هاشمی و مصباح‌یزدی با هم نشستی بگذارند
روزنامه آرمان با انتشار گفت و گویی با آیت الله محسن غرویان استاد حوزه و دانشگاه در آستانه انتخابات96 به بررسی تحرکات سیاسی در قم پرداخت و نوشت: مدار سیاست ایران بر محور قم در گردش است و این محوریت تازگی ندارد، چنان که تحولات انقلاب در جریانات 15 خرداد 42 و روزهای دیگر در قم کلید خورد.
در ادامه این گفت و گو می خوانیم: اکنون هم این شهر در تعیین سوگیری جامعه نقش بسزایی دارد و به‌ویژه جامعتین یعنی جامعه روحانیت و مجمع مدرسین حوزه علمیه نقش مهمی در تصمیمات سیاسی و انتخاباتی کشور ایفا می‌کنند.«آرمان امروز» در ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری درباره تحرکات سیاسی درقم با آیت‌ا... محسن غرویان استاد حوزه و دانشگاه به گفت‌وگو پرداخته که می‌خوانید.
** در سال 92 بسیاری از روحانیون و مراجع حامی آقای روحانی بودند. اکنون پس از گذشت بیش از 3 سال ارزیابی آنها از عملکرد رئیس‌جمهور به چه نحو است و آیا این حمایت‌ها در سال 96 تکرار می‌شود؟
فضای قم به‌تدریج از شور و حال بیشتر و محسوس‌تری برای انتخابات سال 96 برخوردار می‌شود و رسانه‌های قم نیز مانند سایر رسانه‌های کشور به انتشار مقالات، گفت‌وگوها و مصاحبه‌هایی در زمینه انتخابات می‌پردازند؛ مانند امروز که مقاله یکی از روزنامه‌ها درباره مسائل دولت و حملاتی بود که برخی علیه دولت انجام می‌دهند. فضای قم تحت تاثیر تهران و سایر نقاط تاثیرگذار در کشور است. البته ویژگی قم این است که پایگاه مرجعیت و روحانیت بوده و نظرات حمایتی مراجع بسیار موثر است. مثلا آیت‌ا... مکارم شیرازی از مراجع بزرگ تاکید کردند که طرح سلامت وزارت بهداشت ادامه پیدا کند که نوعی حمایت ازسیاست‌های وزیر محترم بهداشت یعنی آقای قاضی‌زاده‌هاشمی و همچنین حمایت از دولت است. به هرحال کمافی‌السابق حمایت‌ها و دیدارهای مراجع با وزرا و مسئولان دولتی ادامه دارد و اینها نشان‌دهنده این است که حمایت آنها از آقای روحانی استمرار دارد.
** یعنی تلاش مخالفان دولت نتوانسته در ارزیابی بزرگان قم تاثیری داشته باشد؟
منع یا رد آشکاری نسبت به آقای روحانی و عملکرد دولت از سوی مراجع نمی‌بینیم و این قرینه‌ای است برای اینکه مراجع همچنان از دولت روحانی حمایت می‌کنند. البته تذکرات و انتقاداتی را نیز نسبت به دولت دارند که آن را با صفا و صمیمیت و اخلاص بیان می‌کنند.
