ریاکاری آمریکایی!
خرداد: این سوال همیشه برای مردم ایران مطرح است که دولت ایالات متحده آمریکا که مدعی دشمنی با مقامات جمهوری اسلامی ایران است، چرا به فرزندان و اقوام آن‌ها اجازه حضور در این کشور و رفت و آمد آن‌ها را به راحتی می‌دهد؟ این سوال به ویژه در دولت ترامپ بیش از پیش اذهان را درگیر کرده است، زیرا رییس دولت جمهوری‌خواه ایالات متحده همواره نظام سیاسی ایران را به عنوان یک دشمن خوانده و سیاست‌های خصمانه‌ای برای ایجاد مراوده با ایران در دستور کار داشته است.
ابهام در یک دشمنی
روزنامه قانون نوشت، یکی از مسائلی که سبب بروز تامل بر اقدامات مقامات ایالات متحده شده ، ماجرای نامه خاص خانواده‌های آمریکاییان زندانی در ایران است که از دونالد ترامپ خواسته‌اند ویزای فرزندان مقامات ارشد دولت ایران را که در ایالات متحده به سر می‌برند، لغو کند. به گزارش یورونیوز، این خانواده‌ها می‌گویند هرچند دونالد ترامپ پیشتر وعده داده بود مساله آزادی شهروندان زندانی آمریکایی در ایران را حل کند، با این حال تا کنون اقدامی جدی صورت نگرفته است. ندیم زکا، که پدرش نزار در سال ۲۰۱۵ در ایران بازداشت شد، یکی از حامیان این طرح است. به گزارش ان‌بی‌سی، این خانواده‌ها لیستی از فرزندان مقامات ارشد ایران که در آمریکا به سر می‌برند، تهیه کرده‌اند که در میان آن نام وابستگان حسن روحانی و معصومه ابتکار به چشم می‌خورد. مطابق این لیست، برادرزاده حسن روحانی و فرزند مشاور سابق او حسین فریدون در نیویورک به سر می‌برد. پسر معصومه ابتکار نیز در شهر لس‌آنجلس دانشجو است. مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده پیشتر به هنگام خروج از معاهده برجام، آزادی اتباع آمریکایی را جزو ۱۲ خواسته اصلی از ایران خوانده بود. شماری از نمایندگان مجلس آمریکا از این درخواست خانواده‌ها برای لغو ویزای فرزندان مقامات ایران پشتیبانی می‌کنند؛ از جمله سناتور تد کروز، نماینده جمهوری‌خواه از تگزاس و همچنین الیوت آنجل نماینده دموکرات از نیویورک که انتظار می‌رود ریاست کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان را به زودی در اختیار بگیرد.دستکم چهار شهروند آمریکایی و یک مقیم قانونی ایالات متحده در حال حاضر در ایران در زندان به سر می‌برند. به گزارش رسانه‌های داخلی، دونالد ترامپ پیش از این گفته بود در صورت رسیدن به ریاست‌جمهوری برای آزادی زندانیان آمریکایی به ایران باج نخواهد داد. «شیو وانگ»، دانشجوی چینی ۳۷ ساله متولد آمریکا که دانشجوی دکتری تاریخ در دانشگاه پرینستون است نیز به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال زندان محکوم شده و دوران بازداشت خود را در تهران می‌گذراند. سیامک نمازی ۴۶ ساله نیز به اتهام جاسوسی و همکاری با ایالات متحده آمریکا به ۱۰ سال زندان محکوم شده است. پدر وی، باقر نمازی نیز در زندان است.
لرزه براندام مقامات خارج‌نشین
حال و بعد از این همه مدتی که گذشته است، برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، سه‌شنبه ۲۰ آذر در صفحه توییتر فارسی وزارت خارجه آمریکا گفت: «این وزارتخانه موضوع اخراج فرزندان مقام‌های جمهوری اسلامی ایران از این کشور را بررسی می‌کند». او در ویدیوی کوتاهی که در صفحه رسمی توییتر وزارت امور خارجه آمریکا منتشر شده، گفته است: «بسیاری از ایرانیان پرسیده‌اند چرا دولت ایالات متحده ویزای بستگان مقام‌های ایران را که در آمریکا زندگی می‌کنند، باطل نمی‌کند یا آن‌ها را اخراج نمی‌کند»، هوک همچنین افزود: « مقام‌های ایران شعار مرگ بر آمریکا سر می‌دهند و در همان حال خانواده‌‌شان را به کشور به اصطلاح شیطان بزرگ می‌فرستند تا با استفاده از منابع مردم ایران در‌آنجا زندگی و تحصیل کنند. مردم ایران بدانند که ما روی این مساله کار می کنیم. نمی‌توانم درباره پرونده‌ها و جزییات آن صحبت کنیم اما می‌‌توانید مطئن باشید که ما تمام تلاش‌مان را برای تغییر رفتار ریاکارانه افراد به کار خواهیم بست تا آن‌ها رفتارشان را تغییر دهند».
