آقای کدخدایی این که شد عذر بدتر از گناه!

سرویس سیاسی خرداد-رضا رئیسی: عباسعلی کدخدایی سخنگو و عضو حقوقدان شورای نگهبان این روزها با انتقادات فراوانی روبرو بوده است. از اعتراض به موج بی سابقه ردصلاحیت ها تا توئیت چند ده کلمه ای اما عجیب و غریب و بی سابقه وی در پاسخ به رئیس جمهوری کشور. کدخدایی پس از چند توئیت در این ارتباط این بار دست به قلم شده و سرمقاله امروز کیهان را در پاسخ به اعتراضات فراوان درباره رد صلاحیت ها (که خود در این سرمقاله به طور ضمنی بر ابعاد فزون تر آن اشاره می کند) نگاشته است، یادداشتی که خود می تواند محل منازعه فراوان شده و به نظر پاسخ قانع کننده ای به انتقادات پرشمار نسبت به عملکرد شورای نگهبان نیست.

به گزارش خرداد، در این مقال از چند منظر به یادداشت سخنگوی شورای نگهبان می پردازیم و نکاتی را پیرامون اظهارات این مقام محترم متذکر می شویم.

اول- در بخشی از یادداشت آقای کدخدایی پس از آنکه ایشان محاسن و مزیت های یک مجلس خوب و ایده آل را از منظر خود بر می شمرند، آمده است:« آنچه قانون در شرایط داوطلبان نمایندگی مجلس بیان کرده، برای تشکیل چنین مجلسی کافی نیست و حداقل‌هاست» خدمت آن مقام محترم البته باید گفت که همه بحث و جدل ها و اختلاف ها و اعتراضات دقیقا ریشه در همین برداشت حضرتعالی و اعضای محترم شورای نگهبان دارد. اینکه شما حدود و ثغور متون قانونی و قواعد و الزامات مندرج در آن را برای رسیدگی به صلاحیت نمایندگان کافی نمی دانید و وفق سلیقه و عقیده و نظر شخصی خودتان برای تشکیل مجلسی که ایده آل می دانید با خوانش موسع از مقوله نظارت استصوابی عمل می کنید تا مبادا خدای ناکرده نماینده ناصالح و نامناسبی به بهارستان راه نیابد!

خوب اگر قرار بود سلیقه و نظر افراد فراتر از قانون ملاک باشد چه نیاز به تدوین قوانین بوده؟ متر و معیار درستی سلیقه و نظر شما چگونه مشخص می شود و آیا این نقض غرض درباره اصل انتخابات نیست که مردم باید دست به گزینش بزنند؟

دوم- البته این ایراد حاشیه ای بر متن این سرمقاله است. در ممالک راقیه دهه های متمادی است که سرمقاله روزنامه های معتبر را دولت مردان و سیاسیون به هنگام نیاز می نویسند و در ایران هم چند سالی می شود که این موضوع کما بیش رخ می دهد اما یک نکته مهم در خصوص آقای کدخدایی آنست که ایشان اکنون در مقام داوری و قضاوت قرار دارند و وقتی چنین مسئولیتی متوجه ایشان است، الزاماتی هم بر آن مستتر و احتیاط هایی نیز لازم است. اینکه سخنگوی شورای نگهبان نظرات خودشان را در سرمقاله روزنامه ای می نویسند که به شکل سمبلیک و نمادین یک جریان سیاسی مشخص را دهه هاست راهبری رسانه ای می کند، چندان با رعایت لوازم و قواعد اصل بیطرفی همخوان نبوده و نیست.

سوم- آقای کدخدایی در بخشی از متن خود پیرامون علت برخی ردصلاحیت ها مثالی زده و نگاشته اند:«مثلاً فردی که ۲۷۰ میلیارد تومان در یک پروژه ساختمانی در یک شهر سرمایه‌گذاری کرده و امتیاز تأسیس یک کارخانه آب معدنی را از طریق اعمال نفوذ برای برادر کوچکش که زیر سی سال سن دارد گرفته، چنین فردی باید تأیید شود؟ فردی که در پوشش موسسه عام‌المنفعه با ارز دولتی گوشت وارد کرده و با قیمت آزاد در بازار عرضه کرده و مخارج انتخاباتی خود را از این طریق به‌دست آورده، باید تأیید شود؟ فردی که برای قاچاق سیگار رشوه‌های کلان پرداخت کرده و جزئیات این اقدام در پرونده سوابق او موجود است، باید تأیید شود؟»

این مثال خود سه سئوال را در پی دارد؟؟؟

یکم- آقای کدخدایی شما که حقوقدان هستید، آخر چرا؟ اگر این تخلفات عجیب و غریب و سوء استفاده از قدرت و وقوع فعل مجرمانه محرز را می دانستید، چرا تاکنون مماشت کرده و پرونده این فرد را به قوه قضاییه ارجاع و اطلاع نداده اید؟ این عذر بدتر از گناه نیست؟

نکته بعدی آنکه مگر شورای محترم نگهبان در ماجرای ردصلاحیت منتخب مردم اصفهان خانم مینو خالقی به استناد چند عکس که بعد از انتخابات به این شورا واصل شده بود، این نماینده را از حق نمایندگی مردم معزول نکرد و در توجیه اقدام آن شورا گفته نشد که نظارت شورای نگهبان فقط منوط به قبل از انتخابات نبوده و محدود و محصور بر این بازه زمانی نیست! چرا عطف به این تفسیر، شورای نگهبان به پرونده این نماینده ورود نیافته و او را مواخذه نکرده است؟

نکته سوم هم آنکه مگر همین آقای نماینده در دوره قبل از فیلتر شورای نگهبان نگذشته و تایید صلاحیت نشده است؟ درست است که شاید شما بفرمایید او بعد از رسیدن به مقام نمایندگی به سوء استفاده از قدرت پرداخته اما باز این اتفاقات نافی این نکته مهم نیست که نظارت استصوابی و حتی فیلترهای قوی تر از این هم نمی تواند تضمینی به ورود صالحان و نخبگان کارآمد و پاکدست به مجلس باشد و ایرادی اگر هست که هست با مقوله نظارت استصوابی اصلاح نخواهد شد.

ایشان البته در انتهای یادداشت خود هم گریزی به لزوم مشارکت حداکثری زده اما در انتها پرسیده اند که :«دایره انتخاب مردم نیز هرچه متنوع‌تر باشد مفید است اما آیا وجود افراد «فاقد شرایط قانونی» در میان داوطلبان نمایندگی مجلس، کمکی به پرشورتر شدن تنور انتخابات می‌کند؟ افرادی که شرایط قانونی نمایندگی را نداشته باشند آیا قادر به وضع قوانین عادلانه و نظارت بر عملکرد دستگاه‌های اجرایی خواهند بود؟»

پاسخ سئوالات ایشان البته در جای جای این مطلب مستتر است و نیازی به پرداخت مجدد آن جهت جلوگیری از اطاله کلام نیست اما سئوال مهم ما این نگاه قیم مابانه به مقوله انتخابات است، نکته ای که در جای جای یادداشت ایشان قابل رصد و مشاهده است و در اینجا هم به خوبی هویداست، اینکه شما مردم خودتان خیر و صلاح خودتان را نمی دانید و این ما هستیم که تشخیص می دهیم چه چیزی خوب یا بد است!