سید عباس عراقچی:مذاکره موشکی خط قرمز ماست/موضع ما این بود که تصور نمی کنیم با خروج امریکا منافع ما تامین شود/ اروپایی ها از ما خواستند به انها فرصتی بدهیم
خرداد:سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه گفت: در دو هفته اخیر پیشرفت های خوبی در مذاکره با اروپا داشتیم اما هنوز در نقطه ای نیستیم که بگوییم می توانیم به نتیجه مطلوب برسیم.
به گزارش خرداد به نقل از ایرنا، معاون سیاسی وزارت امور خارجه در گفت و گویی تلویزیونی تاکید کرد که جدیت اروپا در پیشبرد مذاکره با ایران را شاهد بوده ولی هنوز به توانایی آنها در زمینه تحقق خواسته های ایران اطمینان ندارد.
رییس تیم کارشناسی مذاکره ایران و اروپا روند مذاکرات و نحوه تحقق شروط مقام معظم رهبری را تشریح کرد و گفت: درحال حاضر دو کار باید صورت گیرد. نخست این که اروپایی ها نحوه تامین خواسته های ایران را برای ما روشن کنند.
وی افزود: همان طور که در اظهارات سران سه کشور اروپایی ها هم دیدید، ذکر شده که در حوزه اقتصادی بسته پیشنهادی برای ایران آماده خواهند کرد. این بسته اقتصادی در حقیقت راه حل هایی عملی است . یکسری تحریم ها باید برداشته شود و آثاری اقتصادی داشته باشد.
عراقچی گفت: اروپایی ها باید یکسری راه حل های عملیاتی را تعیین کنند. ما الان در این مرحله هستیم. به عنوان مثال راه حل ها در زمینه فروش نفت و گاز و مسائل بانکی که دو حوزه کلیدی در برجام است و گشایش های زیادی تاکنون داشته ایم را مشخص کنند و یا در حوزه تجارت و حمایت از شرکت هایشان باید بسته پیشنهادی بدهند و به طور عملیاتی و عینی و ملموس بگویند این حوزه ها را چطور تامین می کنند.
رییس تیم کارشناسی مذاکرات ایران و اروپا افزود: مرحله دوم این است که بگویند چگونه می خواهند، تضمین کنند. اینجاست که شروط مقام معظم رهبری کاملا مصداق پیدا می کند. باید تضمین هایی بدهند که چگونه می خواهند این عملیاتی شود و ما شاهد بدعهدی و تعلل نباشیم.
وی تاکید کرد: این دو مسیر ماست که باید در چند هفته به آن برسیم.
** مذاکره موشکی خط قرمز ماست
معاون سیاسی وزیر امور خارجه مذاکره در زمینه موشکی را 'خط قرمز تیم مذاکره کننده ایران' خواند و گفت: چنین مذاکره ای انجام نخواهد شد.
وی در زمینه منطقه ای نیز افزود : فقط در یک مورد آن هم در مورد یمن تصمیم گرفته شد که با چهار کشور اروپایی گفت و گو هایی انجام شود ، که این هم به دلایل انسانی و مشکلات و رنج هایی بود که مردم یمن تحمل می کنند.
معاون وزیر امور خارجه تیم مذاکره منطقه ای با اروپا را متفاوت از تیم مذاکره برجام ذکر کرد و گفت که هدایت ان مذاکرات از طرف ایران با حسین جابری انصاری است.
** سردرگمی اروپا
عراقچی در ابتدای این گفت و گو تاکید کرد: موضع ما همیشه این بوده که تا زمانی در برجام خواهیم ماند که منافع ما از توافق تامین شود و گشایش هایی که در تحریم ها پس از برجام ایجاد شده ادامه یابد.
وی به 16 ماه تلاش ترامپ برای خروج از برجام اشاره کرد و گفت: او تلاش کرد ابتدا فضا را اماده کند که هزینه این کار به گردن جمهوری اسلامی بیفتد. ما در این تله نیفتادیم. گفتیم اگر ترامپ می خواهد از برجام خارج شود خودش باید هزینه اش را بپردازد.سپس توپ را در زمین اروپایی ها و کنگره انداخت که نشد.