لیست سیاه
در همین راستا چندی پیش واشنگتن‌تایمز در گزارشی با اشاره به اظهارات علی لاریجانی، رییس مجلس ایران که آمریکا را بزرگ‌ترین تهدید برای همه جهان خوانده بود، نوشت: «این اظهارات در حالی مطرح شده که دختر علی لاریجانی، یعنی فاطمه اردشیر لاریجانی در اوهایو اولین سال دوره رزیدنسی پزشکی خود را در امنیت کامل می‌گذراند. او در دانشگاه پزشکی کلولند که یکی از بهترین دانشکده‌های پزشکی جهان بر اساس رنکینگ دانشگاهی است، تحصیل می‌کند». نویسنده این گزارش به حضور فرزندان مقامات ایران در آمریکا اشاره کرده و با نام بردن از تعدادی از آن‌ها نوشته است: « اردشیر لاریجانی، یکی از چندین فرزند مقامات ایرانی است که در دانشگاه‌های آمریکا تحصیل کرده و از فرصت بازارهای شغلی آمریکا بهره‌مند شده است. این در حالی است که والدین آن‌ها دایم خواستار نابودی آمریکا هستند و همزمان وقتی که دانشجویان آمریکایی به ایران سفر می‌کنند، نظیر «شیو وانگ» دانشجوی دانشگاه پرینستون، به اتهام جاسوسی بازداشت می‌شوند». این رسانه به حضور خانواده لاریجانی در سمت‌های عالی جمهوری اسلامی اشاره کرد و نوشت: «علی لاریجانی قبل از اینکه رییس مجلس شود، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای بود. یکی از برادران او، صادق آملی لاریجانی رییس قوه قضاییه است و توسط دولت ترامپ تحت تحریم قرار دارد. یکی دیگر از برادران لاریجانی، جواد، در سمت ریاست شورای حقوق بشر قوه قضاییه مشغول است». نویسنده این گزارش مدعی شد: « باوجود اینکه مقام‌های کلیدی ایران بیشتر آمریکا را اهریمن می‌خوانند، از اینکه اعلام کنند فرزندان‌شان در صحت و آزادی در آمریکا زندگی می‌کنند، سر باز می‌زنند». در ادامه این گزارش آمده بود: «عیسی هاشمی، دانشجوی دکتری دانشکده روانشناسی حرفه‌ای شیکاگو، شعبه لس‌آنجلس است. مادر او معصومه ابتکار، مشاور رییس‌جمهور در امور زنان است. ابتکار سخنگوی گروهی بود که در ابتدای انقلاب سفارت آمریکا در تهران را اشغال و پرسنل آن را گروگان گرفتند. او در پاسخ به سوال خبرنگاران در زمان بحران گروگانگیری در مورد اینکه آیا می‌تواند شخصا اسلحه را بالا ببرد و تیری را در سر یکی از گروگان‌ها خالی کند و او را بکشد گفته بود بله، حکومت خودکامگان باید نابود شود». در بخش دیگری از گزارش واشنگتن‌تایمز آمده است: «احسان نوبخت، دستیار استاد در دانشکده پزشکی دانشگاه جرج واشنگتن است و خواهر او نیلوفر، دستیار بالینی استاد در دانشگاه UCLA، پدر آن‌ها علی، نماینده پارلمان ایران و عموی آن‌ها محمد باقر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه ایران است». واشنگتن‌تایمز یادآور شده که علی فریدون یک مهندس ارشد در یک کمپانی آموزشی در نیویورک است که پدر او حسین فریدون ، برادر رییس جمهور ایران است.
