علی دوستیمهر که در آستانه مسابقات قهرمانی آسیا همراه با تیم ملی جوانان به تازگی از اردوی تدارکاتی چین بازگشته است، در گفتوگو با ایسنا، ضمن ارایه توضیحاتی درباره دستاوردهای این تورنمنت برای تیم ایران، نسخهای از رویکرد و مسیر صحیح برای فوتبال ایران بیان کرد.
** چین و مکزیک حریفان سازندهای برای ما بودند
او ابتدا در پاسخ به سوالی درباره نتایجی که از حضور در تورنمنت چین گرفته، اظهار کرد: بازیهای خوبی در چین انجام دادیم. البته مالزی به ما کمکی نکرد چون تیم ضعیفی بود اما چین حریف قابل قبول و مکزیک فوقالعاده سازنده برای تیم ما بود. موضوع فقط تیم جوانان نیست بلکه تیمهای ملی تمام ردههای سنی به بازی تدارکاتی با چنین تیمهایی نیاز دارند. ما که از پول بیتالمال استفاده کرده و در تورنمنتهای آماده سازی شرکت میکنیم، وظیفه داریم حرفها و تجربیاتمان را در اختیار نسل آینده قرار دهیم.
** یک سرمشق برای فوتبال ملی ایران
پرسابقهترین مربی فوتبال پایه ایران در ردههای ملی با ارایه تحلیلی از آنچه باعث پیشرفت فوتبال ایران میشود و از مسیر ردهپایه عبور میکند، تصریح کرد: تنها راه پیشرفت فوتبال پایه و در ادامه آن رده بزرگسالان، شرکت در تورنمتهای بینالمللی و تقابل با قدرتهای فوتبال دنیاست. این کار باید از رده پایه شروع شود. اگر تمامی تیمهای ردههای پایه سالانه در هفت یا هشت تورنمنت معتبر شرکت کنند، صاحب تجربیات ارزشمندی میشوند که بازیکنانشان قبل از سنین بزرگسالی فرصت حضور در لیگهای بزرگ جهان را پیدا میکنند. یک بازیکن با استعداد و توانمند ملیپوش در رده نوجوانان و جوانان با انجام بازیهای بین المللی هرچه بیشتر، گذشته از پیشرفت فنی صاحب شخصیت و تفکر درست فوتبالی میشود و استرس آنها از تقابل با رقبای خارجی کاهش مییابد.
** رویکرد سیاستگزاران و مدیران فوتبال تغییر کند
دوستیمهر با تاکید بر لزوم تغییر رویکرد سیاستگزاران و مدیران فوتبال از گرایشهای نتیجهگرایی به سازندگی، به ایسنا گفت: اگر میخواهیم پیشرفت کنیم باید در ردههای پایه دنبال نتیجهگرایی نباشیم و صرفا برای تیمهای بزرگسالان پشتوانه سازی کنیم. امثال آلمان و هلند در رده بزرگسالان جزو بزرگترین قدرتهای دنیا هستند اما در رده پایه عمدتا قهرمان دنیا نمیشوند و بعضا در مسابقات جهانی حتی از گروهشان هم بالا نمیآیند. اسپانیا هم یکی از همین کشورهاست. میدانید چرا؟ پاسخ این است که در ردههای پایه فقط به سازندگی فکر میکنند و استرس را کاملا از بازیکنان نوجوان و جوان برمیدارند.
** مشکل زیبا نبودن عمده مسابقات لیگ از اینجا شروع میشود
وی با بیان اینکه پایه ریزی و درونی کردن رفتار حرفهای در فوتبال بطور جدی در سنین پایه شکل میگیرد، تاکید کرد: باید هدف در تیمهای پایه سازندگی و کسب تجربه باشد و بدانیم بازیکنان در آن سالها رفتارهای حرفهای را میآموزند و سپس وارد رده بزرگسالی میشوند. اگر در قبل درست کار کرده باشیم، بازیکنان حرفهای به تمام معنا تحویل بزرگسالی میدهیم. اما اگر مسوولان و مدیران ما میل به رویکرد نتیجهگرایی داشته باشند، به بازیکنی که تازه فوتبالش را شروع کرده استرس وارد میکنند؛ همین رویکرد مبنای برنامه مربیان این بازیکنان را هم تغییر میدهد. نتیجه چه میشود؟!
