گفت‌وگو با «پولاد كيميايي» بازيگر فيلم «متروپل»
پسرِ مسعود كيميايي بودن!
«پولاد كيميايي» به واسطه «پسر مسعود كيميايي» بودن، اسم معروفي دارد. كسي كه با بازي دركارهاي پدرش به دنياي بازيگري وارد شد و تا به امروز نيز فعال است. او تا به امروز در همه كارهاي پدرش حضور داشته، گرچه انتقادهايي به بازيگري او وارد است.
«پولاد كيميايي» به واسطه «پسر مسعود كيميايي» بودن، اسم معروفي دارد. كسي كه با بازي دركارهاي پدرش به دنياي بازيگري وارد شد و تا به امروز نيز فعال است. او تا به امروز در همه كارهاي پدرش حضور داشته، گرچه انتقادهايي به بازيگري او وارد است. او در سال 90 با فيلم «جرم» به كارگرداني «مسعود كيميايي» به جشنواره فيلم فجر آمد كه خودش را شايسته دريافت سيمرغ مي‌دانست. او امسال دوباره با فيلم پدرش به نام «متروپل» به جشنواره سي و دوم آمده است.
به نظر مي‌رسد «متروپل» در كارنامه پدرتان فيلمي خاص محسوب مي‌شود.
فيلم‌هاي مسعود كيميايي با المان يا چندين كليشه، نقطه برجسته‌اي در ذهن به‌وجود مي‌آورد و آن مولف بودن سينماي او را شكل داده است و به همين دليل تا به امروز با فيلم‌هاي او جناحي برخورد شده است. حال بايد پرسيد كه چرا كيميايي اين تم را ادامه مي‌دهد و تغييري در قهرمان فيلم‌هايش نمي‌دهد. البته اينطور نيست كه هر سال فيلمي ساخته شود و بگوييم اين فيلم خاص است، اما به جرات مي‌توان گفت «متروپل» در كارنامه كيميايي جايگاه ويژه‌اي خواهد داشت زيرا بنده معتقدم سينمايي كه نقد اجتماعي مي‌كند هميشه چالش‌هاي خودش را دارد و با آن سليقه‌اي برخورد مي‌شود. ويژگي «متروپل» اين است كه به ما مي‌آموزد سينما در طول تاريخ چه چيزهايي را به ما آموخته. آن آموزه‌هايي كه در سينماي كلاسيك وجود داشته و شخصيت اول فيلم سينماي قديمي است بنام متروپل كه اين سينما در درون ما پوسيدگي را به‌وجود مي‌آورد و به ما يادآوري مي‌كند كه دلمان از خيلي چيز‌ها گرفته. اين سينما به ما مي‌آموزد كه بايد به انسان‌ها كمك كنيم و سينما جايي براي تولد اخلاق است.
درباره شخصيت‌ها و قهرمان فيلم بگوييد...
نقش اول فيلم سينمايي «متروپل» خود سينما است كه چندي است به خاطر پناه دادن به انسان‌ها به خطا رفته است. اين قصه يك صبح تا شب را روايت مي‌كند. در حالت عادي ممكن است بپرسيم كه چرا قانون وسط نيامد؟ چرا اين زن بدكاره است؟ متروپل هدفش نشان دادن يك انسان در يك شب تاريك است كه با انسان‌هاي رانت‌خوار مواجه مي‌شود. دختري كه به سينما پناه مي‌برد و آدم‌هايي كه به اين دختر كمك مي‌كنند انسان‌هايي هستند كه در جامعه كمياب هستند. اين فيلم لايه‌هاي بسيار پيچيده‌اي دارد. كارگرداناني مثل كيميايي يا رامين‌فر كه تجربه دارند براي قسمت به قسمت پلان‌هايشان دليل دارند. متروپل ضد خشونت است برعكس فيلم‌هاي ديگر كيميايي كه كاملا خشن بودند. متروپل قصه خاتوني است كه تحت هجوم قرا گرفته است. دوست داشتم در يك فيلم پدرم نقش بازيگر را نداشته باشم و در بخش‌هاي ديگر همراه او باشم تا چيزهاي ديگري ياد بگيرم اما پدرم دوست داشت اين نقش را من بازي كنم.
