جوهر لیمو یا اسید سیتریک چیست و اسید سیتریک را از کجا تهیه کنیم؟

اسید سیتریک، یا همان جوهر لیمو، یک ترکیب شیمیایی مهم و گسترده‌ است که در میوه‌های لیمو، نارنگی و مرکبات مشابه یافت می شود و طعم ترشی دارد. این اسید متعلق به خانواده اسیدهای آلی با فرمول شیمیایی C6H8O7 بوده و یک اسید ضعیف است که pH محلول آن در آب حدود 2.6 است. اسید سیتریک به عنوان یک ماده حیاتی در صنعت‌های مختلف به کار می‌رود و برخی از کاربردهای آن شامل صنعت غذایی، داروسازی، شیمیایی، و بهداشتی می‌شود.اسید سیتریک یک ماده جامد سفید رنگ و بی بو است. این ماده در آب به خوبی حل می‌شود و محلول آن بی رنگ است. نقطه ذوب اسید سیتریک 153 درجه سانتی گراد و نقطه جوش آن 310 درجه سانتی گراد است.

منشأ و تولید اسید سیتریک

روش صنعتی

فرآیند تولید اسید سیتریک از جمله راه‌های پرکاربرد و موثر است که از طریق تخمیر غوطه وری با بهره‌گیری از میکروارگانیسم‌ها مانند باکتری‌ها، مخمرها و قارچ‌ها،انجام میشود. یکی از روش‌های معروف تولید اسید سیتریک از طریق تخمیر غوطه وری، استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر است. این قارچ در محیط‌های مناسب تخمیر غوطه وری به تولید اسید سیتریک می‌پردازد.

ابتدا، قارچ آسپرژیلوس نایجر در یک محیط کشت مناسب کشت می‌شود؛ سپس قارچ رشد کرده به یک مخزن حاوی قندها منتقل شده و قارچ‌های موجود در مخزن، قندها را تجزیه کرده و اسید سیتریک تولید می‌کنند و در نهایت اسید سیتریک تولید شده از مخزن خارج شده و خالص سازی می‌شود.

منابع طبیعی

 اسید سیتریک به‌صورت طبیعی در میوه‌هایی مانند لیمو، نارنگی، لیموترش، و انواع دیگر از مرکبات یافت می‌شود. این میوه‌ها حاوی مقادیر قابل توجهی از اسید سیتریک هستند که در زمان فرآیند تولید به کار می‌روند. ابتدا، میوه‌های مناسب مانند لیمو یا نارنگی جمع‌آوری می‌شوند. سپس، میوه‌ها تحت فشار قرار داده شده و عصاره‌ای حاوی اسید سیتریک به‌دست می‌آید. سپس عصاره حاصل از میوه تصفیه می‌شود تا از ذرات جامد و مواد غیرمطلوب دیگر پاک شود. این مرحله معمولاً شامل استفاده از فیلترها و مواد جاذب است.برای بهبود ویژگی‌های اسید سیتریک، ممکن است ترکیبات مختلف دیگر به آن افزوده شود. این مرحله برای حصول از محصول با کیفیت و استاندارد است. محصول نهایی به مراحل تصفیه نهایی می‌رود تا از آخرین ذرات ممکنه پاک شود و سپس به صورت خشک شده در می‌آید.

انواع اسید سیتریک

1.اسید سیتریک آبدار

اسید سیتریک آبدار، نوعی از اسید سیتریک است که حاوی یک مولکول آب است. این نوع اسید سیتریک به صورت کریستال‌های سفید رنگ و بی بو است و از تبلور آب سرد بدست می آید. اسید سیتریک آبدار به راحتی با آب ترکیب شده و به حالت مایع تبدیل می‌شود. این ویژگی آن را به یک فرآورده قابل استفاده در طولانی مدت و با قابلیت اندازه‌گیری و مخلوط کردن آسان تبدیل کرده است. با افزودن آب به اسید سیتریک، خواص شیمیایی اصلی این ترکیب نظیر خواص اسیدیته و آنتی‌اکسیدانی حفظ می‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود اسید سیتریک آبدار به‌عنوان یک ماده بسیار کاربردی در فرآورده‌ها و محصولات مختلف مخصوصا آبمیوه و مایعاتی که نیاز به ترش مزگی دارند مورد استفاده قرار گیرد.