این مربی ملی نتیجهگرایی و زیبا نبودن فوتبال باشگاهی ایران در مجموع را نتیجه روند به خطا رفته فوق دانست و ادامه داد: بازیکنانی که طبق آن رویکرد غلط رشد کردهاند، پس از سالها دست و پنجه نرم کردن در این شرایط، وقتی به سنین بزرگسالی میرسند، ناخودآگاه همین رویکرد درونی شده را در تیمهای باشگاهیشان به شکل نازیبایی ارایه میدهند چون آنها طی این سالها با انواع و اقسام روشها که صرفا برای کسب نتیجه است، آشنا شدهاند.
** سازندگی، نتیجهگرا نبودن و انجام مستمر بازیهای تدارکاتی خارجی تنها عامل موفقیت فوتبال ملی ایران است
دوستیمهر با بیان اینکه رویکرد نتیجهگرایی در تیمهای باشگاهی هم باعث افت فوتبال ایران میشود تاکید کرد: وقتی مدیران و مربیان تیمها ثبات و آرامش نداشته باشند، نمیتوانند برای پیشرفت فنی فوتبال باشگاههشان برنامه مفیدی داشته باشند. آیا مدیران و مربیانی که در منچستر و آرسنال کار میکنند در آن سطح از اعتبار و هواداری، به اندازه تیمهای معروف ایرانی استرس دارند؟! جایی که ثبات باشد میشود آیندهنگری کرد. تیمی که از باخت نترسد میتواند در زمین خوب بازی کند. همه این برنامهها باید از تیمهای پایه اجرایی و نهادینه شده تا تبدیل به فرهنگ بازیکنان و فوتبال ما شود؛ در آن صورت است که میتوانیم بهتر بسازیم و امثال جهانبخش، آزمون و عزتاللهی بیشتری را روانه فوتبال اروپا کنیم. سازندگی بر مبنای نتیجهگرا نبودن و حضور مداوم تیمهای پایه در تورنمنتهای معتبر بینالمللی عاملی برای جهش فوقالعاده تیم ملی بزرگسالان و رشد فزاینده آن در آینده خواهد شد و این تنها راه است.
** آنالیزهای فنی در قدیم جایش را به اخبار حاشیهای فوتبالیستها داده!
وی از رویه و محتوای مطالب رسانهها به صورت کلی هم انتقاد کرد و به ایسنا گفت: یاد میآید در گذشته روزنامههای ورزشی پس از مسابقات لیگ به آنالیز و تحلیلهای فنی میپرداختند. مثلا حتی مسابقه جوانان بانک ملی با یک تیم دیگر را هم آنالیز فنی میکردند و این کار درست به برطرف شدن نقاط ضعف، افزایش گفتوگوی فنی میان مربیان و ارتقای دانش فنی عمومی کمک میکرد. با وجود افزایش چندین برابری رسانهها ورزشی متاسفانه چنین آنالیزهایی جایش را به اخبار حاشیهای از نوع ماشین، مدل مو، غذا و... بازیکنان داده است!
