دکتر پریسا طاهری در نشست خبری روز جهانی سالمند که با شعار «کسی را فراموش نکنید»، «فردایی برای همه» برگزار شد، گفت: از پنجم تا یازدهم مهرماه به عنوان هفته ملی سالمند در نظر گرفته شده است. در حال حاضر حدود 800 میلیون نفر سالمند در دنیا زندگی میکنند. پیشبینی میشود تا سال 2050 جمعیت سالمند دنیا به دو میلیارد نفر افزایش یابد.
وی افزود: در سال 2000 حدود 60 درصد سالمندان دنیا در کشورهای در حال توسعه بودهاند که پیشبینی میشود تا سال 2050 حدود 80 درصد سالمندان در این کشورها باشند. بنابراین اکثر سالمندان دنیا در کشورهای در حال توسعه متمرکز خواهند بود. همچنین باید گفت که از سال 1980 تا به حال تعداد سنین 60 سال به بالا دو برابر شده است و اکنون تا سال 2050 نیز سنین 60 سال به بالا در دنیا چهار برابر شده و به 395 میلیون نفر میرسد.
رییس اداره سالمندان وزارت بهداشت ادامه داد: برای نخستین بار بر روی کره زمین تعداد سالمندان 65 سال به بالا از کودکان زیر پنج سال پیشی گرفته است. تاکنون چنین تجربهای هم نداشتهایم. پیشبینی میشود که سال 2050 تعداد سنین 65 سال به بالا در دنیا از تعداد کودکان زیر 14 سال پیشی بگیرد. بنابراین خاکستری شدن کره خاکی را در تمام دنیا داریم.
طاهری نقش تولیتی وزارت بهداشت را مورد اشاره قرار داد و گفت: براساس بند ب ماده 36 برنامه پنجم توسعه سیاستگذاری و برنامهریزی بخش سلامت در وزارت بهداشت متمرکز شده است. همچنین براساس تبصره یک بند د ماده 32 برنامه پنجم توسعه، تمام ارائه کنندگان خدمات بهداشتی، درمانی اعم از دولتی و غیردولتی باید از خط مشی وزارت بهداشت پیروی کنند.
وی سیاستهای کلی نظام سلامت، ابلاغی مقام معظم رهبری را مورد اشاره قرار داد و گفت: طبق بند هفت این سیاستها تولیت نظام سلامت شامل سیاستگذاری، برنامهریزی، ارزشیابی و نظارت در حوزه سلامت توسط وزارت بهداشت انجام میشود. بنابراین براساس وظیفه ذاتی وزارت بهداشت توجه به امر سلامت سالمندان به عنوان شهروندان ارشد کشور باید مورد توجه قرار گیرد.
رییس اداره سالمندان وزارت بهداشت ادامه داد: براساس سرشماری سال 1390 تعداد 6 میلیون و 159 هزار و 676 نفر از جمعیت بیش از 75 میلیونی ایرانیان را جمعیت سالمند تشکیل میدهد. یعنی حدود 8.2 درصد جمعیت کشور سالمند هستند. این میزان در استانهای مختلف متفاوت است، به طوری که استان گیلان پیرترین و سیستان و بلوچستان جوانترین استانهای کشور محسوب میشوند.
طاهری در این باره افزود: نکته قابل توجه آن است که تعداد افراد بالای 60 سال کشور با تعداد کودکان صفر تا چهار سال برابر شده است، بنابراین ارائه خدمات منسجم و هدفمند جهت ارتقای سطح سلامت سالمندان نیاز است.
وی آلزایمر را یکی از بیماریهای دوران سالمندی خواند و ضمن اشاره به روز جهانی آلزایمر در 30 شهریورماه گفت: حدود 47 درصد سالمندان بالای 85 سال احتمال ابتلا به آلزایمر را دارند. براین اساس توجه ویژه به سالمندان نیاز است. از طرف دیگر پیش از این سازمان جهانی بهداشت عنوان میکرد که هر هفت ثانیه یک نفر در دنیا به دمانس مبتلا میشوند اما اکنون آمار هر چهار ثانیه یک نفر را اعلام کردهاند.
رییس اداره سالمندان وزارت بهداشت در توضیح علل بروز آلزایمر گفت: آلزایمر یکی از شایعترین انواع دمانس محسوب میشود که عوامل خطر مختلفی دارد. افزایش سن به تنهایی یک عامل مهم در ابتلا به این بیماری است، البته زمینههای ژنتیکی، سابقه ضربه به سر که منجر به کاهش سطح هوشیاری شده باشد، ابتلا به بیماریهای مختلف نظیر پرفشاری خون و دیابت کنترل نشده، کمبود ویتامین B12، افسردگی و سابقه ابتلا به بیماریهای تیروئید درمان نشده از عوامل خطر آلزایمر محسوب میشود. مصرف الکل و سیگار و همچنین ضعف ارتباطات اجتماعی نیز از عواملی است که در بروز آلزایمر نقش دارند.
طاهری به بررسی کشوری سیمای سلامت سالمندان اشاره کرد و ضمن اعلام کتابی که در این زمینه به چاپ رسیده، گفت: براساس نتایج به دست آمده، حدود 70.8 درصد سالمندان متاهل، 27.6 درصد بیوه و مطلقه، 8.9 درصد تنها زندگی میکنند، 36 درصد حقوق بازنشستگی دارند، درصد زیادی واکسنهای دوران سالمندی از جمله آنفلوآنزا و پونوموکک را تزریق نکردهاند، تعدادی نیز سوءتغذیه دارند؛ براین اساس برنامهریزیهای لازم جهت واکسیناسیون سالمندان و همچنین مکملیاری آنها صورت گرفته است.
وی برنامه سند ملی تحول نظام سلامت، رفاه و منزلت سالمندان ایرانی را مورد اشاره قرار داد و گفت: در حال حاضر مباحث مختلف دوران سالمندی در این سند گنجانده شده و به تدریج در حال اجرایی شدن است؛ به عنوان مثال مشکلات مربوط به بیمه سالمندان در این سند مورد توجه قرار گرفته است و اکنون مشاهده میکنید که بحث بیمه گسترش یافته است. راهاندازی رشتههای تخصصی مرتبط با سالمندی نیز از مباحث مطرح شده در این سند بود که اکنون در معاونت آموزشی وزارت بهداشت در دستور کار قرار گرفته است.
رییس اداره سالمندان وزارت بهداشت شایعترین مشکلات و بیماریهای دوران سالمندی را مشکلات دهان و دندان خواند و گفت: به همین دلیل با جلساتی که با اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت برگزار شده است، ارائه خدمات دهان و دندان به سالمندان در تمام مراکز مورد توجه قرار گرفته است. بیماریهای قلبی، عروقی، مفاصل و استخوان و همچنین اختلالات خواب از دیگر مشکلات شایع دوران سالمندی است. البته با اجرای طرح تحول نظام سلامت، چه در بخش بستری و چه در بخش سرپایی، خدمات بسیار مناسبی به سالمندان ارائه میشود.
طاهری در پایان گفت: باید دقت داشت ارائه خدمت به سالمندان بسیار سخت است، از طرفی 66 درصد سالمندان کشور بیسوادند و همین موضوع برقراری ارتباط با آنها را پیچیده میکند. در مجموع باید گفت که هرچند تعداد سالمندان کشور در حال حاضر کم است، اما ارائه خدمت به آنها بسیار زمانبر و هزینهبر است و تمام تلاشمان را در جهت ارائه خدمات مناسب و مورد نیاز سالمندان انجام میدهیم.