خرداد: 16 مهر اکثر خوانندگان این گزارش را به یاد کودکان میاندازد، اما از انسانی که برای او یک روز در تقویم انتخاب کردهایم، چه میدانیم؟ آیا خلق و خوی او را به درستی میشناسیم و قادر به همراهی با او در رویاها و دنیای کودکانهاش هستیم؟ هرچند سالهاست اغلب والدین شیوه برخورد با فرزندانشان را تغییر دادهاند، اما همچنان روح لطیف، پیچیده و بزرگوار او را به درستی نمیشناسند. واقعیت آن است که بهرغم تمام تغییراتی که در شیوه فرزندپروری ایجاد شده است، هنوز برخی از والدین از لبه دیگر دیوار میافتند و کودک را در ناز، نعمت، وعده و وعید غرق میکنند و حاصل کودکی است که نوجوانی بیمسئولیت، پرتوقع و لوس شده است. در این میان کودک مقصر است یا والدین؟ پاسخ قطعا والدین است. در دنیایی که آن را نشناسیم اجازه ورود نداریم، کافی است اندکی در دنیای کودکی کودکانمان غرق شویم تا آنها سخاوتمندانه ما را به دنیای خودشان راه دهند. برای رسیدن به این هدف صرفا باید کنار کودک کودکی کرد، اما کودکی با ذات بزرگسالانه بود. یادمان نرود نوجوانی که امروز کم سخن میگوید و بیشتر عمل میکند، همان کودک دیروز است که گوشی برای شنیدش نداشتهایم و برای او همواره بزرگی کردهایم.
انتقاد از نبود بانکاطلاعاتی کودکان کار
مدیر کل بهزیستی استان تهران با انتقاد از نبود بانکاطلاعاتی دقیق و نبود کارگروهی در حوزه کودکان کار و خیابان گفت: از ابتدای امسال درباره کودکان بازمانده از تحصیل چندین مکاتبه با سازمان ثبت احوال و ادارات کل آموزش و پرورش انجام دادیم، اما تاکنون آمار قابل استفادهای در اختیارمان قرار نگرفته است. داریوش بیاتنژاد با بیان اینکه ۳۵ برنامه در سطح استان تهران به مناسبت این روز تدارک دیده شده است، افزود: شعار امسال روز جهانی کودک «آینده را باید ساخت» است و بر همین اساس سازمان بهزیستی نیز دو باور را دنبال میکند. او با اشاره به اینکه همه کودکان زیر شش سال که در مهدکودکها آموزش میبینند مورد حمایت سازمانبهزیستی قرار دارند، تصریح کرد: مجموع جمعیت کودکان کشور در حدود هشت میلیون و ۷۵۰هزار نفر است که نزدیک به ۷۵۰هزار کودک ششماهه تا شش ساله در استان تهران هستند. بیاتنژاد با بیان اینکه از این تعداد کودک حدود ۵۳هزار و ۵۰۰ نفر در ۷۹۸ مهدکودک شامل ۳۰ مهد روستایی و ۱۵ مهد حاشیهای تحت پوشش قرار گرفتهاند، ادامه داد: با این وجود تنها 1/7 درصد از کودکان زیر ششسال تهرانی از فرصت حضور در مهد کودک برخوردارند. بیاتنژاد تصریح کرد: سال گذشته هزار و 293 کودک در روستا مهدها شناسایی شده و از سرانه غذایگرم برخوردار شدند. همچنین در خانوادههای کمبضاعت نزدیک هزار و 760 کودک شناسایی شده و مورد پذیرش قرار گرفتند. برای این کودکان سرانه ۴۰ هزارتومانی برای کمک به شهریه آنها پرداخت شده است. او با اشاره به اینکه هشتمیلیون تومان کمک بلاعوض برای تجهیز و استمرار فعالیت روستا مهدها تخصیص پیدا کرده است، ادامه داد: سال گذشته ۱۳ مورد از مهد کودکها از کمکها برخوردار شدند. همچنین سال گذشته برای ۳۰۳ مورد موافقت اصولی برای دائرکردن مهدکودک صادر شده است. اولویت صدور این موافقتنامهها مناطق حاشیهای و کمبرخوردار است. بیاتنژاد در ادامه از پذیرش ۴۸۷ کودک زیر ۱۸سال در ششماهه نخست امسال خبر داد و گفت: حدود هزار و 940 نفر از کودکانی که ممکن بود بهلحاظ معیشتی دچار مشکل باشند، تحتحمایت و در گروه دریافتکنندگان امداد ماهیانه قرار گرفتهاند. به گفته او در سال گذشته ۵۱نفر از پسران کار و خیابان معتاد شناسایی و خدمترسانی شدند.
کودک، انسانی مستقل است
فعال حقوق کودک و جامعهشناس در گفتوگو با «آرمان» در ارتباط با مهمترین معضلات درباره حقوق کودک میگوید: مهمترین مسالهای که در طول این سالها از آن غفلت شده است نیازهای برش بزرگی از جمعیت ایران یعنی کودکان و نوجوان است و هیچ متولی مشخصی برای کودک و دوران کودکی وجود ندارد. ثریا عزیزپناه میافزاید: به نظر مهمترین چالش کشور نبود یک مرجع مشخص مانند شورای عالی حقوق کودک بهعنوان نهادی در مرتبه وزارتخانه یا سازمان زیرنظر ریاستجمهوری برای حقوقکودکان است که ترکیبی از نهادهای مدنی و بخشهای دولتی مربوطه برای کودکان و دوران کودکی باشد. او تاکید میکند: علاوهبر این مراکز دانشگاهی و پژوهشی در مورد حقوقکودکان وجود ندارد. او تاکید میکند: اگر یک ترکیب سازمان مشخص برای برنامهریزی دورانکودکی با توجه به حجم قابلتوجه کودکان و نوجوانان و همچنین تغییرات گسترده در سبک زندگی خانوارهای ایرانی مدنظر قرار نگیرد در این صورت همچنان شاهد گستردگی و فراوانی شرایط فاجعهآمیز کودک هستیم. اگر والدین براساس برنامهریزی اقدام به فرزندپروری مثبت میکردند و در سطح کشور و ملی برای آشنایی تدریجی والدین با دورانکودکی برنامه داشتیم در این صورت شاهد بسیاری از اتفاقات تلخ کنونی برای کودکان نبودیم. او تاکید میکند: فوت کودک چهارساله بر اثر ضرب و شتم و گروگانگیری دختربچه و تجاوز و شکنجه به کودکان تنها مشت نمونه خروار هستند. بنابراین مهمترین چالش جای خالی یک نهاد عالی در کشور برای تدوین برنامه و نظارت بر اجرا برای دوران و حقوق کودکی است. عزیزپناه میافزاید: بدون نهاد عالی حقوق کودک باتوجه به دنیای پیشرفته کنونی و پیچیدگیهای عرصه کودکی و مسائل مربوط به آن شرایط روز به روز سختتر میشود. به نظر میرسد مسئولان مربوطه با دوران کودکی و کودک چندان آشنا نیستند و والدین نیز با دنیای کودکی بیگانه هستند. او میگوید: ما از جامعهای برمیخیزیم که از دوران سنتی فاصله گرفته است، اما با هیچ ساز و کار پیشرفته نیز آشنا نیست، بنابراین خشونت علیه کودکان و کودکآزاری در ابعاد مختلف نمود دارد.
آرمان امروز