7 بهمن - 27 ژانویه؛ در تاریخ چه گذشت؟

امروز 7 بهمن برابر با 27 ژانویه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

422 - امضاي قرارداد صلح معروف به "مصالحه صد ساله" ميان ايران و روم

ايران و روم به عنوان دو امپراتوري قدرت‏مند زمان، در طول حكومت خود، به بهانه‏ هاي گوناگون به متصرفات يك‏ديگر حمله مي‏كردند و با امضاي قراردادي به اين جنگ‏ها خاتمه مي‏دادند. يكي از جنگ‏هاي بين دو كشور كه در سال 421م با حمله روم آغاز شد، به بهانه آزار و اذيت مسيحيان ايران و نيز فرار برخي از آنان به روم به وقوع پيوست. در اين حال پس از آن‏كه ماموريت فرستاده پادشاه وقت ايران به بيزانس براي استرداد فراريان ناموفق ماند و امپراتور روم نسبت به عقوبت فراريان در صورت بازگشت به ايران اظهار نگراني نمود، لاجرم كار به جنگ كشيده شد. از آن طرف، كارگران رومي در ايران به حبس افتاده و اموال آنها نيز توقيف شد. در اين جنگ، هر دو طرف قادر به شكست دادن طرف مقابل نبودند اما در نهايت سردار رومي ضمن آتش زدن ادوات جنگي، به خاك روم عقب‏نشيني كرد. گرچه ايران دراين جنگ پيروز نشد، اما چهره لشكر شكست خورده نيز به خود نگرفت تا اينكه سپاه روم تقاضاي مصالحه نمود. سرانجام در 27 ژانويه سال 422م، قرارداد صلحي به مدت صد سال بين دو طرف منعقد شد. بر اساس اين قرارداد كه به مصالحه صد ساله شهرت يافت، مسيحيان در ايران و زرتشتيان در روم از آزادي عمل در اعتقادات مذهبي برخوردار شدند. هم‏چنين امپراتوري روم موظف شد هزينه حفظ معابر ايران را در برابر طوايف مخالف برعهده داشته باشد. اين هزينه از ديدگاه رومي‏ها نوعي باج‏خواهي ايران تلقي مي‏گرديد و گاهي از پرداختن آن شانه خالي مي‏كردند. قرارداد صد ساله ايران و روم كمتر از بيست سال دوام آورد و آتش جنگ بار ديگر بين دو امپراتوري برافروخته شد.

750 - شكست نهايي مروان از ابومسلم خراساني

در جنگ دو روزه ــ 26 و 27 ژانويه ــ سال 750 ميلادي كه در كنار رودخانه «زاب» ميان نيروهاي ابومسلم خراساني و لشكريان مروان (آخرين حكمران امويان شرق) روي داد، مروان شكست خورد و به مصر گريخت و در آنجا كشته شد. ابومسلم (متولد اصفهان) كه بر ضد حكومت امويان بپاخاسته بود سال پيش از آن (749 ميلادي ــ 128 هجري خورشيدي) هم ارتش امويان را شكست داده بود و پس از اين پيروزي، مروان را از خلافت خلع و آن را به ابوالعباس سفاح منتقل كرده بود. بسياري از مورخان، اين سال را آغاز خلافت عباسيان و گسترش نفود ايرانيان در امور حكومت نوشته اند. طولي نكشيد كه مركز خلافت نيز از شهر دمشق به شهر تازه ساز بغداد واقع در 36 كيلومتري شمال مدائن (تيسفون) پايتخت پيشين ايران منتقل شد. نام« بغداد» كه در زمان ساسانيان يك روستا و درختستان بود تغيير داده نشده است كه «بغ» در فارسي ميانه به معناي «خدا» و «داد» از مصدر دادن است كه جمع دو كلمه معناي «هديه خدا» را مي رساند.

ابومسلم خراسانی

1556 - زادروز شاه عباس صفوی

بيست و هفتم ژانويه زادروز شاه عباس یکم است. تولد و وفات شاه عباس در ژانويه اتفاق افتاده است. وي که 27 ژانويه 1556 به دنيا آمده بود در 19 ژانويه سال 1629 فوت شد.

