ماجرای ناپدید شدن رک‌های دوچرخه از سطح شهر تهران
خرداد: چند وقتی است که رک‌های دوچرخه، بی سر و صدا یکی پس از دیگری از سطح شهر ناپدید می‌شود. حالا این سؤال پیش می‌آید که پس تکلیف هزینه چند میلیاردی که برای اجرای این پروژه نیمه تمام صرف شده، چه خواهد شد.
10 سال از طرح شهرداری تهران برای ایجاد خانه دوچرخه در مناطق مختلف تهران می‌گذرد؛ طرحی که قرار بود گامی در جهت استفاده از حمل و نقل پاک و کاهش آلودگی هوای تهران باشد. به همین دلیل قرار شد تا بخشی از این خانه‌ها در نزدیکی ایستگاه‌های مترو و پایانه‌های اتوبوس ساخته شوند تا از این طریق، مسیرهای دوچرخه‌سواری نیز به شبکه حمل و نقل عمومی تهران بپیوندند. اما چیزی که در عمل انجام شد با مصوباتی که روی کاغذ نوشته شده بود، زمین تا آسمان تفاوت داشت. گویا ابتدا قرار بود دوچرخه‌ها به‌صورت رایگان در اختیار مردم قرار بگیرند، اما بعدها شهرداری اعلام کرد شهروندان برای استفاده از دوچرخه‌ها باید ثبت‌نام کرده و مبلغی را پرداخت کنند. این موضوع و نبود شبکه تحویل مناسب در کنار موضوعاتی دیگر، باعث شد تا تهرانی‌ها استقبال چندانی از دوچرخه‌سواری نکنند. مدتی نگذشت که خانه‌های دوچرخه به محلی متروک تبدیل شدند که دوچرخه‌ها در آن انبار شده و خاک می‌خوردند.
چند سال بعد، شهرداری با اعتراف به این که خانه‌های دوچرخه نتوانستند به اهداف تعیین شده خود برسند، تصمیمی را اجرایی کردند که بر اساس آن، شبکه یکپارچه دوچرخه‌سواری در تهران راه‌اندازی شد و رک‌های هوشمند دوچرخه در مناطق مختلف تهران نصب شدند . قرار بر این بود که برای سهولت استفاده شهروندان از دوچرخه‌ها، از آی‌دی کارت‌های هوشمند استفاده شود. به این معنی که در این رک‌های هوشمند، چرخ‌دنده‌هایی طراحی شده بود که با استفاده از آی‌دی کارت، قفل چرخ‌ها آزاد می‌شد تا دوباره پس از تحویل در ایستگاه مقصد، قفل شوند.
اما این طرح شهرداری تهران این بار هم با شکست مواجه شد. چرا که چیزی که عملاً مردم با آن مواجه بود، رک‌هایی بود که در کنار خیابان نصب شده بودند، بدون این که خبری از دوچرخه قفل شده به آن باشد. چند سال گذشت و این رک‌ها همچنان بدون دوچرخه در کنار خیابان جا خوش کرده بودند، موضوعی که باعث شد تا برخی نسبت به وجود آن‌ها بدون هیچ کارایی در کنار خیابان و پیاده‌روها اعتراض کنند. از سوی دیگر، این رک‌ها به دلیل عوامل محیطی مثل باد و باران مستهلک شدند. حالا چند وقتی است که دیده می‌شود این رک‌ها که آن زمان هزینه‌های هنگفتی برای نصب آن‌ها از جیب شهرداری شده بود، از خیابان‌های تهران جمعآوری شده‌اند.
**رک‌های نصب شده متعلق به نسل سوم بود
یعقوب آزاده دل، مدیر واحد حمل و نقل پاک معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در گفت‌وگو با ایرنا پلاس می‌گوید: رک‌هایی که در دوره مدیریت شهری قبلی نصب شده بودند رک‌های نسل سوم بودند. آن زمان شهرداری متأسفانه موفق به استفاده و اجرای طرح مربوط به آن‌ها نشد. در دوره جدید ما هم خیلی تلاش کردیم که با استفاده از آن‌ها طرح را اجرا کنیم، اما موضوع اصلی این بود که هر تکه از آن، ساخت یک کشور بود. مثلاً دوچرخه از یک کشور و رک از کشور دیگری وارد شده بود، یا این که نرم‌افزار نداشت. این مشکلات باعث شد تا اجرای عملیاتی دوچرخه‌های اشتراکی نسل سه در تهران عملاً غیرقابل امکان شود. با این حال، در حال حاضر نسل چهار دوچرخه و رک‌های هوشمند ارائه شده است و بخش خصوصی با تمرکز به نسل چهار این فناوری خیلی خوب در این حوزه کار می‌کند.
**برخی رک‌ها را به سمت مراکز آموزشی و اداری بردهایم
آزاده دل با اشاره به این که رک‌های قدیمی چند سالی در سطح شهر بود و نمای خوبی هم نداشت و تبعات منفی ایجاد می‌کرد، می‌افزاید: شهروندان به حق در مورد آن‌ها اعتراض می‌کردند به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم عملکرد این رک‌ها را به سمت استفاده از دوچرخه در مراکز آموزشی و اداری ببریم. در حال حاضر، در برخی مراکز آموزشی و در برخی از ادارات مثل نواحی شهرداری، شورای شهر و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری، این رک‌ها نصب شده‌اند. کارکنان این ادارات می‌توانند برای انجام مأموریت‌های اداری با شعاع کمتر از پنج کیلومتر از دوچرخه‌ها برای تردد استفاده کنند.
آزاده‌دل می‌گوید ما حاضریم به اداراتی که قبول می‌کنند کارمندانشان سفرهای اداری را با دوچرخه انجام بدهند، رک‌ها و دوچرخه‌ها را تحویل دهیم به این شرط که راه‌اندازی و نظارت بر آن‌ها بر عهده خودشان باشد. البته مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها را هم در دستور کار داریم تا بتوانیم از دوچرخه‌ها و رک‌ها در دانشگاه‌ها هم استفاده کنیم.
**رک‌ها به انبار منتقل شده است
مدیر واحد حمل و نقل پاک معاونت حمل و نقل می‌گوید که رک‌ها پس از جمعآوری به انبار منتقل شده‌اند، چرا که به دلیل باران، سایر عوامل محیطی مستهلک شدند، به همین دلیل قرار است مشکلات و کاستی‌های آن‌ها رفع شود و مجدداً در محل‌های مشخص شده، نصب شوند.