** مراجع ناظر بر عملکرد دولت قبل هم بودند. تفاوت دیدگاه آنان درباره دو رئیس‌جمهور را چگونه توضیح می‌دهید؟
آقای احمدی‌نژاد از دیدگاه حوزه و مرجعیت با آقای روحانی قابل قیاس نیست، چرا که آقای احمدی‌نژاد گرچه اظهارنظرهای گاه نابجایی نیز در مسائل دینی می‌کرد، اما یک عالم دینی و مذهبی نبود و مراجع و علمای قم به او نگاهی در قالب یک عالم و کارشناس دینی نداشتند. آقای روحانی یک شخصیت تحصیلکرده حوزوی، شاگرد فیضیه و شاگرد امام و یک شخصیت روحانی انقلابی مورد تایید مستقیم مقام معظم رهبری است. او سابقه فقه و معارف حوزوی دارد، تحصیلکرده است و با حقوق جهان معاصر آشناست، رشته حقوق خوانده و در دانشگاه‌های بزرگ و در محافل علمی جهان حضور داشته و از این جهات آقای روحانی نباید با آقای احمدی‌نژاد مقایسه شود. نگاه علما و مرجعیت هم به آقای روحانی از دید یک عالم مجتهد عضو مجلس خبرگان است که سال‌ها در عرصه سیاسی و مدیریت کشور حضور داشته و در زمان جنگ در جبهه‌ها بوده و سابقه مدیریتی دارد و امروز در کسوت روحانیت در محافل بین‌المللی مثل سازمان ملل حضور پیدا کرده و در آنجا سخنرانی می‌کند. برخورد علما با اقای روحانی نسبت به آقای احمدی‌نژاد بسیار متفاوت است. همچنین آقای روحانی یک شخصیت متین و بااخلاق دارد که نکته بسیار مهمی است. مراجع در اواخر دوره آقای احمدی‌نژاد به او اجازه حضور نمی‌دادند، اما رابطه آقای روحانی با حوزه و حوزویان بسیار خوب است. دو روز پیش بود که دستیار ویژه آقای روحانی یعنی حجت‌الاسلام والمسلمین آقای یونسی در قم با استاندار و معاونان استاندار جلسه داشت و در مجلس آیت ا... بهاءالدینی شرکت کرد. اینها همه قرائنی است که نشان می‌دهد رابطه حوزه و مرجعیت با آقای روحانی رابطه‌ای گرم و صمیمانه است.
** در خبرها آمده بود که جامعه مدرسین درباره انتخابات سال 96 اعلام بی‌طرفی کرده و عنوان داشته که از کاندیدایی حمایت نمی‌کند و از طرف دیگر جامعه روحانیت نیز به دو بخش تقسیم شده که بخشی از اعضای آن موافق حمایت از آقای روحانی هستند و بخش دیگر هم هنوز تصمیمی نگرفته‌اند. تحلیل شما از رفتار انتخاباتی جامعتین چیست؟
جامعه مدرسین هم مانند جامعه روحانیت است یعنی اعضای آن دو بخش هستند. عده‌ای حامی آیت‌ا...هاشمی و آقای روحانی هستند و عده‌ای از این بزرگان حمایت نمی‌کنند. هنوز به‌طور قطعی نمی‌شود عنوان کرد که جامعه مدرسین بر خود تکلیفی احساس می‌کند که در انتخابات 96 کاندیدای مشخص معرفی کند یا خیر. ممکن است شرایط تغییر کند و احساس تکلیف و مسئولیت شرعی داشته باشد که شخصی را معرفی کند. شاید هم شرایط به گونه‌ای رقم بخورد که نیازی به معرفی شخص نباشد. بنابراین فعلا به‌طور قاطع نمی‌شود درباره کاندیداها صحبت کرد.
** جلسات مشترک جامعه روحانیت با جامعه مدرسین به کجا رسید؟
این جلسات به‌طور مستمر برگزار نمی‌شود. آیت‌ا... مقتدایی هم گفتند که روابط مستمر فعلا برقرار نیست و اعضای دو تشکل از طریق رسانه‌ها از مواضع یکدیگر باخبر می‌شوند. اختلاف‌نظرها که البته امری طبیعی است، باعث کمرنگ شدن نشست‌های مشترک شده، اما امیدواریم این نشست‌ها بیشتر شود. من اخیرا پیشنهاداتی ارائه کردم که یکی از آنها چنین بود که آیت‌ا... مصباح و آیت‌ا...هاشمی با یکدیگر نشستی داشته باشند، جامعه مدرسین و جامعه روحانیت هر دو با آیت‌ا...هاشمی نشست داشته باشند و آقای حداد عادل با آقای عارف هم نشست مشترکی داشته باشند. مگر فضای سیاسی کشورها با چه افرادی رقم می‌خورد؟ مشخص است که با همین صحبت‌هایی که رجال سیاسی انجام می‌دهند و نخبگان سیاسی مطرح می‌کنند، سرنوشت سیاسی رقم می‌خورد. اگر می‌خواهیم فضای کشور آرامش داشته باشد، این آرامش باید از سوی همین شخصیت‌ها و گروه‌های سیاسی فراهم شود. اگر اصلاح‌طلبان و اصولگرایان بنشینند و با یکدیگر به‌صورت شفاف صحبت و رأی‌گیری کنند ببینند اکثریت چه می‌گویند و مردم هم این نشست‌ها را ببینند، آرامش درکشور برقرار خواهد شد و مردم نیز حس‌وحال خوبی پیدا می‌کنند و قدرت روحی و انرژی مثبتشان برای شرکت در انتخابات زیاد می‌شود. امیدوارم این پیشنهادات انجام شود.