معاون وزیر امور خارجه افزود: موضع ما این بود که تصور نمی کنیم با خروج امریکا منافع ما تامین شود. به اروپا هم همواره بی اعتماد بودیم لذا خیلی روشن بود که بگوییم اگر امریکا از برجام خارج شود ما فکر نمی کنیم که منافعمان در برجام تامین شود.طبیعی است که ما هم به دنبال ان خارج خواهیم شد.
عراقچی اضافه کرد: وقتی خروج امریکا از برجام قطعی شد و مشخص شد ترامپ قصد دارد از برجام خارج شود اروپایی ها از ما خواستند به انها فرصتی بدهیم که تلا ششان را بکنند بلکه بتوانند خواسته های ایران را تامین کنند.
وی ادامه داد : این پیام در سطوح عالی منتقل شد و رییس جمهوری محترم تصمیم گرفتند این فرصت را در حد چند هفته در اختیار اروپا قرار بدهند و به همین خاطر است که ما الان مشغول مذاکره هستیم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود: بعد از انکه ترامپ اعلام کرد از برجام خارج می شود یک آشفتگی را در مواضع اروپایی ها شاهد بودیم. علت آن این بود که اروپایی ها سه چهار ماه با آمریکا مذاکره کرده بودند و تصورشان این بود که در این مذاکرات به نقطه ای می رسند که امریکا در برجام باقی بماند. حتی در اخرین لحظه هم تصور می کردند امریکا اگر هم اسقاطی ها را تمدید نکند ولی به طور مستقیم از برجام خارج نمی شود و مهلتی به دیپلماسی خواهد داد ولی این طور صریح و مستقیم خارج شدن از برجام برای انها غیر منتظره بود و لذا تعبیراتی که ما از اروپایی ها شنیدیم، بسیار ضد و نقیض بود.
وی درپاسخ به این سوال که عده ای می گویند حتی اگر دولت های اروپایی حاضر به حفظ برجام باشند بازهم نمی توانند شرکت های خصوصی را مجاب به معامله با ایران کنند، گفت: به هر حال روشن شد که در طول دو سال و نیم از اجرای برجام بسیاری از کمپانی های بزرگ وارد ایران شده اند، دفاتر تاسیس کرده و یادداشت تفاهم امضا کرده اند و قرارداد بسته اند. الان که سرو صدای خروج برخی از آنها درآمده و یا تردیدشان مشخص شده و نمود بیشتری پیدا کرده ، اثرات برجام در ایران مشخص می شود.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: شرکت های زیادی در این مدت وارد فضای کسب و کار ایران شدند و محیطی ایجاد شده بود که امریکایی ها را ترغیب به خروج کرد. باید بحث کرد که چرا امریکا خارج شد؟
عراقچی افزود: در مورد اروپایی ها باید درک کرد که برای همکاری با ایران در برجام بدون امریکا با دو مشکل اساسی مواجه هستند. مشکل اول آنها سیاسی است. اروپا و امریکا شراکت راهبردی دارند این شراکت به آن معنا نیست که در همه امور عین هم فکر می کنند. بخصوص در مدت اخیر شکافی بین انها به دلیل مواضع ترامپ ایجاد شده است. با این حال میان آن ها، اتحاد استراتژیک وجود دارد.
وی اظهار داشت: اروپا و امریکا نهایتا در یک جبهه در کنار هم هستند. اگر اروپا بخواهد در این فضا از شریک راهبردی خود فاصله بگیرد و در کنار ایران برای حفظ برجام بایستد و در کنار روسیه و چین، به لحاظ سیاسی برایشان ثقیل است و کار را برایشان سخت کرده است
معاون سیاسی وزیر امور خارجه گفت: مواضع ضد و نقیض از اروپا هم به همین دلیل است. هم تحت فشار امریکا هستند. اتحاد جدیدی هم پمپئو اعلام کرد که می خواهد علیه ایران همراه با اروپا ایجاد کند، ولی این درخواست را اروپا رد کرده است.
عراقچی افزود: از طرف دیگر فشار و مهلت ایران هم هست. این فضای سیاسی سختی است. از طرفی مشکل فنی هم هست. در اروپا به دلیل سیستم سرمایه داری شرکت ها بر اساس تصمیم هیات های مدیره خود کار می کنند. سود اقتصادی برایشان مهم است. خیلی از این شرکت های بزرگ بازارهای وسیعی در امریکا دارند که نمی خواهند از دست بدهند.