نگاره اروپایی از شاه عباس

شاه عباس كه از جانب پدر فرماندار خراسان بود و درشهر هرات حاكم نشين خراسان وقت بسر مي برد پس از آن كه شنيد سران قزلباش پدر نابيناي او را آلت دست قرار داده و مادرش «مهدعليا» را كه مانع سوء استفاده هاي ايشان بود كشته اند با لشكر خراسان به قزوين شتافت، كودتا كرد و شاه شد و با ایجاد یک ارتش ملی دست قزلباش را به تدريج از كارها كوتاه كرد و پایتخت را به اصفهان انتقال داد و از این شهر با پای پیاده به زیارت مشهد رفت.

1900 - ساخت اولين قرص شيميايي آسپرين

اولين قرص شيميايى و دارويى مُسكِّن توسط يك داروساز با تجربه آلماني به نام فليكس هوفمان اختراع شد كه بعدها با نام آسپرين شهرت يافت. فليكس هوفمان كه تحصيلات خود را در رشته شيمي به پايان رسانيده بود و يك كارگاه بزرگ داروسازي داشت، اين قرص را در 27 ژانويه 1900م براي تسكين دردهاي كوچك و عوارض ساده درست كرد. مصرف آسپرين در سال‏هاي بعد به دليل خواص ضد درد و ضد التهاب آن بسيار فراوان شد و همگان از آن استفاده مي‏كردند. اما طي تحقيقات اخير، اثرات سوء آن نيز مورد توجه قرار گرفته و استفاده از آن توصيه نمي‏شود.

1944 - پايان محاصره 30 ماهه لنينگراد و درس عبرت

27 ژانويه سال 1944 پس از 30 ماه و تحمل نزديك به يك ميليون تن تلفات، محاصره شهر لنينگراد (سن پترزبورگ كه ولاديمير پوتين از آنجاست) شكسته شد. نيروهاي آلمان از دهم ژوئيه 1941 محاصره لنينگراد را با هدف تضعيف روحيه روس ها آغاز كرده بودند. حمله به لنينگراد با 38 لشكر آلماني از طريق منطقه بالتيك آغاز شده بود. نيروهاي فنلاندي هم در اين حمله به آلماني ها كمك مي كردند. 83 روز طول كشيد تا نيروهاي آلماني از حومه شهر بگذرند و آن را از همه سوي محاصره كنند. تا نوامبر سال بعد 640 هزار و 803 تن از ساكنان شهر و عمدتا از گرسنگي و سرما جان سپرده بودند. در آن ماه (نوامبر1942) روسها با ايجاد يك جاده روي درياچه منجمد، موفق به رساندن خوراك و سوخت و نيروي تازه نفس به شهر شدند و 550 هزار تن از ساكنان غير نظامي را تخليه كردند. از اين شهر جمعا 517 هزار سرباز روس دفاع كردند و بسياري از آنان كشته شدند.

سرانجام 27 ژانويه نيروهاي آلماني تحت فشار ارتش سرخ دست از محاصره لنينگراد برداشتند و كار عقب نشيني را آغاز كردند كه تا برلن ادامه يافت.

در ژانويه سال 2004 و به مناسبت شصتمين سال پايان محاصره سن پترزبورگ (لنينگراد)، برخي از مورخان به پوتين توصيه كرده بودند كه اين رويداد را آويزه گوش خود كند تا تكرار نشود. نرمش هاي مسکو پس از فروپاشي شوروي در برابر غرب باعث شده بود كه در اين سال تني چند از تحليلگران اين نظر انديشمندان را زنده و به آن استناد كنند كه درونگرايي و آماده سازش بودن، فرهنگ مردمي شده است كه در طول تاريخشان حكومت مغولها بر خود را تجربه كرده اند. روس ها قرنها تحت سلطه مغولها بودند.

