روایت یاهونیوز از جهت دهی بولتون به سیاست ترامپ در قبال ایران
خرداد: تارنمای خبری یاهونیوز در گزارشی به تلاش «جان بولتون» مشاور پیشین امنیت ملی کاخ سفید در شکل دادن به سیاست تندروی ترامپ در قبال ایران پرداخت.
به گزارش خرداد ،یاهونیوز بامداد پنجشنبه در گزارشی نوشت که بولتون در دوره 17 ماهه حضورش در دولت دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا، جلسات منظمی را در یکی از اتاق‌های امن کاخ سفید با نمایندگان نهادهای مختلف دولتی برگزار می‌کرد تا موضعی واحد را در واشنگتن در قبال ایران ایجاد کند، اما به گفته یک مقام بلندپایه پیشین، وزارت دفاع آمریکا بارها از یادداشت‌های "بسیار نادرست و غیردقیق" که در این جلسات تولید می‌شد، شکایت کرده بود.
مقام‌های وزارت دفاع آمریکا نیروهای بولتون را به سوء تفسیر دیدگاه‌های این وزارتخانه در مواردی متعددی از شناسایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان سازمان تروریستی تا تامین کمک نظامی برای ارتش لبنان متهم می‌کردند. به گفته این مقام پیشین، یادداشت‌های شورای امنیت ملی که به ریاست بولتون تشکیل می‌شد، "اساسا خیال‌بافی" بود.
به گفته چندین مقام آگاه، این اختلاف میان پنتاگون و شورای امنیت ملی آمریکا زمینه‌ای برای شکل‌گیری سیاست دولت ترامپ در قبال ایران بود که در فرایند آن، مقام‌های انتصابی سیاسی و نظامی تندرو جای مقام‌های میانه‌رو را گرفتند؛ به طوری که حتی پس از اخراج بولتون از کاخ سفید، دست‌نشانده‌های او همچنان مخالفت‌ها مطرح شده علیه دیدگاه‌های تند او از سوی وزارت دفاع، خارجه و خزانه‌داری و حتی از درون شورای امنیت ملی را سرکوب می‌کنند.
به نوشته یاهونیوز، یک مقام پیشین دیگر گفت که بولتون با هدایت ترامپ در مسیری که او خود خواستار پا گذاشتن در آن بود، «مایک پمپئو» وزیر خارجه و «استیو منوچین» وزیر خزانه‌داری ترامپ را به لحاظ اداری از دور خارج کرد.
شورای امنیت ملی کاخ سفید تحت فرمان مک‌مستر مشاور اسبق امنیت ملی ترامپ صرفا به عنوان نهادی سازمان‌دهنده و خنثی از لحاظ سیاسی فعالیت می‌کرد، اما بولتون آن را به "چیزی شبیه شاخه سیاست‌گذاری" تبدیل کرد و از هماهنگ‌کنندگی به ارایه مشورت به رییس جمهوری تغییر شکل داد.
با وجود آنکه دو هفته پس از انتصاب بولتون به سمت مشاور امنیت ملی، پمپئو که خود نیرویی تندرو در قبال ایران به شمار می‌رفت به وزارت خارجه انتخاب شد، شدت تندروی بولتون به حدی بود که پمپئو صلح‌طلب به نظر می‌آمد. مقام پیشین آمریکایی با بیان این مطلب، افزود که بولتون از ابتدا برای راه‌اندازی جنگ آمده بود.
یاهونیوز در گزارش خود آورده است که بولتون با وارد کردن «تیم موریسون» به عنوان یکی از مدیران ارشد شورای امنیت ملی جناح خود را در کاخ سفید تقویت کرد و موریسون نیز به نوبه خود «ریچارد گلدبرگ» از همکاران یکی از سناتورهای آمریکایی را که در کنگره آمریکا به تهیه پیش‌نویس قوانین ضدایرانی شهره بود، به عنوان مدیر خود در امور ایران منصوب کرد.
موریسون و گلدبرگ کار خود را تخریب هرآنچه از برجام باقی‌مانده بود، تعریف کردند. آنها با دو مقام دیگر شورای امنیت ملی کاخ سفید به نام‌های «ویکتوریا کوتز» و «راب گرینوی» که راهبرد دولت ترامپ در قبال ایران را تدوین کرده‌بودند، در مواقعی همسو و در مواقعی مخالف بودند.
