را نشان می داد. ولی نرخ مشارکت مردان در همان زمان 8/60 درصد بوده که  جمعیت چهارده میلیونی مردان در بازار کار را بیان می کرد . این آمار حاکی از آن بود که فقط دو میلیون  نفر از شانزده میلیون جمعیت فعال و شاغل در ایران را زنان تشکیل می دهند  که  نشانگر  سهم بسیار ناچیز زنان در اشتغال است. طبق برآوردهای مرکز آمار ایران که تحت عنوان «احتساب سهم زنان در تولید کشور» انجام شده است، نسبت تولید مردان شاغل، طی سالهای 1366-1370 به قیمت جاری و ثابت نسبت به کل تولید تغییر محسوسی ندارد و از 92.4 تا 93.7 درصد کل تولید را دربرمی گیرد و سهم زنان تنها 7.3تا 7.6درصد کل تولید را تشکیل می دهد اما  بررسی آمار کلی و وضعیت اشتغال زنان در کشور طی سال 88 نشان می دهد که از کل 21 میلیون  شاغل کشور در این سال بیش از 3 میلیون و 600 هزار نفر آن زن بودند. آمار اشتغال مردان در این بخش رقمی بیشتر از 17.3میلیون نفر را نشان می دهد .درحالی که مردان  سال گذشته 87 درصد کل اشتغال کشور را در اختیار داشته اند، زنان توانسته اند 13درصد کل فرصت های شغلی را در کشور به خود اختصاص دهند که خود این موضوع نشان دهنده توزیع نامتوازن فرصت های اشتغالی بین مردان و زنان است.

طبق آخرین آمار منتشر شده از وضعیت بازار کار کشور، زنان 5 میلیون نفر از آمار اشتغال را در میان  24 میلیون  نفر شاغل و یک میلیون و 200 هزار نفر بیکار را در میان  ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر بیکار کشور به خود اختصاص داده اند. به عبارتی آمار زنان بیکار کشور ۳۴ درصد است البته بر اساس آخرین آمارهای جهانی نیز ۹۸درصد کارگران خانگی، 97 درصد پرستاران، ۸۵ درصد معلمان ابتدایی و  ۵۷درصد فعالان در عرصه مشاغل منشی گری در جهان  را خانم ها تشکیل می دهند که این موضوع بیانگرتفاوت سطح شغلی در میان زنان و مردان است.

بر اساس آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران حدود 60 درصد از زنان بالای 16 سال در ايران  به کارهای مختلف اشتغال دارند که تقریبا 44 درصد از نیروی کار و 33 درصد از آسیب دیدگان در کار را تشکیل می دهند. زنان سرپرست خانوار نیز  با جامعه ای آماری تقریبا. يك ميليون و 641 هزار نفری بیشترین سهم را در این میان به خود اختصاص داده اند.

 اختلافات در زمینه درآمدها تا حدی ناشی از اختلاف در اشتغال است، هر چند ممکن است ساعات کار زنان، کمتر از مردان باشد و به کارهای متوسط یا پاره وقت مشغول باشند. عامل دیگری که در اختلاف درآمد بین مردان و زنان تأثیر دارد، تبعیض در پرداخت دستمزد است. چنین تصور می شود که در دوره های رکود و تعدیل ساختاری بر تعداد کارگران زن افزوده شده باشد و به میزانی که مردان شغل خود را در بخش وسیعی از دست داده اند، زنان مجبور بوده اند برای بقای خانواده در بخش غیر رسمی کار کنند و این اتفاقي است که یونیسف از آن به عنوان تعدیل نامرئی نام می برد. در اکثر کشورهای درحال توسعه، زنان 25درصد بیشتر از مردان کار می کنند، ولی حقوق زنان 40درصد کمتر از مردان می باشد، این تبعیض حتی در کشورهای توسعه یافته البته با شدت کمتری نیز وجود دارد. به عنوان مثال در کشور صنعتی و پیشرفته ای مانند ژاپن، بسیار قابل توجه است که دستمزد زنان در مقابل مردان 51 در برابر 100 می باشد که نشان دهنده وضعیت بسیار نابرابر میان مردان و زنان است. بهترین وضعیت را در بین کشورهای توسعه یافته، سوئد با نابرابری 90 در برابر 100 دارا است.