دیپلمات ارشد افغانستان: ایران نقش سازنده‌ای در سازمان ملل برای افغانستان دارد
خرداد: سفیر و نماینده سابق دائمی دولت افغانستان در سازمان ملل گفت: ایران در قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و همچنین قطعنامه یوناما در شورای امنیت، همه ساله نقش سازنده‌ای برای افغانستان بازی می‌کند.
به گزارش خرداد ،محمود صیقل روز سه‌شنبه در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا، وی درباره نقش ایران در میزبانی اتباع افغان هم اظهار کرد: طی ۴۰ سال گذشته، ایران میزبان چندین میلیون از اتباع کشور ما بوده است. بعضی از آنها مهاجربوده‌اند، بعضی با مجوز سفر کرده‌اند و بعضی هم بدون اسناد سفر داشته‌اند. جا دارد از میزبانی ایران تشکر نمائیم.
سفیر سابق افغانستان در سازمان ملل متحد یادآور شد: با وجود محدودیت‌های زندگی مهاجرت و غربت، تعدادی از تحصیلکرده‌ها و کارآفرینان ما از ایران به وطن برگردند و در بخش‌های مختلف، مصدر خدمات خوبی شده‌اند.
صیقل افزود: اگر تحولات ۱۹ سال گذشته در کشور ما درست مدیریت می‌شد، امروز نباید مهاجری در ایران می‌داشتیم. اصولا درصد زیادی از اتباع افغانستان به خاطر ناامنی‌ها، فقر و بیکاری کشور را ترک گفته‌اند.
این دیپلمات افغان در پاسخ به این سوال که راه‌های بهبود همکاری‌های دو کشور به ویژه در سازمان ملل متحد را چه می‌دانید، گفت: در روابط دو جانبه، طی سال‌های اخیر، افغانستان برای ارتقای روابط به سطح استراتژیک و موافقتنامه جامع میان دو کشور کار کرده است.
صیقل اضافه کرد: البته به دلایل مختلف، مذاکرات در این مورد خیلی کند بوده است که امیدوارم با توافق‌های اخیر بین دو طرف، سرعت گیرد.
وی عنوان کرد: موضوعات دیگری که در روابط دوجانبه مطرح است عبارتند از اتصال منطقه ای به خصوص ترانزیت، زیربناها (جاده و خط آهن، خطوط هوایی، انرژی، فیبر نوری و غیره)؛ انکشاف صادرات شامل مطالعه و ارزیابی بازار، تسهیلات تجارتی، کسب بهتر معلومات تجارتی و معرفی محصولات افغان در بازار ایران؛ جلب سرمایه‌گذاری خارجی و مشارکت بخش‌های دولتی و خصوصی در معادن، انرژی، زیربنا، فرایند و زنجیره ارزش؛ و مبادله کارگران ماهر که همه برای دو کشور از ارزش خاص برخوردار هستند.
این دیپلمات افغان گفت: ولی همانطور که قبلا گفتم توجه دو کشور به دیگر موارد، فرصت نداده است تا در بهبودی و ارتقای روابط دو جانبه، پیشرفت‌های زیادی داشته باشیم.
صیقل افزود: موضوعات مهاجران، همکاری‌های آبی، همکاری‌های مرزی و اخیراً هم همکاری‌ها در مبارزه با کووید-۱۹ از موضوعات مهم دیگر بین دو کشور است که در این اواخر خبرساز شده‌اند.
وی ادامه داد: فکر می‌کنم تفاهم‌های ابتدایی پیرامون همکاری‌های اقتصادی آبی بین دو کشور وجود دارد و ذهنیت‌ها برای یک گفتمان درازمدت سازنده پیرامون آن مساعد است. تاثیرات کووید-۱۹ و قرنطینه ناشی از آن برای هردو کشور و منطقه ناگوار خواهد بود و همکاری‌های منطقه ای ضرورت جدی دارد.
نماینده سابق دولت افغانستان در سازمان ملل متحد اضافه کرد: در قطعنامه افغانستان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و همچنین در نشست پیرامون قطعنامه یوناما در شورای امنیت، ایران همه ساله نقش سازنده‌ای بازی می‌کند.
