جو بایدن ، نامزد حزب دموکرات : اگر رئیس‌جمهور شوم برجام را تمدید می‌کنم
خرداد؛ «جو بایدن»، نامزد پیشتاز حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا پنجشنبه از برنامه‌های خود در زمینه سیاست خارجی که آنها را در صورت موفقیت در ورود به کاخ سفید به عنوان رئیس‌جمهور اجرایی خواهد کرد رونمایی کرد.
بایدن در بخشی از برنامه‌های خود که روی وب‌سایتش قرار داده به توافق هسته‌ای ایران (برجام) پرداخته و گفته در صورتی که ایران به پایبندی به برجام «بازگردد» او هم آمریکا را مجدداً به این توافق بازخواهد گرداند، اما توافق را «تقویت» کرده و برخی مفاد آن را «تمدید» خواهد کرد.
بایدن که در زمان حصول برجام معاون «باراک اوباما»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا بود درباره برنامه‌های خود در خصوص برجام تصریح کرده است: «توافق هسته‌ای ایران که در دولت اوباما-بایدن همراه با شریکان ما و سایر قدرت‌های جهان بر سر آن مذاکره شد راه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را مسدود کرد.»
در ادامه این سند آمده است: «در صورتی که تهران به پایبندی به این توافق بازگردد، بایدن آمریکا را مجدداً به این توافق بازخواهد گرداند و همزمان با مقابله موثرتر با دیگر فعالیت‌های مخرب ایران از دیپلماسی قاطع و حمایت متحدان آمریکا برای تقویت و تمدید این توافق استفاده خواهد کرد.»
با آنکه بایدن توضیح بیشتری درباره «تقویت» و «تمدید» برجام نداده، اما از یک نگاه می‌تواند به معنی نزدیک شدن به دیدگاه کسانی باشد که برجام را توافقی «ضعیف» توصیف کرده و خواستار دائمی کردن محدودیت‌های ایران در آن شده‌اند.
«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا اردیبهشت‌ماه سال گذشته پس از مدت‌ها حمله به برجام و توصیف آن به عنوان توافقی «ضعیف» و «ناقص» کشورش را از این توافق خارج و تحریم علیه ایران را احیا کرد. ترامپ بارها از برجام به دلیل نپرداختن به تمامی زمینه‌های اختلاف با ایران و منقضی شدن برخی محدودیت‌ها علیه ایران در توافق هسته‌ای انتقاد کرده بود.
اردیبهشت‌ماه سال گذشته، چند روز پیش از خروج آمریکا از برجام «امانوئل ماکرون»، رئیس‌جمهور فرانسه طرحی موسوم به «توافق مکمل برجام» برای ترغیب آمریکا به عدم خروج از این توافق پیشنهاد داد و مدعی شد که «توافق جدید»، توافق قبلی را تقویت و اصلاح می‌کند.
ماکرون منع ایران از فعالیت‌های هسته‌ای، اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح‌های هسته‌ای در دراز مدت، توقف فعالیت‌های موشکی ایران و مهار فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را ۴ بندی دانسته بود که بایستی در توافق تکمیلی با ایران در نظر گرفته شوند.
پیش از این «کامالا هریس»، یکی دیگر از نامزدهای حزب دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا هم گفته در صورتی که بتواند وارد کاخ سفید شود کشورش را به توافق هسته‌ای «برجام» بازخواهد گرداند، اما به دنبال گنجاندن مفاد موشکی در آن هم خواهد بود.
هریس در مصاحبه‌ای با تلویزیون «ام‌اس‌ان‌بی‌سی» که ۳۰ خرداد پخش شد گفت: «به دنبال توسعه دادن آن (برجام) هم خواهم بود. اگر بخواهم صادق باشم، دوست دارم این توافق آزمایش‌های موشک‌های بالیستیک [ایران] را هم پوشش دهد.»
کارشناسان معتقدند اختلافات میان سیاستمداران دموکرات و جمهوری‌خواه در آمریکا بر سر «برجام» اختلافی تکنیکی است نه راهبردی. دموکرات‌ها با آنکه با برخی از جمهوری‌خواهان درباره برخی مسائل پیرامون توافق هسته‌ای مانند ضرورت ماندن آمریکا در این توافق و ... اختلافاتی دارند، با آنها درباره ضرورت محدود کردن مولفه‌های قدرت جمهوری اسلامی هم‌پیمان و هم‌نظرند.
آن دسته از سیاستمداران دموکرات که از برجام حمایت می‌کنند معتقدند که می‌توانند از این توافق هم به عنوان اهرم فشار علیه ایران و هم به عنوان فتح بابی برای ورود به مسئله فعالیت‌های موشکی ایران استفاده کنند. سیاستمداران جمهوری‌خواه با اینکه برجام می‌تواند چنین کارکردی داشته باشد مخالفند.
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده مسائل دفاعی کشور را به مذاکره نخواهد گذاشت و درباره مسئله موشکی با آمریکا و هیچ کشور دیگری گفت‌وگو نخواهد کرد.
