بازی بزرگان در خاورمیانه پر بحران/تلاقی عقلانیت و اقتدار برگ برنده ایران

سرویس سیاسی خرداد- رضا رئیسی: اکنون که زبانه های تنش مستقیم و چالش پردامنه میانه ایران و ایالات متحده کمی فروکش کرده و از وضعیت حاد و قرمز خارج شده، می توان تحولات یک هفته گذشته را با کمی آرامش و طمانینه به تحلیل نشست و به ارزیابی اقدامات ایران در این فعل و انفعال تند و تیز پرداخت و این پرسش را مطرح کرد که آیا ایران توانست در این بحبوحه خطیر آنگونه که باید و شاید عمل کند و در راستای منافع ملی و حفظ اقتدار راهبردی و تسلط ژئوپلتیکی خود گام بردارد؟

به گزارش خرداد، بدون هیچ شک و شبهه ای کسی گمان این را نداشت که آمریکا پس از چند دهه حرکت در مسیری که منجر به برقراری حالت موازنه منفی میان دو کشور متخاصم ایران و آمریکا شده بود، اقدامی چنین بی خردانه و بدور از هرگونه عقلانیت را در ترور مهم ترین فرمانده نظامی ایران در منطقه به انجام رساند. از هیچ زاویه ای این اقدام  چالش برانگیز قابل توجیه نبود، مگر آنکه آن را در مسیر محک زنی ایران برای ورود به رویارویی مستقیم نظامی ارزیابی کنیم.

سردمداران کاخ سفید و لایه های تندروی نئومحافظه کار آزمایش بزرگ را با همه هزینه های متصور بر آن انجام دادند تا بعد از ناکامی های مکرر و پیاپی در صحنه میدانی تحولات منطقه ای آنهم پس از هزینه های چند تریلیون دلاری، ببینند آیا ایران آنگونه که ادعا می کند و پیش تر نشان داده یک حریف پابرجا و یک دشمن کاربلد و برخوردار از ظرفیت های بالا برای رویارویی هست و می تواند در بحبوحه های خطیر با توان بازدارنده به میدان بیاید؟

ایرانی که در ماجرای پهپاد و یا گروگان گیری کشتی نفتی به شکل مستقیم و توسط نیروهای نیابتی در ماجرای آرامکو و منازعات سوریه و یمن نشان داده بود که پاسخ هر تعدی و تجاوزی را به طریق اولی سفت و محکم می دهد، مشخص بود که در قبال ترور ناجوانمردانه سردار سلیمانی نظاره گر نبوده و با همه قدرت به میدان می آید و آمریکا می خواست بداند که این قدرت چه میزان است و چگونه متبلور می شود و ایران چه اهرم هایی برای رویارویی با آمریکا دارد.

نکته آنکه ترامپ و پمپئو و سناتورهای برجسته جمهوریخواه در طول این چند روز نیز با رجزخوانی مداوم و تهدید مستقیم نظامی هیچ فروگذاری در بر چالش کشی ایران انجام نداده و فضای دو قطبی شدید و تند و تیزی براه انداختند که اگر ایران پاسخی به این ترور بدهد، ما با همه قدرت و ابزار خود به میدان می آییم، در واقع ایران پس از خروج یکطرفه از برجام و اعمال تحریم های بی سابقه و سپس این ترور کور و ناجوانمردانه در مسیری بی بازگشت قرار گرفته بود که یا باید پاسخی در خور به این تجاوز و تعدی رو به تزاید می داد یا پس از آن رجزخوانی ها و تهدیدات بی سابقه منفعلانه عمل می کرد

پاسخ ایران اگر حساب شده، محکم و بازدارنده نبود، آمریکا کار را یکسره کرده و ایران را در گوشه رینگ معادلات منطقه ای قرار داده بود. هم هیمنه مقاومت در منطقه را شکسته بود و هم عقبه آن را به انفعال رسانده بود.

فارغ از تهدید رسمی به حمله به 52 مرکز مهم و راهبردی ایران و تهدیدات مداوم و لفاظی های کلامی دیگر آنچه که برای آمریکا مهم بود، برد تبلیغاتی و سیاسی پسا تروریستی حادثه ترور سردار سلیمانی بود، آمریکایی ها می خواستند که اگر ایران هم پاسخی به آنها می دهد، پاسخ مستقیم و با پرچم و نماد جمهوری اسلامی نباشد، آنگونه که ترامپ بعد از حادثه تروریستی با توئیت پرچم آمریکا مسئولیت رسمی این واقعه را پذیرفت و با همه هیمنه و اعتبار آمریکا به میدان آمده بود.