فكر مي‌كنيد امروز سينماي اجتماعي از چه جايگاهي برخوردار است؟
متاسفانه امروز گونه‌هاي ژانرهاي مختلف از بين رفته و تنها مقداري از سينماي اجتماعي باقي‌مانده كه در فيلم‌ها مطرح مي‌شود. فيلم‌هاي تلخي كه نه واژه سياه‌نمايي ارشاد را به كار برد و نه آيينه‌اي از واقعيت‌هاي جامعه را در آن مي‌بينيم. تنها نوعي يأس را با خود وارد جامعه مي‌كند. همه دوست داريم سينماي جذابي داشته باشيم تا مردم از آن به‌عنوان بخش تفريحي استفاده كنند اما زماني كه تولورانس به‌وجود نمي‌آيد مردم از سينما زده مي‌شوند و احساس مي‌كنند جامعه‌شان ناامن است. نمي‌گويم رويا‌پردازي كنيم اما بايد سياست‌هايي برقرار كنيم تا توازن وجود داشته باشد.
جشنواره فيلم فجر چه تاثيري روي توليدات ما مي‌تواند داشته باشد؟
برگزاري جشنواره خوب است زيرا اميد مي‌دهد، ضمن اينكه جشنواره ويترين خوبي براي سال آينده به‌وجود مي‌آورد اما نبايد از ياد ببريم كه جشنواره فيلم فجر با بين‌المللي بودنش مي‌تواند حرفي براي گفتن داشته باشد. زماني‌كه دستاورد جهاني داشته باشد آن زمان بخش بين‌الملل خوبي هم خواهيم داشت.
وقت آن نرسيده كه خودتان فيلم بسازيد؟
۵ سالي است كه دنبال كارگرداني هستم اما در زمان عليرضا سجادپور فيلمنامه‌ام رد شد و علتش هم كاملا شخصي بود! من هم تصميم گرفتم ديگر فيلم نسازم تا مديريت عوض شود. در دوره جديد اميدوارم بتوانم كارگرداني كنم.
با وجود حضور كارگردانان مطرح در جشنواره امسال روند آن را به چه‌شكلي مي‌بينيد؟
جشنواره منحصرا نمي‌تواند جشني باشد كه جدا از سينما برگزار شود. متاسفانه در طول اين سال‌ها سينماي ما يك روال نور پايين و به سمت افول را پيش گرفته بود. مشكل امروز ما اين نيست كه جشنواره به چه شكلي برگزار شود. سياست‌هاي وزارت ارشاد بايد ريشه‌اي سينما را تكان دهد تا بين مردم و سينما آشتي برقرار شود. امسال با اعلام نكردن هيات داوران جلوي بسياري از رانت‌خواري‌ها گرفته شد ضمن اينكه دكتر روحاني هم نامه دادند كه جلوي اين نوع مسائل گرفته شود و عادلانه برخورد شود و وزير ارشاد هم كه با صداقت فضا را باز گذاشته و استوار ايستاده است. بدين شكل هنرمندان هم دلگرمي پيدا مي‌كنند.
فكر مي‌كنيد فيلم سينمايي «متروپل» در جشنواره فيلم فجر امسال موفق به دريافت جايزه مي‌شود؟
در ايران چند كارگردان هستند كه كار خودشان را انجام مي‌دهند و كار چنداني به جشنواره فجر هم ندارند. يكي از اين كارگردان‌ها مسعود كيميايي است. من نمي‌توانم پيشگويي كنم كه فيلم پدرم مي‌تواند موفقيتي كسب كند يا نه زيرا در جايگاه مسند و حساب اثر نيستم. اما به عنوان بازيگر فيلم حس مي‌كنم در كارهاي جديد كيميايي فيلم خاصي است ضمن اينكه از نظر روايت و خط قصه براي كسي كه سال‌ها سينماي كيميايي را مي‌شناسد و هميشه تماشاچي يك جور انتظار را از او داشته در اين فيلم با روايت جديد روبه‌رو مي‌شود كه بيشتر خود سينما را هدف گرفته است. «متروپل» در كارهاي سينمايي كيميايي قصه خاصي است و كار جالبي شده كه توقعات ديگري را براي مخاطب برآورده مي‌كند.