در سال 2007 در سالروز شكسته شدن محاصره لنينگراد، گزارش هايي در رسانه ها انتشار يافته بود كه حكايت از افزايش فشار آمريکا براي پيوستن اوكراين به ناتو و نيز ديدار فرمانده كل نيروهاي مسلح آمريكا در خاورميانه از كشورهاي آسياي مركزي داشت. با توجه به اين فعاليت هاي ضد روس غرب که دنبال روانشناسي جنگ سرد است، تفسيرنگاران آمريکاي لاتين به سران مسكو هشدار داده بودند كه اگر نجنبند فردا برايشان خيلي دير خواهد بود.

حمله به حومه لنينگراد در 1941با هدف تصرف شهر به اين صورت با آتش شديد آغاز شد.

يك صحنه از ورود نيروهاي آلماني به حاشيه لنينگراد

اين ساختمان شدت جنگ لنينگراد و نبرد ساختمان به ساختمان در حاشيه شهر را نشان مي دهد . اين ساختمان را به همين صورت حفظ كرده اند تا درس عبرت باشد. جنگ شهري بسيار دشوار و پرتلفات است.

1973 - آتش بس آمریکا و ویتنام

ساعت هفت بامداد 27 ژانويه سال 1973 ميان نيروهاي نظامي آمريكا و كمونيست ها در ويتنام آتش بس بر قرار شد. اين آتش بس شامل زد و خورد نيروهاي نظامي ويتنام جنوبي با كمونيست ها نمي شد. قرارداد آتش بس قبلا در پايان يك رشته مذاكرات طولاني در پاريس امضاء شده بود. در لحظه امضاي قرارداد، شمار نيروهاي آمريكايي در ويتنام از رقم 500 هزار تجاوز مي كرد. جمع تلفات اين نيروها از آغاز جنگ ويتنام 57 هزار كشته، يك هزار و سيصد ناپديد، 600 اسير و 303 هزار و 640 مجروح اعلام شده بود. اين جنگ براي آمريكا 109 ميليارد و 500 ميليون دلار (به ارزش آن زمان) هزينه داشت. جنگ ويتنام كه از سال 1961 آغاز شده بود از 1965 شدت يافته بود. دو سال پس از اين آتش بس و خارج شدن تدريجي نظاميان آمريكايي، شهر سايگون در سي ام اپريل 1975 به دست نيروهاي كمونيست افتاد و وحدت ويتنام تامين شد. کمونيست ها پس از اين پيروزي کسي را اعدام نکردند و مقامات سابق را به اردوگاه آموزشي فرستادند تا اصلاح روش و رفتار دهند و به جامعه بازگردند. سايگون نيز به شهر «هوشي مين» تغيير نام داده شد.

صحنه قتل يک ويت کنگ در ملأ عام در سايگون چند هفته پس از آغاز سال 1968 به دست رئيس پليس اين شهر (عکس از اِدي اَدامز)

مخالفت با جنگ ويتنام در همه جا به چشم مي خورد. عكسهاي بالا، يك روحاني بودايي به نام Thich Quang Ducc و منظره خودسوزي اورا در ژوئن 1963 دريك ميدان شهر سايگون به نشانه مخالفت با اين جنگ نشان مي دهد

جان کری John Kerry (متولد 1943) و 28 سال سناتور سابق ماساچوست و پیش از آن، معاون فرماندار این ایالت نیز از افسران نیروی دریایی آمریکا درجنگ ویتنام در دهه 1960 بود و فرمانده قایق های تندرو ویژه حرکت رودخانه ها، و از این رهگذر سه مدال به دست آورد. وی پس از بازگشت به آمریکا و عمدتا از سال 1971 برضد ادامه جنگ ویتنام شد و دریک جلسه کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا علیه این جنگ غیر لازم شهادت داد و در چند تظاهرات خیابانی شرکت کرد. وی نامزد حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال 2004 بود که از جورج بوش شکست خورد. جان کری که سالها ریاست کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا را برعهده داشت از سال 2013 وزیر امورخارجه این کشور شده است. وی یک کاتولیک است.

