وقتی چند دهه توصیه مهم بنیانگذار انقلاب را نشنیدند

سرویس سیاسی خرداد- صلاح الدین توماج پور: یکی از مرغوب ترین زمین های پایتخت با گستردگی فراوان و ساختمان های شیک و جذاب تنها مقر مرکزی رسانه ای است که در دیگر نقاط پایتخت و در همه استان ها و شهرستان های کشور دفتر و دستکی دارد و هزاران هزار نفر در آن مشغول کار هستند، پر بیراه نیست اگر عطف به این ابنیه و امکانات و نیروی انسانی این مجموعه رسانه ای را بزرگ ترین کارتل رسانه ای جهان بخوانیم!

به گزارش خرداد، بله درست حدس زدید از صدا و سیمای جمهوری اسلامی حرف می زنیم،مجموعه ای معظم با امکانات سخت افزاری و نرم افزاری که به مدد انحصار رسانه ای در اتمسفر داخلی هیچ رقیب جدی هم ندارد و عرصه دیداری و شنیداری هشتاد میلیون ایرانی را در ید تصرف خود دارد.

حال سئوال اینجاست که این رسانه با این حد از امکانات و بودجه های کلان و پر و پیمان چه خروجی دارد و چگونه عمل می کند. البته مدیران صدا و سیما همین چند روز پیش از 81 درصد مخاطب این رسانه در سطح ملی گفتند!! وفق این آمار البته که این رسانه بسیار موفق و کارآمد است البته اگر مخاطبان 81 درصدی شامل بر کسانی نباشند که تلویزیون در خانه و رادیو در ماشین دارند!

واقعیت ملموس آنست که صدا و سیما هیچ گاه در طول چند دهه اخیر نتوانسته کارنامه موفقی داشته و رسانه مرجع باشد، نیازی هم به مراجعه به آمار نیست.

وقتی چند رسانه معلوم الحال آنور آبی می توانند در فرصت کمی با خبرسازی و تبلیغات و سیاه نمایی نبض افکار عمومی را در دست بگیرند یعنی صدا و سیما موفق نبوده است.

وقتی هنوز مردم ما و نوازندگان خیابانی آهنگ ها و ملودی های 5 دهه پیش را زمزمه می کنند و در خیابان ها می نوازند یعنی نتوانسته ایم خوراک حداقلی فرهنگی برای مردم ایجاد کنیم

وقتی فقط واکنش منفی نسبت به برنامه های سیاسی این رسانه ملی در شبکه های اجتماعی فراگیر می شود و جز برخی کاربران همسو که همواره هم اقلیت بوده اند به بحث و تبادل نظر مثبت نسبت به این برنامه ها نمی پردازند، یعنی این رسانه عرصه را باخته است.

وقتی که پخش زنده فوتبال های روز جهان مشتری دارد و مورد اقبال است و دیگر هیچ یعنی این رسانه آنتن دارد و مخاطب هم می تواند داشته باشد اما نمی تواند خوراک لازم برای آنان فراهم کند.

وقتی به شکل موسمی و گذرا با بهره گیری از آن امکانات فراوان و انحصار رسانه ای برنامه ای خوش ساخت تولید می شود و بخش قابل قبولی از مردم را جذب می کند، یعنی می شود خروجی مطلوب داشت اما یا عزیزان ساختمان شیشه ای مدیریت و تعامل با افکار عمومی را بلد نیستند یا احساس چنین ضرورتی نمی کنند و مخاطب و تاثیر گذاری بر افکار عمومی برای آنان مسئله و دغدغه نیست که اگر مثلا بود پر بیننده ترین برنامه چند دهه اخیر رسانه ملی را به ثمن بخس و سر یک لج و لجبازی کودکانه از دست نمی دادند.

اما علت نگارش این مطلب به انتشار خاطره ای از محمد هاشمی رئیس صدا و سیما در دهه 60 و در زمان رهبری بنیانگذار انقلاب باز می گردد.

محمد هاشمی می گوید در هنگامی که حکم ریاست صدا و سیما را دریافت کردم، امام خمینی (ره) در توصیه به من گفتند:« رادیو تلویزیون با رسانه‌ های گروهی دیگر، با مطبوعات و با روزنامه فرق دارد، آنطور که می‌ گویند تلویزیون یا رادیو در بیشتر خانه‌ ها هست. افراد منحرف را از این دستگاه بیرون کنید. رادیو تلویزیون متعلق به عموم است. این دستگاه نباید دست یک گروه خاص باشد. شما آن طرف دستگاه هستید. برنامه‌ ها باید اسلامی و جذاب باشد. اگر بهترین برنامه ‌ها تهیه شود ولی مردم نبینند یا گوش نکنند فایده ‌ای ندارد. »

نکته عجیب آنست که در طول چند دهه گذشته مسئولان صدا و سیما بخشی از توصیه امام را آنهم با تفاسیر تنگ نظرانه خود جامه عمل پوشیده و در زمینه کادرسازی به سراغ نیروهای خودی رفته اند اما بخش مهم و توصیه ضروری ایشان را به فراموشی مطلق سپرده اند.

ایشان با نکته بینی تاکید می کنند که برنامه ها اسلامی باشد اما جذاب، یعنی مردم با آن ارتباط برقرار کنند و انتقال مفاهیم و ارزش ها در بستری مناسب عرضه شود. آنچه که در دنیای رسانه به آن مخاطب شناسی و مخاطب محوری و حرفه ای گری در ارائه اخبار و اطلاعات می گویند.

و البته حرف اول و آخر و کلیدی ترین بخش سخن بنیانگذار آنجایی است که تاکید می کنند که بهترین برنامه ها از نظر محتوا و مفهوم اگر مخاطب به آن توجه نکند ارزشی نداشته و فایده ای ندارد، چیزی که در همه این سال ها از نظرگاه مسئولان رسانه ملی دور مانده و این بی توجهی منجر به آن شده که به رغم رشد و توسعه سخت افزاری و نرم افزاری در رسانه ملی این رسانه از دال مرکزی گفتمان رسانه ای مورد توجه مردم به حاشیه آن رانده شده و عملا مرجعیت گذشته خود را به رغم انحصار رسانه ای در برابر رقبای نه مجهز و نه موجه از دست داده است.