نقش شما در متروپل حائز دريافت سيمرغ است؟
به گرفتن سيمرغ در جشنواره فيلم فجر فكر نمي‌كنم زيرا اين موضوع من را اذيت مي‌كند. هر سال هر بازيگري كه در جشنواره حضور دارد فكر مي‌كند بايد سيمرغ بگيرد و اين موضوع روي كارش تاثير زيادي مي‌گذارد. هر هنرمندي مانند هر ورزشكاري زماني كه مدال مي‌گيرد در دوره‌اي با افت مواجه مي‌شود. دو سال پيش كه كانديدا شدم اما موفق به دريافت سيمرغ نشدم يادم مي‌آيد بازيگرهاي ديگر به من مي‌گفتند خدا را شكر كن كه سيمرغ نگرفتي زيرا انگيزه‌ات در بازيگري عوض مي‌شود ضمن اينكه سيمرغ در كشور ما عادلانه قضاوت نمي‌شود. در صورتي كه در كشورهاي ديگر حتي ممكن است يك نابازيگرجايزه بگيرد. در ايران بايد دوره سختي را بگذرانيم و سن و سالي را پشت‌سر بگذاريم تا شايستگي گرفتن سيمرغ را پيدا كنيم. در هر حال گرفتن سيمرغ براي من از اهميت چنداني برخوردار نيست براي من مهم اين است كه آيا جشنواره امسال تنورش داغ است و مي‌تواند بين سينماگران آشتي راه بيندازد يا خير. متاسفانه در ايران زماني‌كه در بازيگري به جايگاهي مي‌رسيم ديگر خودمان را تكرار مي‌كنيم و فضا را باز‌تر نمي‌كنيم تا گام‌هاي بزرگ‌تري را برداريم. البته چند بازيگر توانمند داريم كه توانستند به بازارهاي بين‌المللي راه پيدا كنند.
سينماي پدرتان را چگونه سينمايي مي‌دانيد؟
سينماي مسعود كيميايي سينماي سختي است و سخت بودنش به اين خاطر است كه سينماي پدرم سينماي سختي است. سينماي لحظه و سينماي حسي است و مخاطبش بيشتر با لحظه ارتباط برقرار مي‌كند اگر آن لحظه دربيايد كه موفق است اما اگر درنيايد بزرگ‌ترين لطمه را به فيلم مي‌زند و شايد فيلم افت كرده و مورد انتقاد قرار بگيرد، چون سينماي پدرم دنياي بازيگران است يعني بازيگر در آن نفس مي‌كشد. هرچه بازيگر توانش بالا‌تر برود سينماي پدرم ارتباطش با مخاطب زيبا‌تر خواهد بود. بازيگراني كه در سينماي پدرم نقش‌آفريني مي‌كنند، آدم‌هاي سخت، باغيرت و معترض هستند، آدم‌هايي هستند كه با خودشان سنت و قاعده‌اي را حمل مي‌كنند، در كل نوع رفتار، بيان و آهنگ ديالوگ گفتن دنياي كيميايي سخت است و خيلي چيزهاي ديگر كه سينماي كيميايي سختي را درست مي‌كنند اما در عين حال دوست داشتني و زيباست سينماي پدرم چارچوب خاصي دارد و بازيگر براساس اين چارچوب و مقررات خاص مي‌تواند بدرخشد و بازي‌اش را انجام بدهد اما بعضي از كارگردانان هستند كه دست بازيگر را در كار باز مي‌گذارند و راحت بودن متن و اداي ديالوگ و... مقداري شيوه كار را براي بازيگر راحت‌تر مي‌كند به هر صورت هر كسي شيوه‌اي در سينمايش دارد.