عکس های زیر جان کری را در لباس نظامی نشان می دهد. یکی از عکس ها در ویتنام از او گرفته شده و دیگری هنگام دریافت نشان:

1926 - محمدرضا پهلوي از سوي پدرش رضاشاه به عنوان وليعهد اعلام شد.

1344 ش - الحاق ايران به يونسكو

در چنین روزی در سال 1344 ه ش ایران به قرار داد جهانی آزادی تبادل افکار یونسکو ملحق شد . قرن بیستم عصر آزادی اطلاعات نام گرفت و با از هم پاشیدگی موانع و ایجاد امکان ارتباط فرامرزی افراد با یکدیگر و جهانی شدن اقتصاد، فرهنگ، سیاست ، افراد در معرض ارتباطات بیشتری قرار گرفتند که پیش از این چنین امری تا این اندازه سابقه نداشته است. یونسکو به عنوان نهاد بین المللی ، تا کنون عهده دار چنین مسوولیتی بوده است . ایران نیز در در سال 1344 با پیوستن به این قرار داد سعی کرد خود را در مسیر های مختلف اطلاعاتی پدید آمده ، قرار دهد . در دوره سلطنت پهلوی ها در ایران هیچ نشانه ای از آزادی نبود زیرا نه آزادی مطبوعات وجود داشت و نه آزادی بیان و نه آزادی احزاب و تجمعات برای بیان افکار. پیوستن رژیم به این قرارداد فقط برای ظاهر سازی بود.

زادروزها

    ۱۵۰۴ - پیوس پنجم، پاپ (م. ۱۵۷۲)
    ۱۵۵۷ - شاه عباس‌بزرگ، پادشاه ایران (م. ۱۶۲۹)
    ۱۵۸۵ - هندریک آورکامپ، نقاش هلندی (م. ۱۶۳۴)
    ۱۷۵۶ - ولفگانگ آمادئوس موتسارت، آهنگساز اتریشی (م. ۱۷۹۱)

ولفگانگ آمادئوس موتسارت

    ۱۸۲۶ - میخائیل سالتیکوف-شچدرین، رمان‌نویس روس (م. ۱۸۸۹)
    ۱۸۳۲ - لوئیس کارول، ریاضی‌دان، کشیش، عکاس و نویسنده انگلیسی (م. ۱۸۹۸)
    ۱۸۳۶ - لئوپولد فون زاخر-مازوخ، نویسنده اتریشی - آلمانی (م. ۱۸۹۵)
    ۱۸۵۰ - ادوارد اسمیت، افسر دریایی و کاپیتان‌ انگلیسی (م. ۱۹۱۲)

لئوپولد فون زاخر-مازوخ

    ۱۸۵۹ - ویلهلم دوم، قیصر آلمان و پادشاه پروس (م. ۱۹۴۱)
    ۱۸۶۴ - جان والتر گرگوری، زمین شناس و مکتشف انگلیسی (م. ۱۹۳۲)
    ۱۸۶۹ - بیلی باست، فوتبالیست انگلیسی (م. ۱۹۳۷)
    ۱۹۲۶ - اینگرید تولین، بازیگر سوئدی (م. ۲۰۰۴)
    ۱۹۳۶ - ساموئل چائو چونگ تینگ، فیزیکدان آمریکایی

اینگرید تولین

    ۱۹۴۰ - جیمز کرامول، بازیگر آمریکایی
    ۱۹۴۳ - جان میکا، سیاستمدار آمریکایی
    ۱۹۴۴ - نیک میسن، درامر انگلیسی (پینک فلوید)
    ۱۹۵۵ - جان رابرتس، سیاستمدار آمریکایی
    ۱۹۵۶ - میمی راجرز، بازیگر آمریکایی