صیقل خاطرنشان کرد: هر دو همسایه در قبال تعدادی از قضایای بین‌المللی مواضع مشترک دارند. مهم است که در قسمت اصلاحات ملل متحد، به‌خصوص شورای امنیت، مسایل حقوق بشری و تعدادی دیگری از موضوعات جهانی، گفتمان سالم بین دو کشور در هماهنگی دیدگاه‌ها صورت گیرد.
سفیر سابق افغانستان در سازمان ملل متحد درباره اهمیت روابط تهران و کابل افزود: ایران برای ما یک همسایه بزرگ با مشترکات خیلی زیاد و روابط تاریخی عمیق است. دین، زبان و فرهنگ مشترک و نزدیک به ۹۵۰ کیلومتر مرز مشترک داریم.
وی ادامه داد: هر دو از موقعیت خاص استراتژیک برخوردار هستیم؛ ایران قلب تپنده خلیج فارس و یک بازیکن جدی در حیات منطقه و افغانستان قلب آسیا و نقطه تقارب آسیای مرکزی، آسیای جنوبی، چین و ایران است.
این دیپلمات ارشد افغانستان با بیان اینکه افغانستان محاط به خشکی است و نزدیکترین راه به دریا برایش از طریق بندر چابهار ایران است، اضافه کرد: ۲۰ سال قبل، ماجراجویی‌های پاکستان و گروه نیابتی‌شان طالبان، پای آمریکا را به کشور ما کشاند، البته با حمایت جامعه جهانی که شامل ایران هم می‌شد.
صیقل اظهار کرد: اما تا امروز به مشکل اصلی که سیاست استفاده از خشونت برای تحقق اهداف سیاست خارجی پاکستان است، رسیدگی صورت نگرفت و در عوض، روابط افغانستان و ایران در سایه حضور آمریکا و متحدانش در کشور ما شکل گرفت.
وی با بیان اینکه آمریکا برای ما یک شریک استراتژیک است که در توسعه فیزیکی و بشری کشور ما به خصوص در ۲۰ سال گذشته نقش بزرگی داشته است اما در عین حال، با درنظرداشتن تحولات در سیاست داخلی‌اش، در فراز و نشیب تامین امنیت، صلح و دفاع از ارزش‌های بزرگ حقوق بشر و دموکراسی، و تعامل با کشورهای منطقه، موضع‌گیری های خاص خودش را داشته است که قابل بحث است.
سفیر سابق افغانستان در سازمان ملل متحد تاکید کرد: ایران نیز در بازسازی و توسعه افغانستان نقش مثبت داشته است و مبالغ زیادی را در زیربناها به‌خصوص انرژی و حمل‌ونقل در کشور ما هزینه کرده است.
صیقل یادآور شد: تکمیل خط آهن هرات-خاف و استفاده بهینه از بندر چابهار توسط افغانستان تحول بزرگی را در حمل و نقل، تجارت و ترانزیت بین دو کشور و منطقه به وجود خواهد آورد.
وی خاطرنشان کرد: ایران و آمریکا در کشور ما منافع مشروع مشترک نیز دارند که نمونه‌های بارز آن مبارزه با تولید و قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و برای یک مدت طولانی هم مخالفت مشترک با خشونت طالبان است.
این دیپلمات سابق افغانستانی با بیان اینکه هنوز هم هردو کشور در آینده صلح افغانستان بعضی مواضع مشترک دارند، تصریح کرد: گرچه من "پروسه صلح" را بیشتر بازی پاکستان و آمریکا می‌بینم که مشکلاتی را با خود دارد و تلاش صورت می‌گیرد تا آن بازی را بر اساس منافع خودشان به عرصه بین الافغان وارد سازند.
صیقل یادآور شد: طی ۲۰ سال گذشته، روی هم رفته، یک "جنتلمن اگریمنت" (قول مردانه) بین آمریکا و ایران وجود داشته است که پای تقابل با همدیگر را به افغانستان نکشانند و کارهای مثبت همدیگر را در افغانستان تحمل و در برخی موارد حتی تعارف کنند. این تفاهم از پایان ۲۰۰۱ الی ۲۰۰۵ بسیار خوب پیش می‌رفت.
