۴ نکته درباره صدور حکم "غسل میت" برای بی‌حجابان؛ به رسمیت شناختن تحقیر؟

- حجه الاسلام موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی درباره صدور احکامی مانند "غسل میت" برای چهره هایی که حجاب شان را رعایت نکرده اند، ضمن حمایت از چنین آرایی گفته است: "توهین به مقدسات و حجاب برای هیچ‌کسی قابل تحمل نیست و همانطور که حس می‌کنند تحقیر می‌شوند، دین و اعتقادات مردم را تحقیر نکنند تا تحقیر نشوند."

حکم غسل میت برای بی حجابیدر این که توهین به مقدسات به هیچ روی قابل تحمل نیست تردیدی وجود ندارد. رعایت حجاب هم فارغ از مسائل دینی، در قانون کنونی مجازات اسلامی آمده و لذا شکل قانونی هم دارد و از منظر قانونی هم محترم و مورد حمایت است اما چند نکته زیر را مختصر و انشاءالله مفید، مورد اشاره قرار می دهیم:

۱ - عدم رعایت حجاب، هر چند از نظر فقهی، معصیت به شمار می رود، ولی به هیچ روی، توهین به مقدسات محسوب نمی شود. کما این که بزرگانی چون امام موسی صدر در لبنان و شهید بهشتی در ایرانِ اوایل انقلاب، به مقتضای کارشان با زنان بی حجاب نشست و برخاست داشتند و هیچگاه نگفتند شما دارید به مقدسات دین من توهین می کنید.

هم اکنون نیز در قریب به اتفاق کشورهای اسلامی که حجاب، اختیاری است، کسی چنین استباطی ندارد که زنان مسلمان غیرمحجبه در حال وهن دین شریف اسلام هستند. وانگهی بسیاری از همین خانم های مسلمان بی حجاب یا بدحجاب در ایران و سایر نقاط دنیا، ملتزم به سایر دستورات دینی و مذهبی اند و نمونه اش همین عزاداری های حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام است که از هر طیف و پوششی در آن مشارکت دارند.

بنابراین، صرف بی حجابی، توهین به مقدسات نیست که اگر بود قانونگذار آن را در بخش توهین که مجازات سنگین تری دارد می آورد.

این که به میل خود هر کاری را توهین به مقدسات بدانیم، بیش از هر چیزی، خود مقدسات را بی ارج شمرده ایم.

۲ - طبق فتاوای فقها و از جمله امام خمینی (ره) "کسی که میت را غسل می‌دهد، باید قصد قربت داشته باشد؛ یعنی غسل ‎‏را برای انجام فرمان خداوند عالم به‌جا آورد". (مسأله ۵۶۲ رساله امام)

غسل میت فریضه ای است که عامل به آن، باید قصد قربت داشته باشد. یعنی نیت کند که برای قربت و نزدیکی به خداوند متعال این دستور دینی را به جای می آورد. بدون قصد قربت، غسل باطل است کما این که نماز بدون نیت نیز چیزی جز یک سری حرکات و اذکار نیست و محکوم به بطلان است.

حال کسی که به زعم ایشان متهم است به توهین به مقدسات، چگونه می تواند در قالب همان مقدسات، قصد قربت کند و اموات مردم را بشوید؟!

غسل میت باید به "قصد قربت" و برای "انجام فرمان خدا" باشد نه "به قصد انجام حکم دادگاه" و "برای این که از مدیریت غسالخانه کاغذی بگیرد که فلانی هر روز اینجا آمده و میت شسته است"!

جای شگفتی است که کسی لباس روحانیت به تن دارد ولی از این موضوع دفاع می کند. می توان چنین تصور کرد که ایشان از بس درگیر امور سیاسی شده که این حکم الهی را از یاد برده است و الا چنین دفاع غیرمشروعی از چنین آرایی نمی کرد.

۳ - مکاتب جزائی متعدد، اهدافی را برای مجازات تعریف کرده اند: برخی گفته اند هدف از مجازات، متنبه شدن مجرم است، گروهی بر هدایت و جامعه پذیری او تاکید کرده اند، برخی عبرت آموزی را مد نظر قرار داده اند، تعدادی تشفی خاطر آسیب دیدگان را هدف از مجازات عنوان کرده اند و ... برخی مکاتب نیز ترکیبی از این ها را.

با این حال، در هیچ مکتب حقوقی، ذکر نشده که یکی از اهداف مجازات، "تحقیر محکوم" است. اما رئیس کمیسیون حقوقی مجلس در دفاع از برخی احکام قضایی مانند الزام به غسل میت می گوید: اعتقادات مردم را تحقیر نکنند تا تحقیر نشوند.

یعنی چون تحقیر می کنند باید با این مجازات تحقیر شوند!

به رسمیت شناختن تحقیر محکوم و اتخاذ چنین رویکردی از کسی که در مقام ریاست کمیسیون حقوقی مجلس نشسته و عمری را به کار قضا اشتغال داشته، بسیار بعید، شگفت انگیز و خطرناک است.
حقوق علم محترمی است.

۴ - این که نماینده مجلس می گوید الزام به غسل میت، تحقیر است، در واقع بی احترامی به کسانی است که شغل شریف شان غسل میت است. یعنی کار آنها به حدی حقیر است که اگر کسی ملزم به تکرار کارشان شود، تحقیر شده است! این ادبیات، بسیار ناشایست و غیرمحترمانه است و جا دارد هر چه سریع تر اصلاح شود.