با زنان از نیاوران تا پاستور

در اصول نمادشناسی و زبان شناسی با آمدن برخی کلمات بر زبان، ناخودآگاه برخی جملات نیز به ذهن رسوخ می کند؛ هر چند اگر به زبان نیاید. زن و مادر از جمله این کلمات هستند که به ذهن بسیاری از افراد جامعه گذشت، ایستادگی، ایثار و مقدس بودن را به یاد می آورد. چرا که به واقع زنان و مادران ما نماد و سمبلی از همه این خوبیها هستند. و شاید به همین دلیل بود که در برهه هایی از تاریخ این مرز و بوم زنان و مادران ما به خاطر همین صفات پسندیده در عرصه های اجتماعی و سیاسی مظلوم واقع گردیده و بخش مهمی از حقوق حقه و مسلم شان نادیده گرفته شد. البته بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی احقاق حقوق زنان و مادران در اولویت رهبران انقلابی ایران واقع شد و همواره تاکید موکد این بزرگواران پیگیری حقوق این قشر عظیم جامعه و برقراری عدالت بین آنها و مردان بوده است. اما برخی دولتها بیشتر و برخی دولتها کمتر به این امر مهم اهتمام ورزیدند. شاید قرار گرفتن این وظیفه خطیر بر دوش دولتها بود که موجب شد تا در دوره های مختلف انتخابات ریاست جمهوری، کاندیداهای مختلف تلاش داشتند (در ظاهر هم که شده) برنامه هایی را برای حوزه زنان و خانواده تدوین نموده و مدعی عملیاتی شدن آن شده اند. حال وجدان جامعه و زنان قضاوت خواهد نمود که کدام دولت بعد از پیروزی بر عهد خود با ملت ایستاد و کدام دولت کمتر به این مهم پایبند بوده است.

اما شاید آنچه در این لحظات به ذهن خطور نماید انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایران است. انتخاباتی که هر یک از کاندیداها در برنامه ها و سخنرانی های خود از زنان و حقوق شان و احقاق حقوق شان سخن به میان آوردند. بیراه نیست که با تاکید بگوییم دکتر روحانی بیش از همه کاندیداهای این دوره درباره زنان و لزوم حضورشان در عرصه ها و حوزه های مختلف جامعه سخن به میان آورده و فصل و بابهای تازه ای را در این حوزه گشود. یکی از کسانی که از نزدیک در جریان برنامه ریزی ها و نگرشهای ایشان در جریان قبل و بعد از انتخابات بوده است نگارنده این یادداشت است. دکتر روحانی از ابتدای تصمیم خود برای شرکت در انتخابات (که برخلاف رقبای قدر خود از حدود اسفندماه 91 تصمیم گیری کرد و تنها سه ماه زمان داشت) بر این امر تاکید داشتند که باید تشکلی علمی و قدرتمند در حوزه زنان به وجود آورد تا پیگیر آرای این قشر و در صورت پیروزی برآورده نمودن مطالبات و خواسته های آنان باشد. ایشان معتقد بودند که باید یک شخصیت فعال زن این مسولیت  خطیر را عهده دار گردد و بعد از بررسی ها و مطالعات متعدد از میان زنان فعال این حوزه سرکار خانم دکتر داداندیش (دبیر امور زنان دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت و عضو هیات علمی دانشگاه) را برگزیدند و اختیارات وسیعی به ایشان برای پیشبرد امور دادند. با تشکیل یک تیم قوی علمی- اجرایی توسط این فعال حوزه زنان، که با یک نگرش فراجنسیتی همراه بود، سعی گردید در تمامی برنامه های دکتر روحانی در ایام انتخابات بحث حقوق زنان قرار گرفته و از ایشان برای این حوزه برنامه بخواهند. همگان در ایام انتخابات دیده اند که به همت و تلاش این مجموعه دکتر روحانی بیش از همه کاندیداها برای حوزه زنان و خانواده دلسوز بوده و برنامه گفتند. از بیمه زنان خانه دار تا تشکیل وزارت ورزش تا اصلاح لایحه حمایت از خانواده و امنیت اجتماعی دختران جوان در خیابانها و تامین عدالت در حوزه زنان و رفع تبعیض های جنسیتی موجود در حوزه ها و عرصه های مختلف جامعه امروز ایران از جمله مهمترین این برنامه ها بود.