وی افزود: فکر می‌کنم طی ۱۵-۱۰ سال اخیر، توجه ایران در شرق میانه، برجام و تحریم‌ها، تنش با امریکا و سیاست داخلی بیشتر بوده است و از طرفی سیاست داخلی ما هم ثبات لازم را نداشته است. بنابراین، به روابط همسایگی نیک بین دو کشور کمتر توجه شده است.
نماینده پیشین دولت افغانستان در سازمان ملل متحد ادامه داد: ایران افغانستان را بیشتر از منظرامنیتی، با محور تنشها با آمریکا، به دست آوردن آب بیشتر از رودخانه‌های ما و پذیرش و بازی با سیاست واقعی منطقه ای دیده است.
صیقل تاکید کرد: برای ما روابط نیک همسایگی بر اساس ارزش‌های بزرگ انسانی و اسلامی، به‌خصوص حفظ و رشد حقوق بشر و حقانیت خواسته مردم، جای خاص خود را دارد که بر هر نوع رابطه دیگر سنگینی می‌کند.
وی درباره مشکلات مرزی دو کشور، بهبود وضعیت زندگی اتباع افغان در ایران و نقش کمیساریای عالی پناهندگان هم گفت: طی چند ماه گذشته حوادثی صورت گرفته که روابط دو کشور را به چالش کشیده است؛ در برخی از این حوادث، در خلا معلومات موثق، اکثراً شایعات جلوتر از واقعیت‌ها حرکت کرده‌اند.
سفیر سابق افغانستان در سازمان ملل متحد افزود: حوادث غرق شدن تعدادی از اتباع کشور ما در رودخانه هریرود و به آتش کشیده شدن تنی چند از اتباع ما در شهر یزد خیلی دردآور بوده و احساسات مردم ما را جریحه دار ساخته است. ضرورت خیلی فوری به تحقیق مشترک توسط دو کشور داشت و سرعت عمل در این تحقیقات مهم بود.
صیقل ادامه داد: یافته‌های اولیه باید فوری به صورت مشترک توسط مسئولان دو کشور به اطلاع عام رسانده می‌شد تا جلو شایعات (جایی‌که وجود داشت) گرفته می‌شد. به اساس این یافته‌ها، مجرم هرکسی که می‌بود باید مورد بازپرسی قرار می‌گرفت.
وی اضافه کرد: هنوز هم دیر نیست، امیدوارم دور از سیاسی‌سازی مسایل و بهانه‌جویی‌ها، تحقیقات مشترک در این موارد سرعت گیرد و متکی به یافته‌های آن اقدامات لازم، به شمول بهبودی همکاری‌های مرزی، به عمل آید تا این حوادث تکرار نشوند.
نماینده سابق دولت افغانستان در سازمان ملل متحد اظهار کرد: بهترین و اساسی‌ترین راه حل مشکلات اتباع ما در ایران، تلاش برای آوردن صلح پایدار و شرایط بهتر توسعه در افغانستان است تا باشد که باعزت و افتخار در کشور خود زندگی کنند.
صیقل افزود: به موازات آن، حضور قانونمند، مصون و باعزت اتباع ما در ایران مهم است که به یقین در این فرایند، همکاری مقامات مربوطه کشور ما و کمیساریای عالی مهاجران ملل متحد حتمی است.
وی ادامه داد: در رابطه با "پروسه صلح" افغانستان، من فکر می‌کنم که برای هردو کشور ما و منطقه مفید خواهد بود تا ایران برای رسیدگی به ریشه‌های منطقه‌ای بحران و عقبه جنگ‌های نیابتی در کشور ما تمرکز کند.
این دیپلمات ارشد افغانستان اضافه کرد: از این رو، تفاهم سالم بین کشورهای منطقه، رسیدگی به انگیزه‌های اصلی در پس بحران و اجماع منطقه‌ای ضرورت دارد که در عین حال باید از اعتبار بین‌المللی برخوردار باشد.
صیقل خاطرنشان کرد: در نهایت افغانستان به صفت یک سکوی صمیمیت، مهربانی و همکاری بین کشورهای منطقه و قدرت‌های جهانی، دور از رقابت‌های بین آنها، تضمینی برای پایداری صلح احتمالی و حفظ و تحکیم روابط متعادل پس از خروج نیروهای خارجی خواهد بود که صفحه نوینی را در حیات کشور ما و منطقه ورق خواهد زد.