** در جریان اصولگرا افرادی مطرح شده‌اند مانند آقای میرسلیم، باهنر و نادران. به‌نظر شما اصولگرایان می‌توانند با کاندیدای واحد با آقای روحانی رقابت کنند؟
مطرح‌کردن این گزینه‌ها عیبی ندارد. همه این شخصیت‌ها که نام بردید، محترم هستند و همه گروه‌ها باید ببینند مصلحت در شرایط فعلی چیست. اگر آقای روحانی همچنان 4 سال دیگر بتواند سیاست‌ها و برنامه‌های خودش را پیش ببرد، بهتر است یا اینکه اختلاف و نزاعی را در کشور شعله‌ور کنیم و گروه‌ها را به جان هم بیندازیم و این همه سرمایه بیت‌المال صرف اختلافات، منازعات و کشمکش‌ها شود. آنچه به‌صلاح کشور، امت و ملت است پشتیبانی همه از آقای روحانی است تا در برابر توطئه‌های صهیونیسم جهانی و اتحادی که آمریکا برای شکست برجام دارد، ایستادگی شود. ما کنفرانس وحدت بین شیعه و سنی برگزار می‌کنیم، اما یک کنفرانس وحدت و هفته وحدت نیز باید بین شیعیان باشد و علمای شیعه و بزرگان سیاسی ما در داخل کشور یک حرف بزنند و پشت همدیگر باشیم. باید دولت را حمایت و تقویت کنیم تا بتوانیم به اهداف نزدیک‌تر شویم.
** جبهه پایداری پایداری تحت هدایت آیت ا... مصباح اعلام کرده که در انتخابات سال آینده با دست پر حضور خواهد داشت. به نظر شما این تشکل می‌تواند تاثیرگذار باشد و چهره موجهی در مقابل آقای روحانی مطرح کند؟
پررنگ و کمرنگ را مردم تعیین می‌کنند و ما نمی‌توانیم درداخل خانه‌هایمان و در پشت درهای بسته بنشینیم و برای مردم و سرنوشت آنها تصمیم بگیریم. اینکه حضور جبهه پایداری پررنگ است یا کمرنگ یا تاثیر خواهند گذاشت یاخیر به نظر مردم بستگی دارد، چرا که مردم هستند که باید رأی دهند و یک ایده و فکری را قبول کنند. قرائن نشان می‌دهد که مردم از بگومگو‌های سیاسی و افراط خسته و به دنبال آرامش و آسایش هستند. بنابراین دنبال دولتمردانی می‌روند که برای آنها کاری انجام دهد و مشکلی از مشکلات آنها را حل کند. جبهه پایداری و امثال آنها اگر می‌خواهند تاثیرگذار باشند و رأی داشته باشند باید در جهت خواست مردم حرکت کنند و ذوق و سلیقه مردم را بشناسند. به نظر می‌رسد ذوق و سلیقه مردم اعتدال، میانه‌روی و پرهیز از افراط و تفریط که این خود را در دولت آقای روحانی نشان داده است.
