سرویس سیاسی خرداد: در تاریخ پر فراز و نشیب خلیج فارس، همیشه نام این منطقه بهعنوان یک مؤلفه مهم از هویت ملی و تاریخی ایران مطرح بوده است. اما در سالهای اخیر، شاهد تلاشهایی برای تغییر نام این پهنه آبی به «خلیج عربی» بودیم که این تحریفات نهتنها با واقعیتهای تاریخی مغایرت دارند، بلکه نشانهای از تلاش برای تغییر هویت فرهنگی منطقه نیز به شمار میروند. یکی از اسناد بسیار مهم که بهروشنی نشاندهنده اصالت نام «خلیج فارس» است، کارت شناسایی شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، بنیانگذار امارات متحده عربی، است که در سال 1951 میلادی صادر شد.
به گزارش خرداد؛ در این سند تاریخی که اکنون بهعنوان یکی از اسناد رسمی در زمینه هویت تاریخی این منطقه شناخته میشود، دو بار نام «خلیج فارس» ذکر شده است. این اشاره تاریخی نهتنها از اهمیت این نام در دوران معاصر، بلکه از سابقه دیرینه آن در اسناد رسمی و دولتی حکایت دارد. در حالی که امروزه برخی تلاش میکنند با استفاده از رسانهها و فشارهای دیپلماتیک، نام «خلیج فارس» را به «خلیج عربی» تغییر دهند، این اسناد، بهویژه کارت شناسایی شیخ زاید، بهطور مؤکد نشان میدهند که نام «خلیج فارس» بهعنوان یک واقعیت تاریخی در قلب تاریخ منطقه ثبت شده است.
نام «خلیج فارس» در اسناد تاریخی از دیرباز ثبت شده است. از مهمترین این اسناد میتوان به اثر مشهور «مسالک و ممالک» نوشته ابواسحاق ابراهیم بن محمد فارسی اصطخری اشاره کرد که در قرن چهارم هجری قمری (۱۰ میلادی) بهطور واضح از «بحر صوره فارس» (خلیج فارس) نام برده است. این اثر، بهعنوان یکی از نخستین نقشههای جغرافیایی شناخته میشود که موقعیت خلیج فارس را بهوضوح بر روی نقشه ترسیم کرده است. علاوه بر این، در سنگنبشتههای داریوش بزرگ هخامنشی که بهتاریخ ۵۱۸ تا ۵۱۵ قبل از میلاد بازمیگردد، بهصراحت از «دریای پارس» یاد شده است که این نشاندهنده اهمیت تاریخی و جغرافیایی خلیج فارس در تاریخ ایران و منطقه است.
اما در میان تمام اسناد تاریخی که بر اصالت این نام تأکید دارند، کارت شناسایی شیخ زاید بن سلطان، بنیانگذار امارات متحده عربی، در سال ۱۹۵۱ میلادی، جایگاه ویژهای دارد. این کارت شناسایی که بهعنوان یک مدرک رسمی در تاریخ معاصر ثبت شده، نشان میدهد که حتی در دوران مدرن و پیش از وقوع تحریفات معاصر، نام «خلیج فارس» بهطور رسمی در اسناد دولتی و دیپلماتیک در امارات متحده عربی ذکر میشد. ذکر دو بار نام «خلیج فارس» در این سند، خود گواهی بر اصالت این نام و جایگاه آن در تاریخ و فرهنگ منطقه است.
با وجود اسناد و مدارک معتبر تاریخی، در دهههای اخیر، برخی کشورها در منطقه تلاش کردهاند تا نام «خلیج فارس» را به «خلیج عربی» تغییر دهند. این تلاشها، که بیشتر از سوی کشورهای عربی و با حمایت برخی رسانهها و سازمانهای بینالمللی صورت گرفته، موجب واکنشهای گستردهای از سوی ایران و دیگر کشورهایی که این تغییر نام را نمیپذیرند، شده است. ایران، با ارائه اسناد تاریخی معتبر و برگزاری مراسمهای ملی مانند روز ملی خلیج فارس در دهم اردیبهشتماه، بهطور مستمر بر اصالت نام «خلیج فارس» تأکید کرده و در برابر این تحریفات ایستادگی کرده است.
در این راستا، سندی همچون کارت شناسایی شیخ زاید، که در آن بهوضوح از «خلیج فارس» استفاده شده است، بهعنوان یک شاهد تاریخی و محکم در برابر تلاشهای معاصر برای تغییر نام این پهنه آبی عمل میکند. این سند نهتنها بهعنوان یک مدرک دولتی در زمان خود معتبر بود، بلکه اکنون نیز در پاسخ به تحریفات معاصر، نقشی مهم در دفاع از هویت تاریخی و فرهنگی خلیج فارس ایفا میکند.