در طول تمامی تاریخ پس از جنگ جهانی دوم و در همه ده ها نبرد و چالش نظامی که آمریکا در اقصی نقاط جهان براه انداخته بود هم سابقه نداشت که کشوری حتی در اندازه اتحاد جماهیر شوروی و دیگر قدرت های جهانی این جسارت و شجاعت را به خود بدهد که پایگاه نظامی رسمی ایالات متحده را مورد حمله مستقیم نظامی قرار دهد.

اما جمهوری اسلامی ایران از ورای همه رجزخوانی ها و صحنه آرایی ها، وعده صادق انتقام سخت را محقق کرد، با شلیک ده ها موشک بالستیک مهم ترین پایگاه نظامی آمریکا در عراق را که خود ترامپ چند وقت پیش گفته بود، میلیاردها دلار در آن خرج شده را هدف گرفته و به گواه تصاویر مستند این پایگاه را در هم کوبید.

نکته جالب آنکه چند فروند اف 35 از پایگاهی در امارات دقایقی بعد از این حمله به هوا بر خواست اما سپاه بلافاصله پاسخ داد که هرگونه حمله احتمالی از کشورهای منطقه ای صریح و سریع جواب داده خواهد شد و جنگنده ها به خانه بازگشتند.

اما خط خبری بعد از این حادثه و پروپاگاندای رسانه های غربی و فارسی زبان آنسوی آبی هم جالب بود، ترامپ که گفته بود کوچکترین حمله به منافع آمریکا را با شدیدترین وجه پاسخ می دهد، به یکباره توئیت زد که همه چیز خوب است و صبح با مردم آمریکا سخن می گوید.

رسانه های غربی و خارجی مانور گسترده ای روی این موضوع دادند که هیچ آمریکایی در این حمله کشته نشده و خواستند چنین القا کنند که انتقام سخت ایران ناکام بوده است!!

اما چند چیز را به راحتی به فراموشی سپردند، اگر کسی هم کشته نشده که البته به زعم نگارنده با حجم تخریب تسلیحات و ادوات نظامی پایگاه عین الاسد بعید به نظر می رسد، این نه فقط نشانه ناکامی حمله ایران نیست که اوج قدرت و دقت نظامی آن را نشان می دهد که موشک ها را آنچنان دقیق و هدفمند و نقطه زن هدایت کرده تا هدف های نظامی را با کم ترین تلفات انسانی منهدم کند، اینکه برای اولین بار در تاریخ یک پایگاه نظامی آمریکا مورد حمله موشکی قرار می گیرد و ایالات متحده نه فقط پاسخی نمی دهد که رئیس جمهوری آمریکا با خشنودی و ذوق زدگی می گوید که همه چیز خوب است و فقط دو پایگاه نظامی ما هدف قرار گرفته است! اینکه به رغم تبلیغات گسترده پیرامون دفاع موشکی و سیستم پاتریوت و رهگیری موشک ها حتی یک موشک نیز توسط سیستم پدافندی هدف قرار نگرفته و این یعنی سطح آسیب پذیری گسترده همه منافع آمریکا و متحدان در منطقه در برابر اهرم نظامی ایران یعنی توانمندی موشکی آن.

کشته شدن یا نشدن چند نظامی آمریکایی در این حمله موشکی هیچ اهمیت راهبردی و پسا رویدادی ندارد در برابر اصل اتفاق رخ داده و پیام ها و پیامدهای ملموس این انتقام سخت و بازدارنده.

ایران در عین اقتدار و صلابت توانست پیام لازم را به همه طرف های درگیر در معادله ارسال کرده و اتفاقا کشته نشدن نظامیان آمریکایی در این فعل و انفعال نیز مهر دو چندانی بر توانمندی، هوشمندی و ظرفیت های بالای تدبیر سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی ایران بود که گفته بودند به دنبال جنگ افروزی نیستند اما هر جسارت و حمله ای را قاطعانه پاسخ می دهند.

ترامپ که تا چند ساعت قبل رجزخوانی شدید و لا ینقطعی را علیه ایران براه انداخته و به کم تر از نابودی جمهوری اسلامی رضایت نمی داد! هر چند دوباره در سخنان تکراری از تحریم و فشار به ایران گفت و از تروریسم خواندن ایران دم زد اما از همکاری برای مبارزه با داعش هم گفت و همین امروز هم دولت آمریکا در نامه به سازمان ملل از درخواست مذاکره بدون پیش شرط با ایران گفت.

التهابات فروکش کرده و آتش جنگ حداقل موقتا خاموش شده اما مهم آنست که کدام کنش، کدام فعل و انفعال آنهم از سوی کدامین طرف این وضعیت را رقم زده است؟ آیا جز این است که پاسخ ایران موسوم به انتقام سخت موجب این وضعیت شده و حرف اول و آخر را در معادلات زده و تعیین کننده اصلی در معادلات بوده است؟ آیا این جز اقتدار و پیروزی است؟