نیک میسن

    ۱۹۵۷ - فرانک میلر، نویسنده، کارگردان و هنرمند آمریکایی
    ۱۹۵۹ - کیت اولبرمن، مجری آمریکایی
    ۱۹۶۴ - بریجیت فوندا، بازیگر آمریکایی
    ۱۹۶۷ - بابی دیول، بازیگر هندی
    ۱۹۶۹ - الیت آبکاسی، رمان‌نویس و فیلم‌نامه‌نویس فرانسوی

رزاماند پایک

    ۱۹۷۴ - اوله اینار بیورندالن، ورزشکار مرد رشتهٔ بیاتلون نروژی
    ۱۹۷۶ - جرمی هانسن، فضانورد کانادایی
    ۱۹۷۹ - رزاماند پایک، بازیگر انگلیسی
    ۱۹۸۹ - دیزی لاو، مدل فشن انگلیسی
    ۱۹۸۰ - وانگ یاپینگ، فضانورد چینی
    ۱۹۸۷ - لی‌لی دونالدسون، مدل انگلیسی

وانگ یاپینگ

مرگ‌ها

    ۹۸ - نروا، امپراتور روم (ت. )
    ۴۵۷ - مارسیانوس، امپراتور روم شرقی (ت. ۳۹۲)
    ۶۷۲ - ویتالیانوس، پاپ

فرانسیس دریک

    ۱۵۹۶ - فرانسیس دریک، کاپیتان و کاشف انگلیسی (ت. ۱۵۴۰)
    ۱۸۱۴ - یوهان گوتلیب فیشته، فیلسوف آلمانی (ت. ۱۷۶۲)
    ۱۸۵۱ - جان جیمز اودوبان، نقاش و پرنده‌شناس فرانسوی-آمریکایی (ت. ۱۷۸۹)
    ۱۸۶۰ - یانوش بویویی، ریاضی‌دان مجار (ت. ۱۸۰۲)
    ۱۹۰۱ - جوزپه وردی، آهنگ‌ساز ایتالیایی (ت. ۱۸۱۳)

جوزپه وردی

    ۱۹۴۰ - ایزاک بابل، نویسنده، روزنامه‌نگار و نمایش‌نامه نویس روس (ت. ۱۸۹۴)
    ۱۹۶۷ - راجر بی. چافی، خلبان، مهندس و فضانورد آمریکایی (ت. ۱۹۳۵)
    ۱۹۶۷ - گاس گریسوم، خلبان و فضانورد آمریکایی (ت. ۱۹۲۶)
    ۱۹۶۷ - ادوارد هیگینز ویت، خلبان، مهندس و فضانورد آمریکایی (ت. ۱۹۳۰)

لوئی دوفونس

    ۱۹۷۲ - ریچارد کورانت، ریاضی‌دان آلمانی-آمریکایی (ت. ۱۸۸۸)
    ۱۹۸۳ - لوئی دوفونس، بازیگر فرانسوی (ت. ۱۹۱۴)
    ۱۹۹۶ - رالف دبلیو. یاربرو، سیاستمدار آمریکایی (ت. ۱۹۰۳)
    ۲۰۰۶ - یوهانس راو، سیاستمدار آلمانی، ۸مین رئیس‌جمهور آلمان (ت. ۱۹۳۱)

جی. دی. سالینجر

    ۲۰۰۸ - محمد سوهارتو، سیاستمدار اندونزیای، دومین رئیس‌جمهور اندونزی (ت. ۱۹۲۱)
    ۲۰۰۹ - جان آپدایک، نویسنده آمریکایی (ت. ۱۹۳۲)
    ۲۰۱۰ - جی. دی. سالینجر، نویسنده آمریکایی (ت. ۱۹۱۹)
    ۲۰۱۰ - هوارد زین، تاریخ‌دان و نویسنده آمریکایی (ت. ۱۹۲۲)

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

گزارش خطا

ارسال نظرات

آخرین عناوین
پربیننده ترین

چرایی پیش‌بینی‌ناپذیری از ایران فردا | برخوردها از سال ۸۸ جامعه را پیچیده‌تر کرده | تنش‌های بزرگ در دل رخدادهای کوچک است!

پرطرفدارترین