براساس گزارش یاهونیوز، یک مقام پیشین آمریکایی گفت که بسیاری از اقدامات دولت ترامپ همچون مقابله با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شبه‌نظامیان طرفدار ایران در عراق و سوریه و همچنین ترور سردار قاسم سلیمانی کار این دو مقام بود، اما آنها در نهایت با پیش‌زمینه خارج نشدن آمریکا از برجام راهبرد خود را طراحی می‌کردند.
به گفته این مقام، اما گرینوی و کوتز در موضوع برنامه هسته‌ای ایران و ضرورت اعمال تحریم‌های شدیدتر علیه تهران تندرو نبودند؛ سیاست‌هایی مثل کشتن برجام و ساقط کردن کامل آن و از بین بردن همه معافیت‌ها چیزی است که همیشه از سوی موریسون و گلدبرگ ترویج می‌شد.
این مقام آمریکایی همچنین گفته است که تندروهای شورای امنیت ملی کاخ سفید حتی «برایان هوک» مسوول گروه اقدام علیه ایران در وزارت خارجه آمریکا را نیز "بیش از حل سازشکار با ایران" می‌پنداشتند.
بر همین اساس، وقتی بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ شد نوعی جنگ داخلی در کاخ سفید شکل گرفت که در یک طرف هوک، گرینوی و کوتز بودند و در طرف دیگر بولتون، موریسون و گلدبرگ.
به گفته این مقام بلندپایه، زمانی که «جیمز متیس» وزیر دفاع آمریکا بود، این وزارتخانه نگاه مثبتی به برجام داشت و نظرش این بود که واشنگتن باید به همکاری متحدان اروپایی خود تحریم‌ها علیه ایران را به دلیل حمایت از انصارالله یمن افزایش دهد، نه اینکه با خروج از برجام زمینه شکاف میان خود و متحدانش را فراهم کند.
به گفته همین مقام، سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) و کارمندان رسمی وزارت خارجه آمریکا نیز در این مورد با پنتاگون همنظر بودند، اما مقام‌های انتصاب این وزارتخانه، به ویژه پمپئو و هوک، براین نظر بودند که واشنگتن باید از برجام خارج شده و سپس این فشار اقتصادی را آغاز کند.
وی پنتاگون و وزارت خارجه (به جز پمپئو و هوک) را نیروی تعدیل کننده و شورای امنیت ملی کاخ سفید را نیروی آتش‌افروز در موضوع ایران توصیف کرده و گفت که در نهایت بولتون توانست ترامپ را به سمت آنچه می‌خواست، یعنی خروج از برجام، هدایت کند.
یک مقام پنتاگون گفت که در جلسات هماهنگی شورای امنیت ملی که به مدیریت کوتز و گرینوی برگزاری می‌شد، مقام‌های وزارت دفاع در ابتدا به صورت غیررسمی به صورت‌جلسه که منعکس‌کننده نظرات واقعی این وزارتخانه درباره ایران نبود اعتراض می‌کردند، اما وقتی دیدند اعتراضشان مورد توجه واقع نمی‌شود، معاون وزیر دفاع به صورت رسمی اعتراض خود را ابلاغ کرد.
این مقام پنتاگون به عنوان نمونه به شناسایی سپاه پاسداران به عنوان سازمان تروریستی اشاره کرده که وزارت دفاع آمریکا مخالف چنین اقدامی بوده است، اما شورای امنیت ملی کاخ سفید در صورت‌جلسات طوری وانمود کرده که پنتاگون موافق است.
بولتون در موضوع لغو معافیت‌های برخی کشورها برای واردات نفت از ایران در راستای به صفر رسانده صادرات نفر ایران نیز موفق شد؛ اما پنج ماه پس از آن توسط ترامپ به دلیل "اختلاف‌های فراوان" اخراج شد. یکی از اهداف بولتون تغییر رژیم در ایران بود که ترامپ رسما با آن مخالفت کرد.
یاهونیوز در ادامه گزارش خود نوشت که به جز مورد تغییر رژیم، بولتون موفق شد که سیاست ترامپ در قبال ایران را با چیره شدن تدریجی بر مخالفت‌های وزارت خارجه و دیگر نهادهای دولت شکل دهد. اما مقام پیشین دولت گفت که موفقیت بولتون به این دلیل بود که خواسته‌های ترامپ نیز با اهداف او منطبق بود.
