خبرگزاری فارس و رویکرد منحصر به فردش

سرویس سیاسی خرداد/ عبدالرضا کنی: ابن سینا می گوید تعقل بی تعلق امکان پذیر نیست. این گزاره به همه سطوح قابل تعمیم است و رسانه ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و بر خلاف یک نظریه رایج در عرصه رسانه ای که می گوید رسانه ها در انتشار اخبار باید وجه بی طرفی خود را حفظ کرده و اخبار را بی کم و کاست و بدون اعمال سلیقه انتشار دهند در عمل بازتاب اخبار با اعمال سلیقه همراه است.

البته این اعمال سلیقه نمی تواند به خودی خود محل ایراد باشد و همانطور که اشاره رفت بخشی از آن غیر اختیاری بوده و گریز ناپذیر است و البته تا آنجا که به قلب واقعیت یا اعمال نظرآشکار و جهت بخشی غیر همخوان با اصل موضوع نیانجامد قابل پذیرش و متعارف است.

اما به هنگامه ای که عملکردهای رسانه ای و درج اخبار سبک و سیاق خاصی به خود می گیرد و رویکردی کانالیزه در راستای مطامع و منافع خاص گردانندگان بنگاه خبری از حاشیه به متن می آید و وجه غالب عملکردی می شود آنگاه است که دیگر نمی توان این رویکرد و عملکرد را منطبق با اخلاق حرفه ای و عیار استاندارد رسانه ای قلمداد کرد.

رسانه ها در کشور ما بطور معمول ملهم از نظرگاه گردانندگانشان اداره می شوند نکته ای که شاید در همه جای دنیا مسبوق به سابقه باشد اما مع الاسف در کشور ما از آنجا که عرصه خبررسانی چندان حرفه ای نیست، حرکت در این مسیر ضمخت و غیر قابل هضم پیش میرود.

حال موضوع خبرگزاری ها و انتشار اخبار آنان نیز در نوع خود جالب توجه و شایسته تامل است. به عنوان مثال خبرگزاری فارس که در مرامنامه خود این خبرگزاری را مستقل عنوان کرده به شکلی کاملا جهت دار اخبار و تحلیل ها را انعکاس می دهد. این نکته در بخش تحلیل چندان مایه ایراد نبوده و می تواند معقولانه باشد اما وقتی به موضوع خبر و انتشار آن از یک خبرگزاری می رسیم موضوع کاملا متفاوت می شود.

این خبرگزاری که انتسابش به لایه های تندرو جریان اصولگرا بر کسی پوشیده نیست متاسفانه گاه این سلیقه و نظر خود را در ارائه اخبار معمولی نیز انعکاس می دهد و با جهت گیری ویژه اخبار را بولد کرده و گاه حتی با فضاسازی پیرامون اخباری که صحت و سقم آن مشخص نیست قصد کانالیزه کردن فضا درراستای منویات خود را دارد.   

انعکاس یک خبر و یک مصاحبه جالب توجه در این رسانه که امروز بطورهمزمان بوقوع پیوست باز هم نشان دهد که فارس نمی خواهد تغییر مشی منصفانه ای در انعکاس خبرش بدهد و جالب آنکه بر حجم رویکردهای اینچنینی اش هم افزوده است.

این روزها دوستان خبرگزاری فارس با تمرکز ویژه ای به موضوع جعفر توفیقی و سرپرستی وی بر وزارت علوم و معرفی اش به عنوان وزیر می پردازند. روز گذشته این رسانه با تمرکز برروی عدم رای اعتماد مجلس به وی چندین مصاحبه از نمایندگان مجلس در این خصوص گرفت و امروز از شاهکار خود رونمایی کرد. این خبرگزاری در خبری که منبع آن مجهول است و مشخص نیست چه کسی این خبررابه این رسانه داده و صحت و سقم آن چیست عنوان داشته که در دیدار علی لاریجانی با حسن روحانی، رئیس مجلس به رئیس دولت گفته است که روحانی رای نمی آورد و روحانی نیز با توجه به این نکته توفیقی را به مجلس معرفی نکرده و فرد دیگری را برای این امر در نظر گرفته است!

خبری که جدای از منبع غیر معلوم و نامشخصش و عدم اعتبار خبری آن که مشخص نیست یک خبرگزاری که ادعای حرفه ای بودن دارد چگونه آن را بازتاب داده، از این حیث نیز جالب توجه است که نسبتی به روحانی داده که با منش و روش و اظهارات صریح وی در تناقض است.

روحانی در اولین کنفرانس خبری خود با صراحت اعلام داشت کسی نیست که تحت فشار تصمیم بگیرد و بخصوص در مورد همکاران و اعضای کابینه با فشارها تغییر مشی نمی دهد حال چگونه شده که روحانی به ناگهان چرخشی 180 درجه ای داشته و با اعلام مخالفت برخی نمایندگان به ناگهان تغییر موضع داده است؟ حال با این اوصاف آیا این منبع موثق و البته غایب از نظر در راستای منویات دوستان فارس کمی قلب واقعیت نکرده و خبرسازی نکرده است؟ البته این نکته در خصوص خبرگزاری فارس چندان دور از ذهن نیست چرا که در موعد انتخاب شهردار نیز این سایت هر روز یکی ، دو منبع موثق می یافت که پیرامون هاشمی و تخلفات آن داستان سرایی می کردند و هیچ گاه هم نه خود را نمایان ساختند و نه آنکه مدارکی را ارائه دادند.

جدای از این خبر که نه ته و نه سرش با هم همخوانی و توازنی  دارد انتشار یک مصاحبه آنهم به سبک و سیاق خاص همزمان با این خبر نیز در نوع خود جالب توجه بود. خبرگزاری فارس با حسین مرعشی رئیس پیشین سازمان میراث فرهنگی در دولت اصلاحات مصاحبه ای انجام داد و آنچنان با ظرافت و توجه ویژه تیترهای آنچنانی از متن مصاحبه درآورده که هر کس با اولین نگاه این تیتر ها را می خواند گمان می برد مرعشی دچار تحول بنیادین فکری و عقیدتی شده و در برابر اصلاح طلبان و کارگزاران سازندگی موضع گرفته است. جالب آنکه با خواندن مصاحبه چنین استنباطی به ذهن مخاطب متبادر نمی شود.

 هر چه هست یک رسانه به شکل اخلاقی موظف است اگر برای جلب توجه مخاطب تیترهای جنجالی هم از متن گفتگو بدر می آورد لااقل به نحوی عمل کند که تیترها نمایه ای از کلیت رویکرد فرد مصاحبه شونده را به مخاطب ارائه دهد و این نحوعملکرد نه تنها حرفه ای نیست که اخلاقی هم به نظر نمیرسد، هر چند که این دوستان همانند کیهانشینان محترم علاقمندند آنگونه که می پندارند بنگارند و لا غیر.