در این گزارش آمده است: «از این گذشته برخی از خود مقام‌های ایرانی در آمریکا تحصیل کرده و توانایی‌های‌شان را در این کشور کسب کرده‌اند و هم‌اکنون در ایران خدمت می‌کنند. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران یکی از آن‌هاست. او همه دوران تحصیل خود را در سن فرانسیسکو و دنور گذرانده است. پسر او مهدی هم در دانشگاه یونیویرسیتی سیتی تحصیل کرده و در سال ۲۰۱۳ به ایران بازگشته است». در ادامه این گزارش عنوان شده که «علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران هم دکتری خود را از دانشگاه ماساچوست دریافت کرده است. سید حسین موسویان، مذاکره‌کننده ارشد سابق ایران که پست‌های زیادی در وزارت خارجه داشته هم در دانشگاه ساکرامنتو تحصیل کرده بود. او امروز یکی از استاتید دانشگاه پرینستون است». نویسنده این گزارش با اشاره به اینکه این داستان یکی از واقعیت‌های بنیادین ایران است، مدعی شد: «با همه اظهارات مسئولان ایران علیه غرب و آمریکا، آن‌ها می‌دانند که آمریکا آزادی و کرامت و فرصت را در کشورش ایجاد کرده است. مردم ایران این واقعیت را می‌دانند و به همین دلیل معترض هستند». این رسانه در پایان پیشنهاد کرده دولت ترامپ محتاطانه‌تر عمل کند و مدعی شد: «وزارت خارجه آمریکا باید فهرست فرزندان مقام‌های ایران را که در آمریکا زندگی می‌کنند، نگه دارد. حضور آن‌ها در آمریکا یک امتیاز است نه یک حق. واشنگتن نباید گناه پدران را به نام پسران بنویسد. این رسانه در بخشی از مطلب خود با کنایه نوشت که یک روز، این فرزندان سران جمهوری اسلامی خواهند دید که مردم دیگر داد نمی‌زنند آمریکا دشمن است، بلکه فریاد می‌زنند دشمن همین جاست.
ترغیب به افشاگری
احمدی‌نژاد و دلواپسان نیز که غیر از ایران در جای دیگری از ایران استقبالی از آن‌ها نخواهد شد، بعد از انتشار این اخبار کوشیدند تا مسئولان آمریکایی را به افشاگری اسامی بیشتر بستگان مقامات ایرانی در ایالات متحده ترغیب کنند. در همین حال محمود احمدی نژاد، رییس جمهور پیشین ایران که سابقه نامه نگاری به ترامپ را در پرونده خود داشت در آن زمان، از وی خواسته است که فهرستی از بستگان مقام‌های ایرانی ساکن در آمریکا منتشر کند. به گزارش رسانه‌ها احمدی‌نژاد در توییتر رسمی خود با خطاب قرار دادن توییتر رسمی آقای ترامپ، این درخواست را مطرح کرد. محمود احمدی‌نژاد نوشته بود: آقای دونالد ترامپ، اگر فهرست بستگان مقام‌های حکومت ایران راکه در آمریکا دارای گرین کارت یا حساب بانکی هستند در اختیار دارید، آن را منتشر کنید. پیش از این مجتبی ذوالنور، رییس کمیته هسته‌ای کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران، پنجم تیر سال جاری در مصاحبه با روزنامه اعتماد، مدعی شد که باراک اوباما، رییس جمهور پیشین آمریکا «در جریان برجام تصمیم گرفت به آقایان حال بدهد و به ۲۵۰۰ ایرانی تابعیت داد». این اظهارات مجتبی ذوالنور واکنش‌های گسترده‌ای در پی داشت و شبکه خبری فاکس‌نیوز در آمریکا نیز از ظهارات او گزارشی تهیه کرد.دونالد ترامپ هم با اشاره به گزارش فاکس‌نیوز گفته بود: «تازه مشخص شده که دولت اوباما در طول مذاکرات [هسته‌ای]افتضاح خود با ایران به ۲۵۰۰ ایرانی، از جمله مقامات حکومتی، شهروندی اعطا کرده است. چقدر زیاد و (بد) است». با این حال، جف پرسکات، از مقام‌های شورای امنیت ملی آمریکا در دولت اوباما، به توییت آقای ترامپ واکنش نشان داده و گفته که «این اتهام مضحک و غلط است». در همین زمینه، شماری از نمایندگان مجلس ایران در ماه‌های گذشته تحقیق و تفحصی را انجام دادند با این هدف که ثابت کنند افراد دو تابعیتی به نهاد‌های مهم زیر مجموعه دولت نفوذ کرده‌اند. گزارش این نمایندگان که اردیبهشت منتشر شد، می‌گوید «بسیاری» از فرزندان مسئولان جمهوری اسلامی «به دلایل متعدد نظیر تحصیل و تولد، تابعیت دیگر کشورها را اخذ کرده‌اند و… هم اکنون بدون ترک تابعیت آن کشورها مشغول فعالیت‌های اقتصادی یا کارمندی در آن کشورها هستند»، از جمله «فرزندان وزیر امور خارجه، نفت و برخی از مشاوران و دستیاران رییس‌جمهور». مجتبی ذوالنور همچنین با اشاره به حضور فرزندان برخی مقامات ایران در آمریکا گفت که فقط «٣٠ تا ۴٠ نفر آن‌ها مشغول تحصیل هستند» و بقیه این افراد با پول مردم خوشگذرانی می‌کنند.
