اولین معامله بنزین سوپر با نرخ نجومی؛ بازی دولت پزشکیان با مردم و گرانی؟

اولین معامله رسمی بنزین سوپر در بورس انرژی با قیمت ۶۵ هزار و ۸۰۰ تومان برای هر لیتر انجام شد؛ نرخی که به سرعت نگاه‌ها را به سمت سیاست‌های آینده دولت در حوزه سوخت معطوف کرد. این معامله تنها برای افرادی انجام شده که مجوز توزیع بنزین ویژه داشته‌اند و هر خریدار حداقل باید ۱۰ هزار لیتر سفارش ثبت می‌کرد.

کارشناسان می‌گویند عرضه بنزین در بورس به معنای آزادسازی کامل قیمت‌ها نیست، اما بی‌تأثیر بر بازار هم نخواهد بود. تفاوت فاحش قیمت جدید با قیمت رسمی جایگاه‌ها باعث شده برخی آن را سیگنال افزایش تدریجی قیمت بنزین بدانند؛ موضوعی که دولت طی ماه‌های اخیر بار‌ها آن را تکذیب کرده است.

زنگ خطر برای جامعه و بازار

افزایش قیمت بنزین ـ حتی محدود به بنزین سوپر ـ معمولاً اثرات زنجیره‌ای بر بازار حمل‌ونقل و کالا‌های اساسی دارد. انتشار خبر قیمت‌گذاری جدید در بورس نیز به همین دلیل نگرانی‌هایی در جامعه ایجاد کرده است.

بخش دیگری از نگرانی‌ها به احتمال تغییر قیمت بنزین سهمیه‌ای مربوط می‌شود. تجربه سال‌های گذشته نشان داده که فاصله زیاد بین قیمت رسمی و قیمت بازار آزاد، معمولاً زمینه‌ساز فشار برای اصلاح قیمت‌هاست. اکنون نیز قیمت ۶۵ هزار تومانی بنزین سوپر، فاصله‌ای ایجاد کرده که تحلیلگران آن را «غیرقابل دوام» می‌دانند.

پیامد‌های اقتصادی احتمالی

کارشناسان معتقدند که این اتفاق می‌تواند چند پیامد عمده داشته باشد. مهم‌تر از همه افزایش انتظارات تورمی است، زیرا هر تغییری در بازار سوخت به سرعت انتظارات تورمی را بالا می‌برد.

مساله دیگر سایه سنگین بر بودجه سال آینده و طرح دوباره بحث سهمیه‌بندی جدید یا چندنرخی شدن سوخت خواهد بود. احتمال تغییر سیاست‌های یارانه‌ای را نیز نباید نادیده گرفت. برخی تحلیلگران می‌گویند دولت ممکن است به سمت اصلاح تدریجی قیمت‌ها حرکت کند تا کسری بودجه کنترل شود.

ابهامات ادامه‌دار

با وجود تأکید مسئولان بر عدم افزایش قیمت رسمی بنزین، تعیین چنین نرخی در بورس انرژی این پرسش را مطرح کرده که آیا این یک پالس برای افزایش قیمت در آینده نزدیک است یا صرفاً یک عرضه محدود؟

در شرایطی که جامعه نسبت به هر تغییر قیمتی در حوزه انرژی حساس است، شفاف‌سازی دقیق سیاست‌های سوخت می‌تواند از گسترش شایعات و نگرانی‌های عمومی جلوگیری کند.