** 15 سال پیش در جام جهانی بودم و این حرفها را بخاطر نسل آینده میزنم
سرمربی تیم ملی جوانان با بیان اینکه اگر از نتیجهگرا نبودن فوتبال پایه حرف میزند، به هیچ وجه نگران جایگاه خودش در تیم ملی نیست، به ایسنا گفت: 15 سال پیش در جام جهانی حضور داشتهام و از من گذشته بخواهم نگران جایگاه و مسوولیت فعلیام باشم. با دغدغهای که نسبت به نسل آینده دارم این صحبتها را بیان میکنم. در ایران وضعیت مدت قرارداد مربیان تیمهای پایه با بزرگسالی تفاوت چندانی ندارد اما کشورهای پیشرفته معمولا اینگونه نیست. یادم میآید سرمربی تیم ملی نوجوانان هلند دقیقا بعد مسابقهای که تیمش در جام جهانی نیجریه با تیم ایران داشت و از ما شکست خورد، فدراسیون هلند قراردادش را تا پنج سال دیگر تمدید کرد. در اروپا مربیان پایه برای پرورش و سازندگی استخدام میشوند نه صرفا برای هدایت تیمها و اینکه بعضا نگران نتایج تیمهایشان باشند!
** بدون 8 بازیکن اصلی به چین رفته بودیم
دوستیمهر در ادامه این گفتوگو، در پاسخ به اینکه آیا تیم ملی اکنون کاملا آماده حضور در مسابقات قهرمانی آسیا در میانمار شده است، اظهار کرد: دیگر وقتی برای آمادگی بیشتر نیست؛ اگرچه بعضا کمبودهایی داریم که باید در فرصت کمتر از یکماهی که داریم آنها را برطرف کنیم. البته در تورنمنت چین تعداد قابل توجهی از بازیکنانمان را در اختیار نداشتیم؛ بازیکنانی چون سعید عزتاللهی، امیرحسین کریمی، علی هضامی، مهدی امینی، سیاوش حقنظری، محمدرضا بازاج، آقایی و پوررحمت بخاطر حضور در باشگاههایشان نتوانستند ما را همراهی کنند.
** باشگاهها در دو هفته آینده ملیپوشان را به تیم جوانان بدهند
سرمربی تیم ملی جوانان از مدیران و مربیان تیمهای باشگاهی خواست تا همچون گذشته با در اختیار گذاشتن بازیکنان ملی پوش خود به تیم کشورشان کمک کنند و در این باره گفت: تیم ملی تا حضور در مسابقات میانمار، 4 دیدار تدارکاتی خارجی دیگر خواهد داشت که طبق برنامه 27 و 29 شهریور در کیش دو بازی با تیم ملی قطر داریم و بعد از آن هم دو بازی با تیم عراق انجام میدهیم. از مدیران و مربیان باشگاهی میخواهم در فرصت حدودی دو هفته باقیمانده تا شروع مسابقات، بازیکنان ملیپوش را در اختیار تیم جوانان قرار دهند تا بتوانیم بیش از پیش هماهنگ شویم.
** عزتاللهی ویژگیهای کامل برای بهترین شدن در دنیا را دارد
دوستیمهر که طی سالهای گذشته بازیکنان توانمند زیادی را تحویل تیم ملی بزرگسالان و تیمهای باشگاهی داده است با ابراز خوشحالی از لژیونر شدن سعید عزتاللهی نیز گفت: برای او در تیم اتلتیکو مادرید آرزوی موفقیت میکنم. این ها از افتخارات فوتبال ما هستند. در تیم جوانان بازیکنان قدرتمند دیگری هم هستند که پتانسیل راهیابی به سطح اول فوتبال دنیا را دارند اما سعید در حال حاضر بازیکنی است که ویژگیهای کامل برای تبدیل شدن به یکی از بزرگترین بازیکنان دنیا را دارد و باید به صورت حرفهای به تلاشش ادامه دهد. سعید عزتاللهی شرایط فیزیکی و تکنیکی بسیار خوبی دارد و از درک و شعور فوتبالی فوقالعادهای برخوردار است. او ضمنا هم شوتزن هست و هم سرزن. حتی بزرگان فوتبال دنیا بعضا تمام این ویژگیها را به طور یکجا و خوب در خود ندارند.
** مهدویکیا با ماست
وی در پایان با رد شایعه دوری مهدویکیا از تیم جوانان خاطرنشان کرد: مهدی در مسابقات قهرمانی آسیا همچون گذشته با قدرت و جدیت کنار ماست.