وی در پاسخ به مجری که مثال توتال و ایرباس را زد ، گفت: 49 درصد سهام توتال متعلق به امریکایی هاست . بازار امریکا و سهامداران این کشور برایشان مهم است. این ها دچار تردید می شوند. همین یکی از چالش های ماندن اروپا در برجام است . البته از نظر ما این اروپایی ها هستند که باید تصمیم بگیرند. اگر می خواهند ایران در برجام بماند باید این مسائل را حل کنند. باید ببینیم آیا می توانند چالش های بزرگ ناشی از عدم حضور امریکا در برجام را حل کنند؟ آیا می توانند سازوکار یورویی ایجاد کنند برای کار با ایران؟ ما تاکنون جدیت اروپا در حفظ برجام را شاهدیم ولی تواناییشان را مطمئن نیستیم.
**حرکت اروپا در شورای امنیت
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که امریکا با خروج از برجام قطعنامه 2231 را نقض کرده و باید از او شکایت شود، گفت: این موضوع در مذاکرات کمیسیون مشترک در جمعه گذشته بود. یکی از موضوعات در دستور کار ما است. اروپایی ها باید اقدامی در شورای امنیت انجام دهند.
وی تاکید کرد: این یکی از شروط مقام معظم رهبری هم هست. البته امریکا یکی از اعضای دائم شورای امنیت است و می تواند هر تصمیمی را وتو کند. این که اروپایی ها به شورای امنیت مراجعه و حرکتی کنند از شروط ماست. شکل کار و چگونگی ان که مثلا به وتوی امریکا برخورد نکند و یا اگر برخورد کرد عکس العمل چه باید باشد، این ها را باید بحث کنیم و به یک راه حل برسیم. در هر صورت این موضوع جزو شروط مقام معظم رهبری است و اروپا باید در شورای امنیت حرکتی را انجام دهد.
عراقچی اضافه کرد: برای ما برجام فقط در دوره زمانی خود ملاک و قابل قبول است. اروپایی ها باید برجام را به همین شکل که هست اجرا کنند . ما فراتر از تعهدات برجامی خود نخواهیم رفت و انها هم باید به تعهداتی که در برجام به آن پایبند شده اند، اجرا کنند. تعهداتی همچون رفع تمامی تحریم های هسته ای، برخورداری ایران از نتایج این رفع تحریم ها، تضمین فروش نفت ایران و رفع موانع بانکی.
وی افزود : به هیچ چیز دیگر نه در منطقه، نه موشک و نه بعد از سال 2025 میلادی ربطی ندارد. ممکن است علاقه مند به مذاکرات درموضوعات دیگر هم باشند ، باید علاقمندی ما را هم جلب کنند. هنوز چنین علاقه ای نداریم مگر آنکه منافعمان اقتضا کند.
** مکانیزم ماشه
وی در پاسخ به سوالی درباره بندهای 36 و 37 برجام و راه هایی برای فعال نشدن مکانیزم ماشه گفت: بند 36 مکانیزم حل اختلاف برجام است. که برای ما هم هست. می توانیم فعال و در نهایت از برجام خارج شویم. ممکن است در پایان همین دور گفت و گو ها با اروپا اگر به نتیجه نرسیم به موجب این بند از برجام خارج شویم.
عراقچی افزود: بند 37 مهم است که به امریکا اجازه می داد تحریم های شورای امنیت را برگرداند. شیوه ای که امریکا از برجام خارج شد خود را محروم از استفاده از این بند کرد. امریکا مستقیم از برجام خارج شد و مشارکتش را خاتمه داد. پس دیگر نمی تواند از مکانیزم برجام استفاده کند.
معاون وزیر امور خارجه در این باره که اگر ایران بخواهد از برجام خارج شود اروپا نمی تواند از این مکانیزم استفاده کند، گفت: بله ، اما اگر ما از برجام خارج شویم همه چیز به حالت اول برمی گردد. می توانیم فعالیت هایمان را احیا کنیم و اروپا هم تحریم ها را برگرداند.