اما با پایان انتخابات و رسیدن دکتر روحانی به کرسی پاستور (که متضمن رای همه زنان و مردان ایرانی اعتدال گرا بود) نوبت به آن رسید که کارگروهها و کمیته های مختلفی برای تعیین یک کابینه فراجناحی و شایسته سالار تشکیل گردد و وزرا و معاونین و ارکان دولت بر اساس یک شاخصه های عینی و علمی مشخص تعیین گردند. در این برهه نیز دکتر روحانی وعده های خود را فراموش نکرد و بر عهد خود با مردم ماند.او باز هم از خانم دکتر داداندیش درخواست کرد که با تشکیل یک کمیته ویژه علاوه بر پیگیری درخواستها و برنامه های قول داده شده در عرصه انتخابات، تلاش نماید با همان رویکرد فراجناحی خود همه زنان فعال جناح ها و دسته های مختلف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی کشور را بخواهد و از آنها برای پیگیری مطالبات و خواستهای زنان و همچنین بروز توانمندیها و پتانسیل هایشان بپرسد و تدوین و تنظیم راهبرد نماید تا دولت جدید بتواند مطابق با سیاستها و راهبردهایی برآمده از دل زنان جامعه و برخواسته از دردها و ناگفته های آنها پیش برود. به نظر نگارنده در این برهه نیز تیم دکتر روحانی در حوزه زنان به نحو احسن عمل نمود، چرا که مسئولیت این تیم و کارگروه بر عهده یک بانویی با ویژگی تفکر فراجناحی و فراجنسیتی سپرده شده بود. این تیم از بسیاری از زنان و مردان فعال حوزه زنان، فارغ از جناح بندی های سیاسی و حزبی شان دعوت کرد که بیایند و مطالبات و خواست های همه اقشار و گروههای زنان جامعه ایران را بگویند و توانمندی ها و پتانسیل های خود را برای در دست گرفتن مسئولیت های مختلف در دولت جدید در کفه ترازو قرار دهند. چندین و چند ساعت جلسه، هم اندیشی، همفکری و همراهی با این فعالین و انواع مختلف بحثها، نقطه نظرات، دیدگاهها و نگرشها از درخواستها و مشکلات زنان نتیجه کار این کمیته و کارگروه  ویژه دفتر استراتژیک خیابان نیاوران بود. همه آمدند و از خواستها و نظرات خود و جامعه آماری مدنظر خود گفتند و سخنها بسیار به میان آمد و حتی انتقادات محکم از دولت چند روزه دکتر روحانی نیز فراموش نشد. عمده این انتقاد از این نهال نوپا این بود که چرا در لیست 13 مرداد دکتر به مجلس نامی از زنان نبود. گفتند و گفتند تا این کمیته سخن را به گوش ریس جمهور رساند و او نیز در پاسخ ضمن احترام به انتقاد و انتقاد کننده این چنین گفت که قصد دارد از تمام پتانسیل و ظرفیت های شناخته شده این قشر در سطوح مختلف بالای مدیریتی وزارتخانه ها، معاونت ها، سازمانها، نهادها و ادرات تحت مدیریت ریاست جمهوری استفاده نماید. دکتر روحانی خوب گفتند که مشکلات و مطالبات زنان تنها یک وزیر زن داشتن نیست که به تجربه مشخص گردید که دردی از مسایل زنان دوا نمی کند.

حالا در این روزها می نشینیم و می بینیم که چگونه شیخ دیپلمات و حقوق دان بر قانون نانوشته خود پایبند خواهد بود و از تمام پتانسیل زنان در پیشبرد امور جامعه و زنان سود خواهد برد. او به یقین بر عهدی که با ملت و زنان و مادران این ملت بسته خواهد ماند و باز فعالینی از حوزه زنان را مامور به انجام رسیدن بخش اعظمی از درخواستها، مطالبات و مسایل زنان خواهد نمود. قطعا مسئولیت زنان به یک معاونت ختم نخواهد شد و در آینده ای نزدیک خواهیم دید که این معاونت تنها ادامه دهنده مسیری خواهد بود که بانوان رشید ایرانی از اسفند ماه 91 از خیابان نیاوران شروع کردند و به امید حق در خیابان پاستور به سرانجام خواهند رساند. خواهیم دید که این معاونت به مانند همین روزها، تنها وظیفه هماهنگی، کشف و مدیریت بر زنان و فعالینی را خواهد داشت که با شایستگی های خود پاستور نشینان را ناگزیر به استفاده از پتانسیل و ظرفیت علمی، مدیریتی و اجرایی خود در دولت خواهند نمود.

[1]- جامعه شناس و استادیار دانشگاه و مسئول ارتباطات و تبلیغات کمیته بانوان ستاد دکتر روحانی