سورپرایز پوچ
نکته دیگری نیز در این میان وجود داشت و آن سورپرایز جان‌بولتون جنگ طلب بود که از آن سخن گفت ولی خبری نشد. اواخر خردادسال جاری بود که برخی رسانه‌ها به نقل از جان بولتون خبری منتشر کردند که از سورپرایز ترامپ برای ایران در تیر حکایت داشت. سورپرایزی که برخی آن را اخراج وابستگان مسئولان ایرانی می‌خواندند ولی نتیجه‌ای در بر نداشت. یکی از رسانه‌های ایران در همان زمان و بعد از آنکه این ادعا عملی نشد در مطلبی نوشت که با یک بررسی ساده کذب بودن این خبر اثبات شد اما این خبر کذب تا حدودی فضای عمومی و اقتصادی را متوجه خود کرد.
نکته جالب توجه این است که راوی این خبر حدود ۶ ماه پیش نیز ادعا کرده بود چینی‌ها به واسطه ناخشنودی از رفتار ایران پس از برجام قصد دارند روابط تجاری خود را در پایان سال ۲۰۱۷ با ایران قطع کنند. ادعایی که بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای رسمی آن را «کذب محض» خواند. چنین اخبار و اطلاعات گمراه‌کننده‌ای اگرچه سنخیتی با واقعیت ندارد، اما می‌تواند با جهت‌دهی به اذهان عمومی، آسیب‌زا شود. نمونه‌ای از چنین اثر مخربی را می‌توان در تاثیر مقطعی انتشار خبر «سورپرایز بولتن برای ایران» بر بازارهای مختلف مشاهده‌کرد. هرچند که برخی این سورپرایز را به مسائل اقتصادی ارتباط دادند ولی بیشتر مربوط به نکته‌ای بود که زمزمه عملی شدن آن مدتی بود به گوش می‌رسد و آن ماجرای پاکسازی آمریکا از مسئولان ایران و توقیف اموال و دارایی آن‌ها بود.
سوالات باقی‌مانده
اینکه برخی از مقامات و مسئولان ایران در کشورهای خارجی منافعی داشته یا فرزندان آن‌ها در این کشورها فعالیت می‌کنند و اشتغال دارند مساله عجیبی نیست، نکته ای که قابل تامل است مراعات حال آن‌ها توسط مقامات آمریکایی است. باید از آن‌ها پرسید که چرا تا این حد از برخورد با بستگان کسانی‌که آرزوی مرگ و نابودی برای کشورشان می‌کنند، کوتاه می‌آیند؟! آیا حضور این طیف در کشورشان سبب به دست آوردن منافعی است؟! آیا آمریکا از این قشر برای رسیدن به اهداف خود استفاده می‌کند و به نوعی گروگان‌های آزاد هستند؟! آیا آمریکا بنا به سیاست‌هایی که برای توجه به حقوق‌بشر دارد این نوع رفتار را در دستور کار خود قرار داده است؟! دلیل این اقدام هرچه باشد، افکار عمومی در ایران را مشغول خود کرده‌است. از طرفی مردم در قبال ادعاهای سیاستمداران آمریکایی که می‌گویند ما برای فشار برنظام ایران سعی می‌کنیم این کشور را تحریم کنیم ولی فرزندان این مقامات را در پناه خود حفظ کرده‌اند با دوگانگی روبه‌رو شده اند و با خود می‌گویند که نکند اصل این دشمنی با مردم ایران است و آمریکا برای لاپوشانی اهداف خود این ملت را قربانی سیاست‌های خاص در منطقه می‌کند.
