آیا حماس روز جمعه اداره کامل نوار غزه را به تشکیلات خودگردان فلسطین واگذار می کند؟
خرداد: خبرگزاری فرانسه در گزارشی به تاریخچه روابط میان دو جنبش رقیب فتح و حماس در فلسطین پرداخت و نوشت گرچه روابط پرتنشی میان دو جنبش طی سال های اخیر حاکم بوده است، اما با توجه به تحولات جدید برای برقراری آشتی میان دو طرف، طبق توافق حاصل شده روز جمعه پیش رو، تشکیلات خودگردان فلسطین باید، اداره کامل نوار غزه را به دست بگیرد.
به گزارش خرداد ،آیا حماس روز جمعه اداره کامل نوار غزه را به تشکیلات خودگردان فلسطین واگذار می کند؟
«فرانس پرس» در گزارش روز پنجشنبه خود با توجه نزدیک شدن به روز جمعه (اول دسامبر) که طبق توافق حاصل شده میان دو جنبش حماس و فتح، حماس باید کنترل کامل نوار غزه را به تشکیلات خودگردان بسپارد، به تاریخچه روابط پر تنش این دو جنبش پرداخته است.
** نخستین پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی
در ژانویه (دی/ بهمن) 2006 میلادی، جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) که برای نخستین بار در انتخابات شرکت کرد، توانست در انتخابات قانون گذاری پیروز شود و رقیبش فتح را شکست دهد. شورای قانون گذاری (پارلمان) فلسطین که دوره ماموریتش رو به پایان است، دو سال پس از ایجاد تشکیلات خودگردان فلسطین در سال 1996 میلادی شکل گرفت.
در 28 مارس (اسفند /فروردین)، دولت اسماعیل هنیه قدرت را به دست گرفت و پست های کلیدی را به رهبران این جنبش واگذار کرد. اسرائیل (رژیم صهیونیستی) و ایالت متحده آمریکا دولت هنیه را به رسمیت نشناختند و تنها روابطشان را با محمود عباس حفظ کردند.
** سیطره حماس بر نوار غزه
در ژانویه و فوریه (دی/ بهمن/ اسفند) 2007 میلادی و سپس در ماه می (اردیبهشت/ خرداد) همان سال، درگیری های شدیدی میان طرفداران دو جنبش فتح و حماس در نوار غزه روی داد. در 14 ژوئن (خرداد/ تیر) محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، اسماعیل هنیه را پس از یک هفته درگیری میان دو جنبش، برکنار و حالت فوق العاده در نوار غزه اعلام کرد.
اما در دومین روز، حماس بر نیروهای وفادار به فتح در غزه غلبه کرد که عباس از این اقدام، به کودتای نظامی یاد کرد. حماس عناصر فتح را از این باریکه اخراج کرد و به تنهایی کنترل غزه را به عهده گرفت. در واکنش به سیطره حماس بر نوار غزه، اسرائیل نیز محاصره این باریکه را شدید کرد. در درگیری میان نیروهای فتح و حماس، حدود یکصد تن کشته شدند.
**سه توافقنامه ناکام میان حماس و فتح
در 27 آوریل (فروردین/ اردیبهشت) 2011 میلادی، فتح و حماس توافقنامه ای مبتنی بر تشکیل دولت انتقالی که وظیفه برگزاری انتخابات را داشت، امضا کردند. در ماه می (اردیبهشت / خرداد) نیز همه سازمان های فلسطینی این توافقنامه را امضا کردند. اما این انتخابات هرگز برگزار نشد و برگزاری آن همواره به تاخیر افتاد.
در هفتم ژانویه (دی / بهمن) 2012 دو جنبش، توافقنامه آزادی بازداشت شدگان دو طرف را امضا کردند. در ششم فوریه (بهمن / اسفند) همان سال، توافق کردند که عباس ریاست دولت انتقالی را به عهده بگیرد. اما این تصمیم با مخالفت هایی در میان حماس روبه رو شد و به مرحله اجرا نرسید.
در آوریل (فروردین / اردیبهشت) 2014 میلادی، سازمان آزادی بخش فلسطین که زیر نظر فتح فعالیت می کند، توافق نامه ای با حماس امضا کرد مبنی بر جلوگیری از جدایی سیاسی میان کرانه باختری و نوار غزه.
در ژوئن (خرداد / تیر) نیز، حکومت وحدت ملی با حضور تکنوکرات های از دو جنبش تشکیل شد اما نتوانست قدرت در نوار غزه را در اختیار بگیرد. عباس حماس را به داشتن دولت موازی در نوار غزه متهم کرد.
در آگوست (مرداد / شهریور) سال 2014 میلادی، دو جنبش پس از حمله 50 روزه اسرائیل به نوار غزه، موضع یکپارچه ای اتخاذ کردند. با این وجود و پس از چند ماه، دولت وفاق ملی نتوانست موفق عمل کند.
**عمل گرایی حماس
در اول ماه می (اردیبهشت /خرداد) 2017، حماس از ایجاد تغییرات و گرایش های سیاسی جدید در سند تاسیس این جنبش خبر داد و اعلام کرد که نبرد حماس با اسرائیل نبردی سیاسی و نه دینی است. همچنین پذیرفت که دولت فلسطین در آینده در محدوده کرانه باختری، قدس شرقی و نوار غزه برپا شود.
در ششم همان ماه، اسماعیل هنیه به عنوان رئیس دفتر حماس به جای «خالد مشعل» انتخاب شد.
در مارس (اسفند / فروردین) 2017 میلادی، حماس کمیته ای اداری تشکیل داد که فتح آن را دولت موازی خواند.
تشکیلات خودگردان فلسطین نیز در واکنش به این اقدام حماس، مبلغی که عباس در ازای تامین برق غزه به اسرائیل می پرداخت، کاهش داد. در پی آن نیز حقوق کارمندان غزه را کم کرد.
در 17 سپتامبر (شهریور / مهر)، حماس با وساطت مصر، کمیته اداری را منحل کرد و جنبش فتح را به گفت و گوی جدید برای آشتی فراخواند. روز بعد از آن، عباس در تماس تلفنی با هنیه، خشنودی خود را از فضای ایجاد شده برای آشتی میان دو جنبش ابراز کرد.
برای نخستین بار از سال 2015 میلادی، «رامی حمد الله» نخست وزیر فلسطین در 2 اکتبر (مهر / آبان) سال جاری به نوار غزه رفت و اولین نشست خود را با رهبران حماس در این باریکه برگزار کرد. در 12 اکتبر نیز فتح و حماس در قاهره اعلام کردند که به توافق آشتی دست یافتند.
** شک و تردیدها درباره تحویل اداره غزه به فتح
حماس در اول نوامبر گذشته کنترل همه گذرگاه های تحت محاصره اسرائیل از 10 سال گذشته را به تشکیلات خودگردان واگذار کرد. طبق این توافقنامه باید اداره کامل نوار غزه روز جمعه به تشکیلات خودگردان واگذار شود.
فرانس پرس در پایان نوشت: شک و تردید های بسیاری درباره اینکه آیا حماس عملا قدرت نوار غزه را روز جمعه به تشکیلات می دهد یا نه، وجود دارد. حتی اگر این کار انجام شود، تنها اقدامی سمبلیک و نمادین خواهد بود. مسئله سلاح حماس نیز چالش دیگری درخصوص این آشتی به شمار می رود.