2.اسید سیتریک خشک

اسید سیتریک خشک، نوعی از اسید سیتریک است که فاقد آب است. این نوع اسید سیتریک به صورت پودر یا گرانول سفید رنگ و بی بو است و به راحتی در آب حل می‌شود.اسید سیتریک خشک، یکی از ترکیبات شیمیایی با اثرگذاری چندگانه است که در مختلف صنایع به‌ عنوان یک افزودنی و ماده فعال مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب از اسید سیتریک به‌صورت خشک به‌دست می‌آید و به نمک ترش هم معروف است.اسید سیتریک خشک از اسید سیتریک مشتق شده و برای تهیه آن از فرآیند تصفیه و خشک‌کردن اسید سیتریک استفاده می‌شود. این فرآیند باعث حاصل شدن یک پودر خشک و سبک می‌شود که در دماهای مختلف آب محلول شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.یکی از ویژگی‌های بارز اسید سیتریک خشک، حلالیت بالای آن در آب است که این امکان را به کاربران می‌دهد که به‌راحتی این ترکیب را در فرآیندهای آبی مختلف مورد استفاده قرار دهند.

از کجا مبتوان اسید سیتریک را تهیه کرد؟

این ماده ارگانیک که به صورت صنعتی هم تولبد مبشود در شیمی سنتر، سایت خرید مواد شیمیایی موجود بوده و اگر به دنبال تهیه ی اسید سیتریک یا همان جوهر لیمو هستید، میتوانید با مشاوران مجرب از طریق این آدرس https://chemicenter.com/product/citric-acid در ارتباط بوده و این محصول را با بهترین کیفیت تهیه کنید.

کاربردهای اسید سیتریک

اسید سیتریک به‌عنوان یک ترکیب شیمیایی با خواص منحصر به فرد، در صنایع مختلف به کار می‌رود. کاربردهای این ترکیب گسترده و متنوع بوده و شامل صنایع غذایی، داروسازی، بهداشت، و بهبودی محیط زیست می‌شود.

کاربردهای اسید سیتریک در صنایع غذایی

• طعم دهنده: به دلیل طعم ترش خود، یک افزودنی غذایی محبوب است و بسیاری از محصولات غذایی، مانند نوشیدنی‌ها، آب نبات‌ها، کنسروها و سس‌ها، افزوده می‌شود تا طعم ترش دلپذیری به آنها بدهد.

• نگهدارنده: اسید سیتریک یک نگهدارنده طبیعی است که به جلوگیری از رشد باکتری‌ها و سایر میکروارگانیسم‌ها کمک می‌کند. این ماده به بسیاری از محصولات غذایی افزوده می‌شود تا ماندگاری آنها را افزایش دهد.

• امولسیفایر: اسید سیتریک می‌تواند به امولسیون شدن دو مایع که در غیر این صورت با هم مخلوط نمی‌شوند کمک کند، برای مثال به سس مایونز، افزوده می‌شود تا یک ترکیب یکدست ایجاد کند.

کاربردهای اسید سیتریک در صنایع آرایشی و بهداشتی

• تنظیم کننده pH: اسید سیتریک می‌تواند به تنظیم pH محصولات آرایشی و بهداشتی کمک کرده و به برخی از محصولات، مانند کرم‌ها، لوسیون‌ها و شامپوها، افزوده می‌شود تا pH آنها را در محدوده مطلوب حفظ کند.

• پاک کننده و سفید کننده: این ماده برای پاک کردن و سفید کردن پوست و دندان‌ها هم مناسب است و  به خمیر دندان‌ها، کرم‌های پاک کننده و لوسیون‌های سفید کننده، افزوده می‌شود.

کاربردهای اسید سیتریک در صنایع دارویی

• مکمل غذایی و ضد اسید: اسید سیتریک یک ماده مغذی نیز هست که به کاهش اسیدیته معده و بهبود هضم کمک می‌کند و به برخی از مکمل‌های غذایی، مانند مکمل‌های ویتامینC و قرص‌های جوشان، افزوده می‌شود.

 بهداشت و بهبودی محیط زیست

 اسید سیتریک به‌خاطر خصوصیات زیست تخریبی‌اش یک ماده امن در فرآیندهای تصفیه فاضلاب و کنترل آلودگی محیط زیست است.