بحران در روابط ریاض و دوحه نقشه زیرکانه آمریکا برای مهار امپراطوری عربستان است!

سرویس سیاسی خرداد-احسان کرمانشاهی: معادلات خاورمیانه هر روز پیچیده تر از روز گذشته  می‌شود و به نظر می رسد تحرکات اخیر در خاورمیانه بین قطر و عربستان شرایط جدیدی در معادلات منطقه ای خاورمیانه ایجاد خواهد کرد.  تا پیش از این پروژه ناتوی عربی در حال اجرایی شدن بود که ناگهان دو کشور مهم خلیج فارس در آستانه رویارویی نظامی قرار گرفتند. علی بیگدلی کارشناس برجسته روابط بین‌الملل نظرات کاملا متفاوتی با سایر کارشناسان در مورد بحران به موجود آمده درخلیج فارس بین قطر و عربستان دارد. به منظور نگاه متفاوت و دقیق به اتفاقات اخیر در خاورمیانه و خلیج فارس«خرداد نیوز» با این کارشناس روابط بین‌الملل به گفت و گو پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم.

×سیاسیت‌های خاورمیانه‌ای آمریکا در دوران ترامپ چه تغییری با  دوران اوباما کرده است؟

 اوباما در یکی از سخنرانی‌های معرف خود اعلام کرده بود که خاورمیانه دیگر اولویت استراتژیک آمریکا نیست. اما ترمپ سیاست‌های عکس اوباما را در پیش گرفت و برای اینکه بتواند مشکلات اقتصادی و معظل بیکاری در آمریکا را مهار کند؛ کوشید با عربستان وارد معاملات استراتژیک شده و قراردادی به ارزش 380 میلیارد دلار با اعراب به امضا رساند.

×جایگاه عربستان تحت این قرارداد نظامی- تجاری چه تغییری کرده است؟

 عربستان براساس یک مانور سیاسی توانست 40 کشور مسلمان عرب و غیر عرب را در دور هم جمع کند و به نوعی در مقابل ترامپ و مخالفین خود نمایش قدرت انجام دهد. با سخنرانی ترامپ و ملک سلمان... همه تصور کردند که ناتوی عربی شکل خواهد گرفت و منطقه در آستانه برخود نظامی قرار بگیرد. در حالی که اکنون معالات منطقه به کلی تغییر کرده‌است.

×آمریکایی‌ها در معنی واقعی کلمه به دنبال  راه اندازی جنگ نیابتی در منطقه هستند؟

 آمریکایی‌ها هیچگاه راضی نیستند که عربستان تبدیل به قدرت مطلق درمنطقه شود و مسلط بر کشورهای عربی  شود و به نوعی امپراتوری عربی ایجاد کند زیرا سابقه تاریخی نشان می‌دهد که تشکیل قدرتی واحد به نفع قدرت هژمون نیست. بنابراین آمریکایی ها به این نتیجه رسیدند که شاید عربستان به دنبال تاسیس یک امپراتوری عربی باشد و لذا سعی کردند به نوعی معادلات منطقه را که بعد از قرار داد نظامی به نفع عربستان تغییر یافته بود را دگرگون سازند.

×با این حساب می‌توان ادعا کرد که اتفافات اخیر در بین قطر و عربستان شاید با ارداه آمریکا است؟

 بله. ایجاد تشنج بین قطر و عربستان با هدایت آمریکایی ها صورت گرفت زیرا یک دستی‌ که در دنیای عرب  بین ملک سلمان و سایر کشورهای ایجاد شده بود با این بحران با نوعی شکست مواجع شده است. این اختلاف  توسط آمریکایی‌ها برنامه ریزی شده بود اما اکنون گویا این اختلاف درونی و بین اعراب است. اقدام ماهرانه‌ای که قابلیت تحسین دارد. درحال حاضر ترامپ از عربستان سعودی و  وزیر خارجه آمریکا از قطر حمایت می‌کند. بازی کاملا واضح و روش برای ایجاد اختلاف بین اعراب .

×آمریکا به بهانه این اختلاف قصد ندارد که پای ایران را به  مخاطرات منطقه بکشاند؟

 خیر؛ اینگونه تحلیل‌ها فقط در ایران خریدار دارد. آمریکا تنها به دنبال تضعیف جایگاه عربستان است زیرا اگر عربستان به امپراتوری تبدیل شود دیگر نمی‌تواند با اعراب کنار بیاید. در نتیجه آنچه به عنوان مساله  قطر به وجود آمده ساخته و پرداخته دیپلماسی مدرن آمریکایی است و برای مدتی ادامه پیدا خواهد کرد. آمریکا از این طریق هم عربستان و هم قطر بلند پرواز را تحت کنترل خود در خواهد آورد قطر در چند سال پیش به اقداماتی  دست زده بود که به قطب سیاسی و امنیتی تبدیل شده بود که با این پروژه تضعیف خواهد شد.
 ×قطر به تازگی به قدرت تاثیرگذار تبدیل شده است؟

 خیر، قطر دیگر یک قدرت نفتی نیست. قطر یک کشور تاثیر گذار است که به راحتی از گروه های تروریستی حمایت می‌کند، بنابراین سیاست دو پهلوی آمریکا برای مهار قطر و عربستان موجب تضعیف جایگاه هر دو کشور در منطقه خواهد شد.

×ایران تا چه اندازه  می‌تواند وارد مشکلات جهان عرب به نفع منافع خود شود؟

  سیاست فعلی ایران در مقابل قطر گریز ناپذیر بود. اما ایران در انتها هیچگونه جایگاهی در این معادلات ندارد. به هیچ وجه ترکیه  اجازه حضور ایران در معادلات جهان عرب را نمی دهد و آمریکا و عربستان هم بر این موضوع تاکید دارند. در نتیجه ایران در حال حاضر تنها به دنبال مانور سیاسی است. انتفاقات اخیر در خلیج‌فارس نفعی برای ایران ندارد.